بعد از “فتنه”، وظیفه ی ما چیست؟

بسیاری از مسلمانان، با قلبهایی دردناک، دستپخت نماینده ی پارلمان هلند را که چند روز قبل بر روی اینترنت پخش شد دیدند. فیلم کوتاهی که “فتنه” نام داشت و سازنده ی آن سعی کرده بود با روشی گزینشی و قیچی کاری، قرآن را مورد حمله قرار دهد تا از این طریق مردم جهان را از نور هدایتی که از قرآن پرتوناک است دور کند و چه خیال باطلی است این خیال…

اما…

اینجا و پس از این فتنه لازم است چند مساله را فراموش نکنیم:

اول اینکه: هیچ نگرانی و ترسی متوجه قرآن نیست:
قرآن کریم به حفظ و عنایت الهی محفوظ است. محفوظ و دور از هرگونه باطل معنوی یا حسی و از نظر شرعی و مادی غیر ممکن است هرگونه تغییر یا تبدیلی متوجه آن شود مگر هنگام پایان کار جهان که قرآن بسوی پروردگار باز خواهد گشت. الله عزوجل می فرماید:

(إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِالذِّکْرِ لَمَّا جَاءهُمْ وَإِنَّهُ لَکِتَابٌ عَزِیزٌ . لا یَأْتِیهِ الْبَاطِلُ مِن بَیْنِ یَدَیْهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ تَنزِیلٌ مِّنْ حَکِیمٍ حَمِیدٍ) [فصلت:۴۱ و ۴۲] .
(کسانى که به این قرآن چون بدیشان رسید کفر ورزیدند [به کیفر خود مى‏رسند] و به راستى که آن کتابى ارجمند است (۴۱) از پیش روى آن و از پشت‏سرش باطل به سویش نمى‏آید وحى اى است از حکیمى ستوده)

این از رحمت و احسان الله نسبت به بندگانش است که کتاب عزیزش را خود حفظ می کند و حفظ آن را بر عهده ی بندگانش نگذاشته بلکه خود آن را متکفل شده است:

(إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ) [الحجر : ۹].
(بى‏تردید ما این قرآن را به تدریج نازل کرده‏ایم و قطعا نگهبان آن خواهیم بود)

اهل علم می گویند: ذکر در این آیه قرآن است و معنای حفظ در این آیه حراست قرآن از تغییر و تبدیل است. هیچ یک از کتاب های آسمانی از این چنین حفظی برخوردار نبوده اند و تصحیف و تغییر و تحریف، کم یا زیاد به آنها راه یافته است.

اما باقی ماندن این کتاب به دور از تمام انواع تحریف، با وجود انگیزه های ملحدین و باطل اندیشان در طول تاریخ، از بزرگترین معجزات قرآن است.

برای همین هدف (یعنی حفظ قرآن) خداوند بندگانی را برانگیخت تا به دفاع از آن برخیزند و در مقابل تمام کسانی که سعی داشتند در قرآن طعن وارد سازند یا در آیات آن به تاویل باطل بپردازند، بایستند و مکرشان را از ساحت قرآن دور سازند…

دوم: از وظایف ما در قبال قرآن:
این که خداوند خود حفظ کتابش را بر عهده گرفته به این معنی نیست که مسلمانان دست از اهتمام و توجه به قرآن بردارند بلکه وظیفه ی آنان است و افتخاری است بس بزرگ برای آنان که برای هر فعالیتی در جهت حفظ قرآن و حمایت آن از سوء قصد بداندیشان کمر همت ببندند.

خداوند همیشه شریفترین بندگانش را برای خدمت به کتابش برانگیخته می کند؛ بندگانی چون فرشتگان سفیر، آن بزرگواران نیک، که در مقدمه شان جبرئیل امین قرار دارد، تا این کلام را به سرور پیشینیان و پسینیان ، محمد صلی الله علیه وسلم برسانند.

