وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
کدام وقت شب هست؟
الحمدلله،
نماز شب و یا تهجد، دارای فضیلت فراوانی هست، که خداوند متعال در قرآن آنرا از صفات متقین بیان کرده است:
” إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ * آخِذِینَ مَا آتَاهُمْ رَبُّهُمْ إِنَّهُمْ کَانُوا قَبْلَ ذٰلِکَ مُحْسِنِینَ * کَانُوا قلیلاً مِّنَ اللَّیْلِ مَا یَهْجَعُونَ * وَبِالْأَسْحَارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ ” ﴿الذاریات: ۱۸-۱۵﴾
«متقیان در باغها و چشمه‌سارانند * آنچه را پروردگارشان به آنان عطا کرده است می‌گیرند« زیرا آنها پیش از این نیکوکار بودند * به این وصف بودند که اندکی از شب را میخوابیدند * و در سحرگاه استغفار می‌کردند»
و در سنت پیامبر صلی الله علیه و سلم نیز فضیلت این نماز بیان شده است:
ابومالک اشعری روایت است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود : ” إن فی الجنه غرفا یری ظاهرها من باطنها و باطنها من ظاهرها، أعدها الله تعالی لمن أطعم الطعام، و ألان الکلام، و أدام الصیام، و صلی باللیل و الناس نیام” (صحیح ابن ماجه ۲۱۲۳)، یعنی: «در بهشت اتاقهایی است که از درون، بیرون آنها و از بیرون درون آنها نمایان است، خداوند آنها را برای کسی آماده کرده است که (به فقرا) طعام می‌دهند، و به نرمی سخن می‌گویند، و شبانگاهان در حالی که مردم در خوابند نماز می‌خوانند».
وقت نماز تهجد از بعد از نماز عشاء شروع شده، و تا طلوع فجر صادق ادامه دارد، بدلیل قول پیامبر صلی الله علیه و سلم که فرمودند:
” إن الله زادکم صلاه ، وهی الوتر ، فصلوها بین صلاه العشاء إلی صلاه الفجر ”
خداوند نمازی را بر شما افزوده، که نماز ووتر هست، پس آنرا بین نماز عشاء و نماز صبح بخوانید ”
و بهترین وقت شب ثلث اخیر (یک سوم پایان شب) میباشد که وقت نزول الهی است (نزولی که لایق به جلال و کمال خداوند هست و کیفیت آنرا نمیدانیم)، و دعاء در این وقت مستجاب هست، در حدیث صحیح وارد شده است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند:
«إن الله تعالی ینزل کل لیله إلی السماء الدنیا، حتی یبقی ثلث اللیل الأخیر، فیقول: هل من تائب فأتوب علیه؟ هل من مستغفر فأغفر له؟ هل من سائل فیعطی سؤاله؟ حتی یطلع الفجر»
” خداوند متعال، در هر شب به سوی آسمان دنیا فرود می‌آید تا آن‌که چون یک سوم اخیر شب باقی می‌ماند، می‌گوید: آیا توبه کاری هست تا بر وی توبه بپذیرم؟ آیا آمرزش‌خواهی هست تا بر وی بیامرزم؟ آیا درخواست‌کننده‌ای هست که خواسته وی داده شود؟ تا آن‌گاه که بامداد طلوع میکند»
و اگر بیم آن باشد که در آخر شب نتواند برخیزد و نماز وتر و تهجدش را بخواند، بهتر است قبل از خوابیدن نمازش را بخواند، پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: ” من خاف أن لا یقوم من آخر اللیل فلیوتر أوله ، ومن طمع أن یقوم آخره فلیوتر آخر اللیل ، فإن صلاه آخر اللیل مشهوده ، وذلک أفضل ”
یعنی: ” کسی که بیم آن داشته باشد که آخر شب بیدار نشود پس اول شب نماز وترش را بخواند، و کسی که امید داشته باشد که بتواند آخر شب بیدار شود پس آخر شب نمازش را بخواند، زیرا نماز آخر شب مشهود است (ملائکه آنرا مشاهده میکند) و این بهتر است”.
و بهتر است در ابتدای شب بخوابد و سپس در ثلث اخیر شب برخیزد و نمازش را بخواند.
و شب از وقت اذان مغرب شروع میشود و تا اذان فجر ادامه دارد، لذا میتوان این ساعات را تقسیم بندی کند تا وقت یک سوم اخیر شب معلوم شود.
وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین