اهل حدیث

اهل حدیث کسانی هستند که سنت نبوی را مصدر دریافت علم و عمل می دانند. (از نظر سند، متن، فقه و عمل)

امام احمد رحمه الله در مورد طائفه منصوره می گوید: «اگر آنها اهل حدیث نباشند، من نمی دانم چه کسانی هستند.»[۱]

عبدالله بن مبارک در مورد طائفه منصوره می گوید: «نزد من آنها اهل حدیث هستند.»[۲]

و ابن تیمیه رحمه الله می گوید: «منظور ما از اهل حدیث تنها کسانی نیست که حدیث را شنیده اند یا نوشته اند یا آن را روایت کرده اند، بلکه منظور ما از اهل حدیث تمام کسانی است که به حفظ و معرفت و شناخت و فهم ظاهری و باطنی حدیث و پیروی ظاهری و باطنی از آن شایسته تر و سزاوار ترند؛ و همچنین اهل قرآن هستند و ویژگی آنها محبت قرآن و حدیث و جستجو در معانی آنها و عمل به مقتضای قرآن و حدیث می باشد».[۳]

«اهل حدیث داناترین مردم به اقوال و احوال رسول الله  صلی الله علیه و سلم هستند؛ و بیش از دیگران بین صحیح و ناصحیح آن تفاوت قائل می شوند؛ پیشوایان آنها در این زمینه فقیه و آگاه به معانی احادیث هستند. آنها پیروان حدیث یوده و آن را تصدیق نموده و بدان عمل می کنند و آن را دوست داشته و کسی که حدیث را دوست داشته باشد، دوست دارند و با کسی که با آن دشمنی ورزد، دشمن هستند.»[۴]

امام احمد رحمه الله می گوید[۵]:     

دیـن النبـی محمـد اخبـار	نـعم المـطیه للفـتی آثـار
لا ترغبن عن الحدیث وآله	فالرای لیل والحدیث نهار

«دین رسول خدا محمد، اخبار و احادیث است. بهترین وسیله برای جوان احادیث و روایات است. از حدیث و اهل آن روی مگردان که رأی و نظر شب است و حدیث روز است.»

و سفارینی رحمه الله می گوید[۶]:

اعلـم، هدیت، انه جاء الخبر	عن النبی المقتفی خیـرالبشر
بــان ذی الامـه سوف تفترق	بضع وسبعین اعتقادا والمحق
ما کان فی نهج النبی المصطفی	و صحبه من غیر زیغ وجفا
ولیـس هذا النحل جزما یعتبر	فی فرقه الا علی اهل الاثـر

«بدان که این مساله تو را هدایت می کند؛ از رسول خدا، بهترین انسان ها و پیشوای آنها روایت شده که این امت از نگاه اعتقادی به هفتاد و چند فرقه تقسیم می شود و گروه بر حق همان فرقه ای است که بدون افراط و تفریظ بر روش رسول الله  صلی الله علیه و سلم و اصحاب بزرگوارش می باشد. این نص صریح و قاطعی نیست که بدان استدلال کنم اما در میان این هفتاد و چند فرقه، این صفات اهل حدیث می باشد.»

 

 

[۱] – اصحاب حدیث همان کسانی هستند که بین احادیث صحیح و ناصحیح تفاوت قائلند و حدیث را بزرگ پنداشته و اهل آن هستند. شرف اصحاب الحدیث، بغدادی، ص: ۲۵-۲۴

[۲] – شرف اصحاب الحدیث، ص: ۲۶-۴۷

[۳] – مجموع فتاوی ابن تیمیه: ۴/۹۵

[۴] – مجموع الفتاوی: ۳/۳۴۷ 

[۵] – ابن عبدالبر، جامع بیان العلم و فضله، ۲/۴۳      

[۶] – لوامع الانوار البهیه: ۱/۷۴/۷۶