اهمیت ذکر خدا(۷)

ترمذی، باب: [فِیمَنْ یَمُوتُ وَهُوَ یَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ]

۷- «عَنْ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَمْرِو بْنِ العَاصِ رضی الله عنهما قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم: إِنَّ اللَّهَ سَیُخَلِّصُ رَجُلًا مِنْ أُمَّتِی عَلَى رُءُوسِ الخَلَائِقِ یَوْمَ القِیَامَهِ، فَیَنْشُرُ عَلَیْهِ تِسْعَهً وَتِسْعِینَ سِجِلًّا، کُلُّ سِجِلٍّ مِثْلُ مَدِّ البَصَرِ، ثُمَّ یَقُولُ: أَتُنْکِرُ مِنْ هَذَا شَیْئًا؟ أَظَلَمَکَ کَتَبَتِی الحَافِظُونَ؟ فَیَقُولُ: لَا یَا رَبِّ، فَیَقُولُ: أَفَلَکَ عُذْرٌ؟ فَیَقُولُ: لَا یَا رَبِّ، فَیَقُولُ: بَلَى، إِنَّ لَکَ حَسَنَهً، فَإِنَّهُ لَا ظُلْمَ عَلَیْکَ الیَوْمَ فَتَخْرُجُ بِطَاقَهٌ، فِیهَا: أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، فَیَقُولُ: احْضُرْ وَزْنَکَ، فَیَقُولُ: یَا رَبِّ، مَا هَذِهِ البِطَاقَهُ مَعَ هَذِهِ السِّجِلَّاتِ؟ فَقَالَ: إِنَّکَ لَا تُظْلَمُ، قَالَ: فَتُوضَعُ السِّجِلَّاتُ فِی کَفَّهٍ، وَالبِطَاقَهُ فِی کَفَّهٍ، فَطَاشَتِ السِّجِلَّاتُ، وَثَقُلَتِ البِطَاقَهُ، فَلَا یَثْقُلُ مَعَ اسْمِ اللَّهِ أَحَدٌ».

7. «از عبدالله بن عمرو بن عاص رضی الله عنهما روایت شده است که گفت: پیامبرصلی الله علیه و سلم فرمودند: روز قیامت خداوند در برابر دیدگان همه‌ی مردم، فردی از امتم را انتخاب می‌کند و نود و نُه طومار از طومارهایش را (کتاب‌هایی که در آن‌ها اعمالش ثبت شده‌اند) می‌گشاید که بزرگی (اندازه‌ی) هریک از آن‌ها به فاصله‌ی دید دو چشم انسان است، سپس خطاب به او می‌فرماید: آیا چیزی از این نوشته‌ها را انکار می‌کنی؟ آیا مأموران من که نگهبان و نویسنده‌ی اعمال [تو] بودند، به تو ظلمی کرده‌اند؟ بنده جواب می‌دهد: خدایا! خیر [هیچ اعتراضی ندارم و هیچ ظلمی به من نشده است]، خداوند می‌فرماید: پس آیا عذری [یا چیزی برای گفتن و دفاع از خود] نداری؟ جواب می‌دهد: خدایا! خیر، خداوند می‌فرماید: چرا، تو کار نیکی انجام داده‌ای و امروز به تو کوچک‌ترین ظلمی نخواهد شد، پس برگه‌ای بیرون آورده می‌شود که در آن آمده است [که این بنده روزی گفته است]: شهادت می‌دهم که هیچ خدایی جز الله نیست و شهادت می‌دهم که محمد بنده و فرستاده‌ی خداست، خداوند می‌فرماید: به وزن‌کردن اعمال خود نگاه کن، بنده عرض می‌کند: خدایا! این برگه در مقابل این کتاب‌ها چه ارزشی دارد؟ خداوند می‌فرماید: به تو ظلمی نمی‌شود، پیامبرصلی الله علیه و سلم فرمودند: تمامی کتاب‌ها در کفه‌ای و آن برگه در کفه‌ی دیگر گذاشته می‌شوند و [کفه‌ی] کتاب‌ها از سبکی بالا می‌رود و [کفه‌ی] برگه سنگین‌تر است، زیرا هیچکسی یا چیزی به سنگینی نام خدا نیست (هیچ چیزی با نام خدا برابری نمی‌کند)»^([۱]).

ترمذی می‌گوید: این حدیث حسن غریب است.

 

[۱]– چنانکه خود پیامبر  صلی الله علیه و سلم هم فرموده است، این شخص، فردی «با ایمان» و از «امت پیامبر  صلی الله علیه و سلم» است، ولی هنگام گناهکار و عاصی است و عمل نیکی ندارد، یعنی مؤمنِ گناهکارِ بی‌عمل است و حدیث، به اهمیت و عظمت ایمان اشاره دارد که خداوند با وجود آن -اگر بخواهد- همه‌ی گناهان جز حق الناس را می‌بخشد و به این معنی نیست که ایمان صرف و بدون عمل برای نجات شخص مسلمان کافی است – مترجم.