خداوند میفرماید:
سوره یس ۱۲
( وَکُلَّ شیْءٍ أَحْصَیْنَاهُ فِی إِمَامٍ مُّبِینٍ
«و هر چیزى را در کارنامهاى روشن برشمردهایم.»
سوره حج ۷۰
( إِنَّ ذٰلِکَ فِی کِتَابٍ
«اینها [همه] در کتابى [مندرج] است.»
و خداوند در جدال موسی و فرعون میفرماید:
(قَالَ فَمَا بَالُ الْقُرُونِ الأُولَى * قَالَ عِلْمُهَا عِندَ رَبی فِی کِتَابٍ لاَّ یَضِلُّ رَبی وَلاَ یَنسَى)طه ۵۱ – ۵۲
«گفت حالِ نسلهاى گذشته چگونه است * گفت علم آن در کتابى نزد پروردگار من است پروردگارم نه خطا مىکند و نه فراموش مىنماید.»
و میفرماید:
( وَ مَا تَحْمِلُ مِنْ أُنْثَى وَلاَ تَضَعُ إِلاَّ بِعِلْمِهِ وَمَا یُعَمَّرُ مِن مُّعَمَّرٍ وَلاَ یُنقَصُ مِنْ عُمُرِهِ إِلاَّ فِی کِتَابٍ إِنَّ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرٌ)فاطر ۱۱
«و هیچ مادینهاى بار نمىگیرد و بار نمىنهد مگر به علم او و هیچ سالخوردهاى عمر دراز نمىیابد و از عمرش کاسته نمىشود مگر آنکه در کتابى [مندرج] است در حقیقت این [کار] بر خدا آسان است.»
و سایر آیات در این زمینه.
پیامبر صلی الله علیه وسلم نیز میفرماید:
«ما من نفس منفوسه إلا و قد کتب الله مکانها من الجنه والنار و إلا و قد کتبت شقیه أو سعیده»
[بخاری۶/۸۴_مسلم۸/۴۷_۴۸]
«هیچ نفسی وجود ندارد مگر اینکه خداوند مکان او را در بهشت یا جهنم و نیز سعادت و شقاوت او را نوشته است.»
و مثال دیگر در این زمینه:
سراقه بن مالک بن جعشم رضی الله عنه از رسول خدا صلی الله علیه وسلم پرسیدند:
«یا رسول الله بین لنا دیننا کأنا خلقنا الآن فیم العمل الیوم أفیها جفت به الأقلام و جرت به المقادیر أم فیها نستقبل؟ قال: «لا بل فیها جفت به الأقلام و جرت به المقادیر» قال: ففیم العمل؟ فقال: «اعملوا فکل میسر- و فی روایه- کل عامل میسر لعمله».
«یا رسول الله برایمان بیان کن اینک که ما خلق شده ایم عملمان چه جایگاهی دارد؟ آیا عملی که ما انجام میدهیم قبلاً خداوند به آن علم داشته است یا بعد از آن به آن آگاهی مییابد؟ پیامبرصلی الله علیه وسلم فرمودند: خیر بلکه خداوند قبلاً آن را دانسته و در لوح آن را نوشته است. آن مرد پرسید: پس عمل ما چه جایگاهی دارد؟ پیامبرصلی الله علیه وسلم فرمود: عمل صالح انجام دهید که هر عاملی به سمت عملی که برای او قرار داده شده است، در حرکت است».