پیامبری که وحی را دریافت کرد و آن را به نیکوترین وجه به انجام رساند و در پایان آن را همانگونه پاک و سالم چونانکه دریافت کرده بود، تحویل امت داد تا هدایتی باشد و نوری برای همه آفریدگان:

(فِی صُحُفٍ مُّکَرَّمَهٍ . مَّرْفُوعَهٍ مُّطَهَّرَهٍ . بِأَیْدِی سَفَرَهٍ . کِرَامٍ بَرَرَهٍ) [سوره عبس:۱۳ـ۱۶].
(در صحیفه‏هایى ارجمند (۱۳) والا و پاک ‏شده (۱۴) به دست فرشتگانى (۱۵) ارجمند و نیکوکار)

شیخ عبدالرحمن السعدی رحمه الله می گوید: “اینکه پروردگار برای فرستادن این قرآن سفرایی از ملائکه بزگوار و قدرتمند و پرهیزگار به عنوان سفیر برگزیده، از حفظ این کتاب توسط الله است”.

امت مسلمان مسئول است که به وظیفه ای که در قبال قرآن کریم دارد عمل کند، این وظیفه ای است که نصوص شریعت به آن اشاره کرده است، چنانچه رسول الله صلی الله علیه وسلم به صحابه فرمود: “دین نصیحت و خیرخواهی است” صحابه گفتند: خیرخواهی برای چه کسی؟ فرمود: “برای الله، و برای کتابش، و برای رسولش و برای ائمه مسلمین و برای همه ی مسلمانان” (به روایت امام مسلم نیشابوری)

حافظ ابن رجب رحمه الله در توضیح این حدیث می گوید: “نصحیت (خیرخواهی) برای کتاب الله یعنی: ایمان به آن و بزرگداشت و پاک دانستنش و تلاوت آن است طوری که شایسته اش می باشد، توقف در برابر دستورها و نهی های آن، فهم علوم و امثالش، تدبر آیات و دعوت بسوی آن و دور داشتن تحریف افراطگران و طعن ملحدین از آن..”.

شکی نیست که این وظیفه بر مسئولان مسلمان و علما سنگین تر و موکدتر می باشد. همچنین بر ثروتمندان مسلمان لازم است که برای رسیدن به این هدف، از کمک مالی لازم دریغ نورزند.

نکته سوم: کینه و خشم مجرمان نسبت به قرآن:
این اصلا عجیب نبود که این توهین نسبت به قرآن توسط نماینده تندروی هلندی یا دیگر کفار روی دهد. اینگونه حرکات قبلا توسط گمراهان دیگر نیز رخ داده است. از سوی دیگر اینگونه حرکات، تلاشهایی فردی و شخصی نیستند بلکه این یک حرکت منظم و برنامه ریزی شده بود.

خداوند در آیاتی چند درباره ی آنچه در قلب دشمنان دین می گذرد، ما را آگاه کرده است:
(وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لا تَسْمَعُوا لِهَذَا الْقُرْآنِ وَالْغَوْا فِیهِ لَعَلَّکُمْ تَغْلِبُونَ) [فصلت:۲۶].
(و کسانى که کافر شدند گفتند به این قرآن گوش مدهید و سخن لغو در آن اندازید شاید شما پیروز شوید)

(وَهُمْ یَنْهَوْنَ عَنْهُ وَیَنْأَوْنَ عَنْهُ وَإِن یُهْلِکُونَ إِلاَّ أَنفُسَهُمْ وَمَا یَشْعُرُونَ) [الأنعام:۲۶].
(و آنان [مردم را] از آن باز مى‏دارند و [خود نیز] از آن دورى مى‏کنند و[لى] جز خویشتن را به هلاکت نمى‏افکنند و نمى‏دانند)

(قُلْ هُوَ لِلَّذِینَ آمَنُوا هُدًى وَشِفَاء وَالَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ فِی آذَانِهِمْ وَقْرٌ وَهُوَ عَلَیْهِمْ عَمًى) [فصلت:۴۴].
(بگواین [کتاب] براى کسانى که ایمان آورده‏اند رهنمود و درمانى است و کسانى که ایمان نمى‏آورند در گوشهایشان سنگینى است و قرآن برایشان نامفهوم است)

همچنین الله سبحانه و تعالی درباره ی شدت خشم و کینه ی کافران نسبت به قرآن و تلاوت آن توسط مسلمانان، می فرماید:

( وَإِذَا تُتْلَى عَلَیْهِمْ آیَاتُنَا بَیِّنَاتٍ تَعْرِفُ فِی وُجُوهِ الَّذِینَ کَفَرُوا الْمُنکَرَ یَکَادُونَ یَسْطُونَ بِالَّذِینَ یَتْلُونَ عَلَیْهِمْ آیَاتِنَا قُلْ أَفَأُنَبِّئُکُم بِشَرٍّ مِّن ذَلِکُمُ النَّارُ وَعَدَهَا اللَّهُ الَّذِینَ کَفَرُوا وَبِئْسَ الْمَصِیرُ ) [الحج:۷۲] .
(چون آیات روشن ما بر آنان خوانده مى‏شود در چهره کسانى که کفر ورزیده‏اند [اثر] انکار را تشخیص مى‏دهى چیزى نمانده که بر کسانى که آیات ما را برایشان تلاوت مى‏کنند حمله‏ور شوند بگو آیا شما را به بدتر از این خبر دهم [همان] آتش است که خدا آن را به کسانى که کفر ورزیده‏اند وعده داده و چه بد سرانجامى است)

چهارم: (چه بسا چیزی را بد بدانید و آن چیز برایتان خیر باشد):
این رویداد گرچه قلب مومنان را به درد آورد، اما امیدواریم همین حادثه نیز باعث بلندمرتبه شدن بیشتر این کتاب عزیز و پیروانش گردد. و دیدیم چگونه برای اعتلای کتاب خدا و حمایت از مقدسات به حرکت افتادند.

از جمله عواملی که باعث اعتلای کلام الله می شود: تعریف قرآن و اهداف آن و شناساندن رسالت قرآن به جهانیان است. این حرکت باعث می شود چندین برابر توهینی که علیه قرآن رخ داد، رسالت قرآن در میان مردم جهان گسترش یابد.

الله می فرماید: (قُلْ أَیُّ شَیْءٍ أَکْبَرُ شَهَادهً قُلِ اللّهِ شَهِیدٌ بِیْنِی وَبَیْنَکُمْ وَأُوحِیَ إِلَیَّ هَذَا الْقُرْآنُ لأُنذِرَکُم بِهِ وَمَن بَلَغَ أَئِنَّکُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللّهِ آلِهَهً أُخْرَى قُل لاَّ أَشْهَدُ قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَـهٌ وَاحِدٌ وَإِنَّنِی بَرِیءٌ مِّمَّا تُشْرِکُونَ [الأنعام: ۱۹].
(بگو گواهى چه کسى از همه برتر است بگو خدا میان من و شما گواه است و این قرآن به من وحى شده تا به وسیله آن شما و هر کس را [که این پیام به او] برسد هشدار دهم آیا واقعا شما گواهى مى‏دهید که در جنب خدا خدایان دیگرى است بگو من گواهى نمى‏دهم بگو او تنها معبودى یگانه است و بى‏تردید من از آنچه شریک [او] قرار مى‏دهید بیزارم)

حافظ ابن کثیر می گوید: بر اساس این آیه هر کس از عرب و عجم و سیاه و سرخ و انس و جن که این قرآن به وی برسد، هشدار دهنده ای است برای قرآن.

علمای تفسیر درباره معنی این سخن خداوند اشاراتی دارند: (إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِالذِّکْرِ لَمَّا جَاءهُمْ وَإِنَّهُ لَکِتَابٌ عَزِیزٌ) (کسانى که به این قرآن چون بدیشان رسید کفر ورزیدند [به کیفر خود مى‏رسند] و به راستى که آن کتابى باعزت است) از معانی وصف قرآن به کتاب عزتمند، غلبه و برتری آن است. علاوه بر این، این آیه دربرگیرنده ی تهدیدی است سخت برای باطل اندیشان.

پنجم: سخن پروردگارشان را به گوش آنها برسانید:
وظیفه ی موسسات دعوی و مراکز اسلامی در جهان اسلام، و همچنین موسسات اسلامی مستقر در کشورهای غیر اسلامی این است که به دور از تحریفات و تخریب بداندیشان، برای غیرمسلمانان حقیقت این کتاب را و آنچه را از هدایت و رحمت در بر دارد، عرضه کنند. شاید این حرکت نور و هدایتی برای آنان باشد.

برای این هدف لازم است تمام رسانه ها و روش های ارتباط ممکن و همچنین اینترنت، مورد استفاده قرار بگیرد.
پروردگار می فرماید:
(وَإِنْ أَحَدٌ مِّنَ الْمُشْرِکِینَ اسْتَجَارَکَ فَأَجِرْهُ حَتَّى یَسْمَعَ کَلاَمَ اللّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ یَعْلَمُونَ) [التوبه : ۶] .
(اگر یکى از مشرکان از تو پناه خواست پناهش ده تا کلام خدا را بشنود سپس او را به مکان امنش برسان چرا که آنان قومى انى که نمی دانند)

شیخ عبدالرحمن السعدی می گوید: سبب آن این است که کفار قومی هستند که درباره ی قرآن چیزی نمی دانند و چه بسا ادامه ی آنان بر کفرشان به علت بی اطلاعی‌شان باشد و اگر این بی اطلاعی شان از بین برود، اسلام را برگزینند…”

ملت های غربی نیز امروزه به دلیل فعالیت های مجرمانه ای که برای زشت کردن چهره اسلام و نشان دادن آن بصورتی جنایتکارانه و ارتجاعی، صورت می گیرد، به شدت درباره حقیقت اسلام و معانی قرآن نا آگاهند.
همه اینها باعث می شود دست به فعالیتی عملی، علمی، رسانه ای و متمدنانه بزنیم و خلال آن از حقیقت رسالت قرآن پرده برداریم.

نباید فراموش کنیم موقف رسمی حکومت هلند که توسط نخست وزیر این کشور و به نمایندگی از حکومت اعلام شد، سعی در عدم نمایش فیلم داشت، و وقتی این فیلم به نمایش درآمد، نسبت به محتوای آن اعلام انزجار کرده و عنوان کرد که هدف این فیلم، دعوت به نفرت است.

این برخورد حکومت هلند، نشان دهنده نوعی انصاف از جانب آنان است ومی تواند شروع نوعی همکاری فرهنگی بین حکومت هلند و سازمان هایی مانند رابطه العالم الاسلامی و الازهر و سازمان کنفرانس اسلامی برای برگزاری دیدارهای فرهنگی به هدف توضیح محتوای قرآن و نشان دادن جوانب بخشش و خیر و احسانی باشد که قرآن برای تمام بشریت در بر دارد.

نکته‌ی ششم: آیا نمی توانیم کاری انجام دهیم؟
نکته ی قابل تامل در این توهین اخیر نسبت به قرآن و پیامبر: این اهل باطل بودند که در جهت نشر عقیده ی باطلشان اقدام نخست را انجام دادند و کاری که ما کردیم بیشتر دفاع و محکوم کردن بون. اما اکنون و پس از اینکه این توهین های پی در پی را تجربه کردیم، نباید در انتظار توهین و بی ادبی بعدی آنها بنشینیم، بلکه باید شروع به انجام پروژه هایی پیشرو در تمام سطوح کنیم.

باید بدانیم فیلم هلندی توهین آمیز “فتنه” نیاز به کار زیادی برای تولید نداشت. تمام این فیلم مجموعه ای از مقاطع ویدیویی بود که تنها با اسلوبی هنری به یکدیگر پیوند داده شده بود و توسط اینترنت منتشرشد.

مانند چنین کاری را حتی نفر نیز می تواند به تنهایی و با استفاده از کامپیوتر شخصی خود و حتی با استفاده از برخی برنامه های مجانی (مثلا مایکروسافت مووی میکر) و یا دیگر برنامه های موجود، انجام دهد.

حال اگر یک شخص متخصص یا حرفه ای های مسلمان بخشی از وقت و مهارت خود را برای ساخت فیلمی کوتاه در زمینه ی نشان دادن خوبی های دین اسلام و نشان دادن محتوای قرآن و اعجاز آن و جوانب خیر و نیکی موجود در آن و نشان دادن دعوتی که رسول خدا برای نجات بشریت و سعادت مردم جهان، عرضه کرد، صرف کنند و سپس محتوای آن را برای بررسی علمی در اختیار اهل علم قرار دهند و پس از آن بر روی شبکه جهانی (اینترنت) به زبانهای مختلف عرضه کنند، آنگاه چه اثر بزرگی در پی خواهد داشت.

این تنها یک الگوی عملی است برای در دست گرفتن زمام ابتکار عمل. می شود نمونه های بسیار زیاد دیگری نیز برای عمل مطرح کرد و تنها خداوند می داند چه تاثیر بزرگی از پی این فعالیت ها رخ خواهد داد.

هفتم: بیایید بسوی کلمه ای یکسان…
ما، و با وجود توهین های پیاپی علیه مقدسات مسلمانان، این اعمال توهین آمیز را فرصتی برای نصاری (مسیحی ها) و دیگر امت ها می دانیم تا در جمله ی کسانی بیایند که خداوند از آنها در کتابش اینگونه یاد می کند:

(وَإِنَّ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ لَمَن یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَمَا أُنزِلَ إِلَیْکُمْ وَمَا أُنزِلَ إِلَیْهِمْ خَاشِعِینَ لِلّهِ لاَ یَشْتَرُونَ بِآیَاتِ اللّهِ ثَمَناً قَلِیلاً أُوْلَـئِکَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ إِنَّ اللّهَ سَرِیعُ الْحِسَابِ) [آل عمران:۱۹۹] (و البته از میان اهل کتاب کسانى هستند که به خدا و بدانچه به سوى شما نازل شده و به آنچه به سوى خودشان فرود آمده ایمان دارند در حالى که در برابر خدا خاشعند و آیات خدا را به بهاى ناچیزى نمى‏فروشند اینانند که نزد پروردگارشان پاداش خود را خواهند داشت آرى خدا زودشمار است)

چنانکه الله سبحانه و تعالی اهل کتاب را مورد خطاب قرار می دهد که:
(قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَى کَلَمَهٍ سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ وَلاَ نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَلاَ یَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضاً أَرْبَاباً مِّن دُونِ اللّهِ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَقُولُواْ اشْهَدُواْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ) [آل عمران:۶۴] (بگو اى اهل کتاب بیایید بر سر سخنى که میان ما و شما یکسان است بایستیم که جز خدا را نپرستیم و چیزى را شریک او نگردانیم و بعضى از ما بعضى دیگر را به جاى خدا به خدایى نگیرد پس اگر [از این پیشنهاد] اعراض کردند بگویید شاهد باشید که ما مسلمانیم)

تا تمام ملت های زمین بدانند رسالت اسلام هرگز از روی ظلم و تجاوز دست به قتل و کشتار دیگران نمی زند و هرگز کسی را مجبور به چیزی نمی کند. این رسالت آنگونه است که پروردگار، پیامبر آن را معرفی می کند:

(وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلا رَحْمَهً لِّلْعَالَمِینَ) [الأنبیاء:۱۰۷].
(و تو را جز رحمتى براى جهانیان نفرستادیم)

نویسنده: دکتر خالد بن عبد الرحمن الشایع

مقاله پیشنهادی

علم چگونه از بین می‌رود؟

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ: أَلَا أُحَدِّثُکمْ حَدِیثًا سَمِعْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم …