یکی دیگر از بدعتها تبرک جستن به مخلوقات است که از نوع بت پرستی و نیرنگی است که با آن غارتگران، اموال مردم ساده را به ناحق میخورند.
تبرک یعنی: طلب برکت و آن قرار دادن یا اضافه کردن خیر در چیزی است. و این کار در توان کسی است که مالک آن بوده و بر آن توانایی داشته باشد که فقط خداوند سبحان این توانایی را دارد. او است که برکت میدهد و آن را ثابت نگه میدارد، اما مخلوق توانایی دادن برکت و بوجود آوردن آن را ندارد و نمیتواند آن را ثابت نگه دارد.
لذا تبرک به اماکن، آثار، اشخاص زنده و مرده حرام است. چون اگر شخص معتقد باشد که آن چیز برکت میدهد، شرک ورزیده و اگر معتقد باشد که زیارت و لمس کردن آن سبب حصول برکت از طرف خدا میشود در این صورت مرتکب عملی شده که وسیلهی افتادن بدام شرک است.
اما آنچه اصحاب نسبت به پیامبر صلی الله علیه و سلم انجام میدادند مانند: تبرک جستن به موی پیامبر صلی الله علیه و سلم، آب دهن و آنچه از جسمش جدا میشد – همانطور که قبلاً گفته شد – مختص پیامبر صلی الله علیه و سلم در حال حیات و وجودش بین آنها است. چون اصحاب رضی الله عنهم، به خانه، قبر و اماکنی که پیامبر صلی الله علیه و سلم در آنجا نماز خوانده یا نشسته بود پس از وفاتش، تبرک نمیجستند.
به همین ترتیب تبرک به مقامات اولیاء به طریق اولی، جایز نیست.
اصحاب رضی الله عنهم به اشخاص صالحی مانند ابوبکر، عمر و سایر بزرگان صحابه در حیات و بعد از مرگ آنان تبرک نمیجستند، و به غار حرا نمیرفتند که نماز بخوانند یا دعا کنند. به کوه طور [جایی که خدا با موسی صحبت کرد] نمیرفتند که نماز بخوانند و دعا کنند، یا به کوههایی نرفتند که گفته میشد آنجا محل اقامت پیامبران یا افراد دیگری است، یا به جایی نمیرفتند که محل اجتماع مردم باشد و روی اثر و علامتی از پیامبران زیارتگاه و ساختمان نساختند. کسی از سلف مکانی را که پیامبر صلی الله علیه و سلم در مکه و سایر جاهها نماز میخواند، نبوسیده و به آن سلام نکرده است.
پس وقتی پیامبر صلی الله علیه و سلم مشروع قرار نداده جایی را که قدم گذاشته یا نماز خوانده، لمس کنند و ببوسند، پس بوسیدن و لمس محل خواب و نماز کسان دیگر به طریق اولی جایز نیست، علماء از بدیهیات اسلام فهمیدهاند که بوسیدن و لمس کردن این چیزها از شریعت پیامبر صلی الله علیه و سلم نیست[۱].
[۱]– اقتضاء الصراط المستقیم (۲/۷۹۵-۸۰۲) تحقیق د. ناصر العقل.