اهمیت توحید (۲)

۱- کلمه ی توحید چنان است که بر زبان آوردن آن آسان و وزن آن در ترازوی اعمال سنگین و نزد خداوند متعال محبوب است. رسول الله  صلی الله علیه و سلم فرمودند: «کَلِمَتَانِ خَفِیفَتَانِ عَلَى اللِّسَانِ، ثَقِیلَتَانِ فِی المِیزَانِ، حَبِیبَتَانِ إِلَى الرَّحْمَنِ: سُبْحَانَ اللَّهِ العَظِیمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ»:[۱] «دو کلمه وجود دارد که بر زبان سبک ولی در ترازوی اعمال سنگین و نزد خداوند محبوب اند: سبحان الله بحمده و سبحان الله العظیم»

و رسول خدا فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ سَیُخَلِّصُ رَجُلاً مِنْ أُمَّتِی عَلَى رُءُوسِ الخَلاَئِقِ یَوْمَ القِیَامَهِ فَیَنْشُرُ عَلَیْهِ تِسْعَهً وَتِسْعِینَ سِجِلًّا کُلُّ سِجِلٍّ مِثْلُ مَدِّ البَصَرِ، ثُمَّ یَقُولُ: أَتُنْکِرُ مِنْ هَذَا شَیْئًا؟ أَظَلَمَکَ کَتَبَتِی الحَافِظُونَ؟ فَیَقُولُ: لاَ یَا رَبِّ، فَیَقُولُ: أَفَلَکَ عُذْرٌ؟ فَیَقُولُ: لاَ یَا رَبِّ، فَیَقُولُ: بَلَى إِنَّ لَکَ عِنْدَنَا حَسَنَهً، فَإِنَّهُ لاَ ظُلْمَ عَلَیْکَ الیَوْمَ، فَتَخْرُجُ بِطَاقَهٌ فِیهَا: أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، فَیَقُولُ: احْضُرْ وَزْنَکَ، فَیَقُولُ: یَا رَبِّ مَا هَذِهِ البِطَاقَهُ مَعَ هَذِهِ السِّجِلاَّتِ؟! فَقَالَ: إِنَّکَ لاَ تُظْلَمُ، قَالَ: فَتُوضَعُ السِّجِلاَّتُ فِی کَفَّهٍ وَالبِطَاقَهُ فِی کَفَّهٍ، فَطَاشَتِ السِّجِلاَّتُ وَثَقُلَتِ البِطَاقَهُ، فَلاَ یَثْقُلُ مَعَ اسْمِ اللهِ شَیْءٌ»:[۲] «خداوند متعال در روز قیامت مردی از امت مرا نجات می دهد که نود و نه کارنامه ی اعمال را بر وی می گشاید. چنانکه هر کارنامه به اندازه ی دید چشم وسیع است. سپس می فرماید: آیا از محتوای این کارنامه ها چیزی را انکار می کنی؟ آیا فرشتگانی که نوشتن اعمال تو را بر عهده داشته اند و نگهبان و مراقب تو بودند، بر تو ظلم کرده اند؟ می گوید: خیر، یا رب؛ خداوند متعال می فرماید: آیا عذری یا نیکی (که برای تو شفاعت کند) داری؟ پس وی حیرت زده می شود. سپس خداوند می فرماید: بلکه برای تو نزد ما یک نیکی می باشد. امروز بر تو ظلم نمی شود. پس کارتی برای وی بیرون می آورند که در آن «اشهد ان لااله الاالله و اشهد ان محمدا عبده و رسوله» می باشد. خداوند می فرماید: برای وزن کردن آن آماده باش. آن شخص می گوید: پروردگارا، این کارت در برابر آن کارنامه  ها چیزی به حساب نمی آید. گفته می شود: قطعا به تو ظلمی نمی شود. رسول الله  صلی الله علیه و سلم فرمودند: پس کارنامه ها در یک کفه ترازو (میزان) قرار داده می شود و آن کارت در کفه دیگر قرار داده می شود. همه ی کارنامه ها بالا آمده و کارت بر آنها سنگینی می کند. و براستی چیزی در برابر کلمه ی توحید سنگینی نمی کند».

۱۳- قیامت بر اهل توحید و موحدان برپا نمی شود. رسول خدا فرمودند: «لَا تَقُومُ السَّاعَهُ حَتَّى لَا یُقَالَ فِی الْأَرْضِ: اللهُ، اللهُ»:[۳] «قیامت بر پا نمی شود تا اینکه (زمانی فرا می رسد که) کسی در زمین لااله الاالله نمی گوید».

۱۴- توحید دین فطری است. خداوند متعال می فرماید: «فِطْرَهَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا» (روم: ۳۰) «فطرت الهی است که (الله) مردم را بر آن آفریده است».

و روزی رسول خدا در سخنرانی فرمود: «أَلَا إِنَّ رَبِّی أَمَرَنِی أَنْ أُعَلِّمَکُمْ مَا جَهِلْتُمْ، مِمَّا عَلَّمَنِی یَوْمِی هَذَا، کُلُّ مَالٍ نَحَلْتُهُ عَبْدًا حَلَالٌ، وَإِنِّی خَلَقْتُ عِبَادِی حُنَفَاءَ کُلَّهُمْ، وَإِنَّهُمْ أَتَتْهُمُ الشَّیَاطِینُ فَاجْتَالَتْهُمْ عَنْ دِینِهِمْ…»:[۴] «آگاه باشید؛ خداوند به من امر کرده تا آنچه را شما نمی دانید و به من آموخته است، به شما بیاموزم. خداوند می فرماید: هر مالی که به بندگانم داده ام، حلال است. تمام بندگانم را یکتاپرست و بر دین حنیف (اسلام) آفریدم، اما شیاطین نزد آنان خواهند آمد و آنان را از دین شان باز می گردانند…».

۱۵- رسول خدا در مکه به مدت ۱۳ سال قومش را به عقیده و به ویژه توحید دعوت می داد.

۱۶- توحید سبب خلافت در زمین می باشد. خداوند متعال می فرماید: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی‏ لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنی‏ لا یُشْرِکُونَ بی‏ شَیْئاً» (نور: ۵۵) «الله به کسانی از شما که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادن،؛ وعده داده است که قطعاً آن‌ها را در زمین جانشین (و حکمران) خواهد کرد، همان گونه که کسانی را که پیش از آن‌ها بودند جانشین (و حکمران) ساخت و دین‌شان را که برای آن‌ها پسندیده است برای آن‌ها استوار (و پا برجا) سازد؛ و یقیناً (خوف و) ترس‌شان را به آرامش و امنیت مبدل می‌کند، تنها مرا پرستش می‌کنند و چیزی را با من شریک نمی‌سازند. تمکین در زمین نیازمند امری مقدم بر آن می باشد و آن عبادت خداوند یکتایی است که شریکی ندارد». و پس از تحقیق توحید است که خلافت و تمکین میسر خواهد بود.

 

 

[۱] – بخاری: ۵۹۲۷؛ مسلم: ۴۸۶۰

[۲][۲] – مسند احمد: ۶۶۹۹؛ ترمذی: ۲۵۶۳؛ و آلبانی در صحیح الجامع: ۱۷۷۶ آن را صحیح دانسته است.

[۳] – یعنی لااله الاالله گفته نشود؛ نگا: شرح النووی؛ امام احمد و مسلم آن را از انس روایت کرده اند.

[۴] – مسلم: ۵۱۰۹