تحریم شراب و اینکه از گناهان کبیره است

ایمان داریم که خداوند شراب را حرام فرموده و بر ده گروه که به نوعی مرتبط با شراب هستند نفرین فرستاده است: کسی که آبش را می‏گیرد، کسی که آب برای او گرفته می‏شود، نوشنده‏ی آن، حامل آن، کسی که شراب برای او حمل می‏شود، ساقی، فروشنده، دلال، خریدار و کسی که برای او خرید می‏شود.

خداوند به حرام بودن شراب و حکمت آن چنین اشاره می‏فرماید: ﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَیۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّیۡطَٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمۡ تُفۡلِحُونَ ٩٠ إِنَّمَا یُرِیدُ ٱلشَّیۡطَٰنُ أَن یُوقِعَ بَیۡنَکُمُ ٱلۡعَدَٰوَهَ وَٱلۡبَغۡضَآءَ فِی ٱلۡخَمۡرِ وَٱلۡمَیۡسِرِ وَیَصُدَّکُمۡ عَن ذِکۡرِ ٱللَّهِ وَعَنِ ٱلصَّلَوٰهِۖ فَهَلۡ أَنتُم مُّنتَهُونَ ٩١﴾ [المائده: ۹۰-۹۱].

‏«ای مؤمنان! میخوارگی و قماربازی و بتان (سنگیی که در کنار آنها قربانی می‌کنید) و تیرها (و سنگ‌ها و اوراقی که برای بخت‌آزمایی و غیبگویی به کار می‌برید، همه و همه از لحاظ معنوی) پلیدند و (ناشی از تزیین و تلقین) عمل شیطان می‌باشند. پس از (این کارهای) پلید دوری کنید تا این که رستگار شوید.‏ اهریمن می‌خواهد از طریق میخوارگی و قماربازی در میان شما دشمنانگی و کینه‌توزی ایجاد کند و شما را از یاد خدا و خواندن نماز باز دارد. پس آیا (از این دو چیزی که پلیدند، و دشمنانگی و کینه‌توزی می‌پراکنند، و بندگان را از یاد خدا غافل می‌کنند، و ایشان را از همه‏ی عبادات، به ویژه نماز که مهم‌ترین آنها است، باز می‌دارند) دست می‌کشید و بس می‌کنید؟!».

‏پیامبر صلی الله علیه و سلم بیان می‏فرماید که شرابخواری با ایمان جمع نمی‏شود. بخاری و مسلم روایت می‏کنند که: 

«…وَلَا یَشْرَبُ الْخَمْرَ حِینَ یَشْرَبُهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ».

«…کسی که شراب می‏نوشد، هنگام نوشیدن شراب مؤمن نیست».

در حدیثی دیگر برای تحریم شراب این قاعده را پایه‏ریزی میکند:

«کُلَّ مُسْکِرٍ خَمْرٌ وَ کُلَّ خَمْرٍ حَرَامٌ» [رواه مسلم].

«هر مست‏کننده‏ای شراب است، و هر شرابی حرام است». [مسلم].

در حدیث دیگری می‏فرماید: 

«کُلُّ مُسْکِرٍ خَمْرٌ وَکُلُّ مُسْکِرٍ حَرَامٌ وَمَنْ شَرِبَ الْخَمْرَ فِی الدُّنْیَا فَمَاتَ وَهُوَ یُدْمِنُهَا لَمْ یَتُبْ لَمْ یَشْرَبْهَا فِی الْآخِرَهِ». [رواه مسلم].

«هر مست‏کننده‏ای شراب است و هر مست‏کننده‏ای حرام است و کسی که در دنیا شراب بخورد و بر همین حالت بمیرد و توبه نکند در روز قیامت از خوردن شراب محروم می‏شود». [مسلم].

در حدیث جابر بر قاعده‏ی مذکور و سرانجام بدی که در انتظار شرابخوار است تأکید بیشتری می‏شود، جابر می‏گوید:

«أَنَّ رَجُلًا قَدِمَ مِنْ جَیْشَانَ وَجَیْشَانُ مِنْ الْیَمَنِ فَسَأَلَ النَّبِیَّ صلی الله علیه و سلم عَنْ شَرَابٍ یَشْرَبُونَهُ بِأَرْضِهِمْ مِنْ الذُّرَهِ یُقَالُ لَهُ الْمِزْرُ فَقَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و سلم أَوَ مُسْکِرٌ هُوَ قَالَ نَعَمْ قَالَ رسول‏الله صلی الله علیه و سلم کُلُّ مُسْکِرٍ حَرَامٌ إِنَّ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ عَهْدًا لِمَنْ یَشْرَبُ الْمُسْکِرَ أَنْ یَسْقِیَهُ مِنْ طِینَهِ الْخَبَالِ قَالُوا یَا رسول‏الله وَمَا طِینَهُ الْخَبَالِ قَالَ عَرَقُ أَهْلِ النَّارِ أَوْ عُصَارَهُ أَهْلِ النَّارِ» [رواه مسلم].

