اهمیت کار در اسلام

یک روز مردی نزد پیامبر صلى الله علیه و سلم آمده و از او درخواست پول کرد. آن حضرت صلى الله علیه و سلم فرمود: آیا در خانه چیزی داری؟ مرد گفت: آری، پلاسی دارم که قسمتی از آن را به تن کرده و قسمتی را می گسترانیم و پیاله ای که در آن آب می نوشیم.

رسول خدا صلى الله علیه و سلم فرمود: آن ها نزد من بیاور! مرد رفت و آن ها را آورد. پیامبر صلى الله علیه و سلم فرمود: چه کسی این دو را می خرد؟ مردی پاسخ داد: من آن ها را به یک درهم می خرم. آن حضرت صلى الله علیه و سلم فرمود: کسی هست که بیشتر از یک درهم برای آن ها بپردازد؟ _ دو یا سه بار تکرار فرمود- مرد دیگری گفت: آن ها را به دو درهم می خرم. آن ها را به او داد و رسول خدا صلى الله علیه و سلم دو درهم را گرفت و به مرد فقیر داد و فرمود: با یکی برای خانواده ات غذایی بخر و با دیگری تیشه ای بخر و با آن نزد من برگرد. آن مرد تیشه ای را خریده و نزد پیامبر صلى الله علیه و سلم برگشت. آن حضرت صلى الله علیه و سلم دستی بر پشت او نهاد و فرمود:

 برو و هیزم جمع نما و آن را بفروش و تا پانزده روز دیگر نبینمت.
آن مرد رفت و به جمع کردن و فروش هیزم پرداخت و پس از آنکه ده درهم گردآورده و لباس و غذا خرید و برگشت.

پیامبر صلى الله علیه و سلم فرمود: هذا خیر لک من أن تجیء المسأله نُکْتَهً (علامه) فی وجهک یوم القیامه،

 إن المسأله لا تصلح إلا لثلاثه: لذی فقر مُدْقِع (شدید)، أو لذی غُرْم مفظع (کبیر)، أو لذی دم موجع (علیه دیه)) یعنی: «این برای تو بهتر از آن است که گدایی بر چهره ات نشانی در روز قیامت بگذارد.

درخواست کمک مالی و تکدی جز در سه مورد جایز نیست: برای کسی که دچار فقر شدید باشد، یا صاحب قرض بسیار، و یا کسی که دیه بر عهده اش باشد.» ابوداود

 یک روز صبح صحابه رضی الله عنهم  در محضر رسول الله صلى الله علیه و سلم نشسته بودند، مرد تنومندی را دیدند که با شتاب می رود و در کارش جهد و کوشش می کند. اصحاب از شور و نشاط آن مرد به تعجب افتاده و گفتند: یا رسول الله، ای کاش این حال را در راه خدا می داشت؟ پیامبر صلى الله علیه و سلم فرمود: فقال رسول الله صلى الله علیه وسلم موضحًا لهم أنواع العمل الطیب: (إن کان خرج یسعى على ولده صغارًا، فهو فی سبیل الله، وإن کان خرج یسعى على أبوین شیخین کبیرین فهو فی سبیل الله، وإن کان خرج یسعى ریاء ومفاخره فهو فی سبیل الشیطان)

یعنی: «چنانچه برای کسب روزی برای فرزندان خردش خارج گشته است در راه خداست، اگر برای پدر و مادر پیرش باشد نیز در راه خدا است، بیرون آمده است تا خویشتن را (از احتیاج و گدایی کردن) حفظ نماید در راه خدا است ولی چنانچه بخاطر ریا و فخرفروشی باشد، در راه شیطان قرار دارد.» طبرانی

  چنانچه پیداست اسلام دین کار و کوشش است، کار و تلاش برای دنیا و برای آخرت. خداوند متعال می فرماید: {وابتغ فیما آتاک الله الدار الآخره ولا تنس نصیبک من الدنیا قصص: ۷۷

 یعنی: «و با آنچه خدایت داده سراى آخرت را بجوى و سهم خود را از دنیا فراموش مکن.» پروردگار سبحان به کار و تلاش در زمین و خوردن از روزی حلال خداوند امر نموده و می فرماید: هو الذی جعل لکم الأرض ذلولاً فامشوا فی مناکبها وکلوا من رزقه وإلیه النشور ملک: ۱۵ یعنی: « اوست کسى که زمین را براى شما رام گردانید پس در فراخناى آن رهسپار شوید و از روزى خدا بخورید و رستاخیز به سوى اوست.»

 رسول خدا صلى الله علیه و سلم بر کار و کوشش تأکید فراوان داشته و می فرماید: (اعملوا فکلٌّ مُیسَّرٌ لما خُلِقَ له) [متفق علیه] یعنی: « کنید، زیرا برای هر کس آنچه که برای آن آفریده شده آماده گشته.» همه ی پیامبران خداوند -علیهم الصلاه و السلام- نمونه های عالی کار و تلاش بوده اند. تمام پیامبران شبانی کرده اند و هرکدام از پیامبران حرفه ی خاصی داشتند و بدان مشغول بوده اند. رسول بزرگوار اسلام صلی الله علیه و سلم در بسیاری از کارها با صحابه مشارکت فرموده و خود را از آنان جدا نمی ساخت. به عنوان مثال در جریان حفر خندق ایشان صلی الله علیه و سلم سنگ و ماسه حمل می نمود.