بخاری، مسلم و ابوداود از ابوبکره رضی الله عنه آوردهاند که گفت: مردی شخصی دیگری را در حضور پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم مدح و ستایش نمود. پیامبر فرمود:
«وَیلَکَ قَطَعْتَ عُنُقَ صَاحِبِکَ، قَطَعْتَ عُنُقَ صَاحِبِکَ».
«وای بر تو، گردن دوستت را زدی! گردن دوستت را قطع کردی».
سه بار تکرار کرد، سپس فرمود:
«مَنْ کَانَ مِنْکُمْ مَادِحًا أَخَاهُ لاَ مَحَالَهَ، فَلْیَقُلْ أَحْسِبُ فُلاَنًا، وَاللَّهُ حَسِیبُهُ، وَلاَ أُزَکِّی عَلَى اللَّهِ أَحَدًا أَحْسِبُهُ کَذَا وَکَذَا، إِنْ کَانَ یَعْلَمُ ذَلِکَ مِنْهُ».[۱]
«اگر قرار است حتماً کسی را تعریف و تمجید کنی، چنین بگو: گمان من دربارهی فلانی، چنین است و خداوند، حالش را بهتر میداند و من کسی را تزکیه نمیکنم. البته در صورتی میتواند اوصاف فرد را بیان نماید که آن اوصاف، در او وجود داشته باشند».
[۱]– بخاری، ۲۴۶۸ و مسلم، ۵۳۲۰٫