«شخصی از منطقه‏ی جیشان -از حوالی یمن- آمد و در خصوص نوشیدنی ساخته شده از دانه‏ی جو که در سرزمین آنان نوشیده می‏شد، سؤال کرد؟ پیامبر صلی الله علیه و سلم در جواب فرمودند: آیا مست‏کننده است؟ گفت: بله، پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: هر مست‏کننده‏ای حرام است و خداوند عهد بسته است که به کسانی که در دنیا مسکرات می‏نوشند، در روز قیامت طینه‏الخبال بنوشاند، عرض کردند: طینه‏الخبال چیست؟ فرمود: عرق اهل دوزخ است». [مسلم].

از ابی‏جویره روایت شده است که گفت از ابن‏عباس درمورد «باذق» پرسیدم، در جواب گفت: پیامبر صلی الله علیه و سلم قبل از به وجود آمدن باذق دار فانی را وداع گفت، اما هر مست‏کننده‏ای حرام است. [بخاری].

باذق در دوران پیامبر صلی الله علیه و سلم وجود نداشت، اما قاعده‏ی تحریم مسکرات شامل آن هم می‏شود و اختلاف اسامی در این مورد اعتباری ندارد.

پیامبر صلی الله علیه و سلم از درست کردن شراب برای درمان بیماری نهی فرموده و بیان کرده است که شراب درمان نیست بلکه خود درد است، مسلم از طارق‏بن‏سوید جعفی چنین روایت می‏کند:

«أَنَّهُ سَأَلَ النَّبِیَّ صلی الله علیه و سلم عَنْ الْخَمْرِ فَنَهَاهُ أَوْ کَرِهَ أَنْ یَصْنَعَهَا فَقَالَ إِنَّمَا أَصْنَعُهَا لِلدَّوَاءِ فَقَالَ إِنَّهُ لَیْسَ بِدَوَاءٍ وَلَکِنَّهُ دَاءٌ».

«در مورد شراب از حضرت صلی الله علیه و سلم پرسیده شد؟ پیامبر صلی الله علیه و سلم از آشامیدن و درست کردنش نهی فرمود، سؤال‏کننده گفت: من برای درمان آن را می‏سازم، فرمود: شراب درمان نیست بلکه درد است».

پیامبر صلی الله علیه و سلم همچنین از خرید و فروش شراب نهی کرده است، مسلم از ابن‏عباس روایت می‏کند که:

«إِنَّ رَجُلًا أَهْدَى لِرسول‏الله صلی الله علیه و سلم رَاوِیَهَ خَمْرٍ فَقَالَ لَهُ رسول‏الله صلی الله علیه و سلم هَلْ عَلِمْتَ أَنَّ اللَّهَ قَدْ حَرَّمَهَا قَالَ لَا فَسَارَّ إِنْسَانًا فَقَالَ لَهُ رسول‏الله صلی الله علیه و سلم بِمَ سَارَرْتَهُ فَقَالَ أَمَرْتُهُ بِبَیْعِهَا فَقَالَ إِنَّ الَّذِی حَرَّمَ شُرْبَهَا حَرَّمَ بَیْعَهَا قَالَ فَفَتَحَ الْمَزَادَهَ حَتَّى ذَهَبَ مَا فِیهَا».

«مردی مشکی از شراب را به پیامبر صلی الله علیه و سلم هدیه داد، پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: آیا می‏دانی که خداوند آن را حرام کرده است؟ گفت: نه، و با یک نفر در گوشی حرف زد. پیامبر صلی الله علیه و سلم خطاب به او فرمود: مخفیانه چه چیزی را به او گفتی؟ مرد گفت: به وی دستور دادم آن مشک شراب را بفروشد. پیامبر فرمود: کسی که نوشیدنش را حرام کرده است، فروختن آن را هم روا نمی‏داند. راوی می‏گوید: مرد سر مشک را باز کرد و همه‏ی شراب را ریخت».

و از عایشه روایت شده است که هنگامی که آیات آخر سوره‏ی بقره نازل شد پیامبر از منزل خارج شد و فرمود: خرید و فروش شراب حرام شد. [بخاری].

مسلم و بخاری از ابن‏عباس روایت می‏کنند که گفت: به عمر خبر دادند که فلانی در کار خرید و فروش شراب است، عمر فرمود: خداوند او را نابود کند! مگر نمی‏داند حضرت صلی الله علیه و سلم فرموده است:

«لَعَنَ اللَّهُ الْیَهُودَ حُرِّمَتْ عَلَیْهِمْ الشُّحُومُ فَجَمَلُوهَا فَبَاعُوهَا».

«خداوند یهود را لعنت کند، چون آنان پیه‏ی حرام‏شده را ذوب می‏کنند و آن را می‏فروشند».