ایمان به تقدیر چند مساله را در بر میگیرد([۱])
نخست: باور به اینکه خداوند متعال به طور کلی و تفصیلی به همه چیز آگاه است. آنچه را شده و آنچه را خواهد شد و آنچه را که اگر بشود چگونه خواهد شد میداند.
دوم: ایمان به اینکه خداوند این را در لوح محفوظ نگاشته است.
خداوند متعال میفرماید:
﴿أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ یَعۡلَمُ مَا فِی ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّ ذَٰلِکَ فِی کِتَٰبٍۚ إِنَّ ذَٰلِکَ عَلَى ٱللَّهِ یَسِیرٞ ٧٠﴾ [الحج: ۷۰].
(آیا ندانستهای که الله آنچه را در آسمان و زمین است میداند؟ اینها [همه] در کتابی [مندرج] است؛ قطعا این بر الله آسان است).
در صحیح مسلم آمده است که: «الله مقادیر آفریدگان را پنجاه هزار سال پیش از آفرینش آسمانها و زمین نوشت».([۲])
سوم: ایمان به اینکه هیچ یک از کائنات به وجود نمیآیند مگر به خواست خدا، فرقی نمیکند که آن چیز در نتیجۀ فعل خداوند باشد یا فعل بندگان. خداوند متعال میفرماید:
﴿وَرَبُّکَ یَخۡلُقُ مَا یَشَآءُ وَیَخۡتَارُ﴾ [القصص: ۶۸].
(و پروردگارت هرچه را بخواهد میآفریند و برمیگزیند).
چهارم: ایمان به اینکه همۀ موجودات آفریدۀ خداوند سبحانه و تعالی میباشند، و ذرهای در آسمان و زمین نیست مگر آنکه خداوند خالق آن و خالق حرکات و سکناتش است و آفریدگار و پروردگاری جز وی ندارد. خدای متعال میفرماید:
﴿هُوَ ٱلَّذِی یُصَوِّرُکُمۡ فِی ٱلۡأَرۡحَامِ کَیۡفَ یَشَآءُ﴾ [آل عمران: ۶].
(اوست که شما را هر طور که بخواهد در رحمها صورتگری میکند).
و میفرماید:
﴿ٱللَّهُ خَٰلِقُ کُلِّ شَیۡءٖۖ وَهُوَ عَلَىٰ کُلِّ شَیۡءٖ وَکِیلٞ ۶٢﴾ [الزمر: ۶۲].
(الله آفریدگار هر چیزی است و اوست که بر هر چیزی نگهبان است).
و میفرماید:
﴿وَٱللَّهُ خَلَقَکُمۡ وَمَا تَعۡمَلُونَ ٩۶﴾ [الصافات: ۹۶].
(و الله شما را و آنچه انجام میدهید آفریده است).
[۱]– شیخ محمد بن صالح العثیمین، شرح أصول الإیمان.
[۲]– به روایت مسلم در کتاب «القدر» باب «حجاج آدم وموسی علیهما السلام» (۲۶۵۳).