اگر فتوا دادن توسط زنان جایز نیست، پس عایشه رضی الله عنها اجتهاد می کرد؟

در فتوی شماره ۳۳۲۲ فرمودید که دادن فتوی برای زن جایز نیست اما می بینیم که در صدر اسلام از ام المومنین عایشه رضی الله عنها به عنوان مجتهد یاد میشود و ایشان احکام فقهی را از پیامبر صلی الله علیه وسلم  می آموختند و اجتهاد میکردند و جنگ جمل اجتهاد ام المومنین عایشه رضی الله عنها بود.

الحمدلله،

قضیه ی اجتهاد ام المومنین رضی الله عنها با بقیه ی زنان استثناست، زیرا ایشان (و بقیه ی امهات المومنین) سالها همدم پیامبر صلی الله علیه وسلم بوده اند و اصلا یکی از حکمتهای ازدواج ایشان با عایشه رضی الله عنها منتشر شدن احکام دین خاصتا احکام مربوط به زنان بود، و لذا برای شناخت بعضی از احکام، وجود زنی مانند عایشه رضی الله عنها و توجه دادن به اقوال او بعنوان همسر رسول الله صلی الله علیه وسلم لازم و ضروری بود. (و همینطور بقیه ی امهات المومنین رضی الله عنهن)

در حق عاشیه رضی الله عنه گفته اند که «کَانَ نِصْفُ عِلْمِ الْأُمَّهِ عِنْدَ عایشه رضی الله عنه» یعنی نصف دانش امت در نزد عایشه ل بود، بسیاری اصحاب پیامبر صلی الله علیه وسلم از ایشان عِلمِ آموخته اند و دوهزار و دویست حدیث از زبان ایشان از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت گردیده و مسروق وقتی که حدیث از ایشان نقل می‌کرد برای احترام و اکرام می‌گفت: «حَدَّثَتْنِى الصِّدِّیقَهُ بِنْتُ الصِّدِّیقِ حَبِیبَهُ حَبِیبِ اللَّهِ» یعنی «به من گفت: صادقه دختر صدیق محبوبه حبیب الله». و همانطور که صحابه بزرگوار حالاتِ آشکار پیامبر صلی الله علیه وسلم را نقل کرده اند ایشان حالات پنهان پیامبر را نقل کرده اند.

عایشه رضی الله عنها حدود پنجاه سال بعد از رسول خدا صلی الله علیه وسلم زیست و مدت زندگانی او با پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم  او را یاری نمود تا آنچه را که از پیامبر اکرم  صلی الله علیه وسلم  دیده و شنیده بود، به مردم برساند. خداوند از او راضی و خشنود باد.

و می بینیم که با وجود آنکه بیشتر زنان صحابه و تابعین علوم شرعی را در حد مناسبی می دانستند، ثابت نشده که یکی از آنها فتوایی داده باشند. مگر آنکه روایت کننده ی حدیثی بوده باشند که این هم حمل بر اجتهاد و فتوا نمی شود.

در ضمن دادن فتوا توسط زنان برای امت اسلام مطلوب نیست، و علت آن بمانند علت نهی زنان از قضاوت است

وصلی الله وسلم علی محمد وعلى آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلى یوم الدین

مقاله پیشنهادی

علم چگونه از بین می‌رود؟

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ: أَلَا أُحَدِّثُکمْ حَدِیثًا سَمِعْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم …