سوره مبارکه النباء
تفسیر آیه ۱۶
{وَجَنَّاتٍ أَلْفَافاً}
«و» نیز تا برویانیم به سبب آن آب ریزان «باغهای درهم پیچیده و انبوه را» یعنی: باغهایی را که بعضی به بعضیدیگر درهم پیچیدهاند، از آن رو که شاخههای آنها به هر سو دویده است و بسیار پرشاخوبرگ گردیدهاند. شایان ذکر است که دو آیه: لِنُخْرِجَ بِهِ حَبّاً وَنَبَاتاً وَجَنَّاتٍ أَلْفَافاً شامل هر سه نوع رستنیای میشود که از زمین میروید که عبارتاند از:
رستنیای که دارای غلاف و پوشش است، مانند دانههای غذایی.
رستنیای که غلاف و پوشش ندارد، مانند گیاهان و علفها که این دو نوع دارای ساق نیستند.
رستنی دارای ساق و تنه که عبارت از درختانند و چون بسیار انبوه شوند، بوستان (جنت) نامیده میشوند، از آن رو که یک محل را میپوشانند.
پس این پدیدههای نهگانهای که برشمرده شد، نظر به حدوث و امکان و تجدد خود، بر وجود آفریننده مختار دلالت میکنند چنانکه استواری و محکمی آنها برکمال علم و حکمت ذاتی حق تعالی دلالت مینماید و چون کمال حق تعالی در این اوصاف ثابت گردید، بهطور قطع امکان حشر نیز ثابت میشود. از اینها گذشته در بیرون آوردن گیاهان بعد از خشک شدن آنها، بر امکان بیرون آوردن مردگان از گورها و برانگیخنشان بعد از مرگ دلیل ظاهری حسیای وجود دارد که نزدیک به اذهان است و افزون بر همه اینها، هر یک از چیزهای نهگانه یاد شده نعمتی است عظیم که میباید با شکر و سپاس استقبال شود و شکر آن با انجام دادن طاعات است پس نباید با ارتکاب معصیت که ناسپاسی است، بدرقه گردند.