وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
خداوند مؤمنین را تشویق کرده که به وسیلۀ عبادات تقوای الله را پیشه کرده و به او نزدیکی بجویند. ﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱبۡتَغُوٓاْ إِلَیۡهِ ٱلۡوَسِیلَهَ وَجَٰهِدُواْ فِی سَبِیلِهِۦ لَعَلَّکُمۡ تُفۡلِحُونَ٣۵﴾ [المائده: ۳۵] «اى کسانى که ایمان آوردهاید! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید! و وسیلهاى براى تقرب به او بجوئید! و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید».
شیخ طوسی در تفسیر این آیه می‌گوید: (خداوند در این آیه مؤمنان را مخاطب قرار داده و به آن‌ها امر کرده که از وی بترسند یعنی از گناهان پرهیز کنند و به خدا توسّل جویید، یعنی از او طلب وسیله کنید که همان قربت می‌باشد)[۱].
و در تفسیر بشر آمده که برای رسیدن به ثواب الله، طاعت و عبادت وی را وسیله قرار دهید[۲].
و در تفسیر جوهر الثمین آمده که: (وسیله آن عبادتی است که برای رسیدن به ثواب الله و بهشت و رضایت وی انجام می‌دهند)[۳].
فخرالدین طریحی در تفسیر غریب القرآن ص ۴۸۴ می‌گوید: +وَٱبۡتَغُوٓاْ إِلَیۡهِ ٱلۡوَسِیلَهَ_. «یعنی قربت خداوند و وسیله به معنای قربت می‌باشد».
و آل بیت ش بیان کرده‌اند که توسّل، اعمال صالح انسان است نه واسطه قرار دادن میان خود و الله. امام علی ابن ابی طالب رضی الله عنه در نهج البلاغه در مورد آداب توسل می‌گویند: (برترین وسیلۀ تقرب به سوی خداوند: تصدیق و اعتراف به یگانگی او و تصدیق فرستاده اوست و جهاد و جنگیدن در راه حق تعالی است که سبب عزت و سرافرازی اسلام است، کلمه اخلاص که فطری و جبلّی است، و بر پا داشتن نماز که نشان ملیت دین اسلام است، و زکات که پرداخت آن واجب می‌باشد، و روزه ماه رمضان که سپر و دفاعى است در مقابل عذاب، و حج نمودن خانۀ خدا و بجا آوردن عمره که فقر و پریشانی را می‌زداید و گناه را می‌شوید. و صلۀ رحم که سبب افزایش مال و طول عمر است، و صدقه‌دادن، که صدقه پنهانی گناه را می‌زداید و صدقه آشکار مردن بد را دفع می‌کند، و کارهای پسندیده که شخص را از مبتلا شدن به خواری و ذلت حفظ می‌کند)[۴].
و امام سّجاد که پاک‌ترین و ناب‌ترین تعبیرها را در مورد توسّل و مددجویی در دعاهایش دارد، در دعایی که ابو حمزه ثمالی از او روایت می‌کند می‌گوید: (سپاس خداوند متعال را که هر وقت او را بخوانید اجابت می‌کند. و رازهایم را بدون شفیع با او در میان می‌گذارم، پس بارالها حاجتم را بر آورده کن و سپاس خداوند عزوجل که به غیر او کسی را نمی‌خوانم و اگر غیر از او کسی را بخوانم، اجابتم نمی‌کند)[۵].
و در مناجات آن‌هایی که خدا را اطاعت می‌کنند می‌گوید: (وسیله‌ای جز تو برای رسیدن به تو نداریم)[۶].
و همچنین می‌گوید: (تو تنها اجابت کننده من در مشکلات، و تنها پناهگاه من در سختی‌ها هستی)[۷].
و همچنین می‌گوید: (در درخواست‌هایم کسی را شریک تو نمی‌کنم، و در دعاهایم کسی را همراه تو نمی‌کنم، و تنها کسی که او را صدا می‌زنم، تو هستی)[۸].
امام جعفر صادق می‌فرماید: (از کسانی که اندوهگین می‌شوند تعجب میکنم که چگونه از این فرموده خداوند نمی‌ترسند که می‌فرماید: ﴿لَّآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنتَ سُبۡحَٰنَکَ إِنِّی کُنتُ مِنَ ٱلظَّٰلِمِینَ﴾ [الأنبیاء: ۸۷].
من شنیدم که خداوند دنبال آن مى‌فرماید: ﴿وَنَجَّیۡنَٰهُ مِنَ ٱلۡغَمِّۚ وَکَذَٰلِکَ نُۨجِی ٱلۡمُؤۡمِنِینَ﴾ [الأنبیاء: ۸۸] «ما دعاى او را به اجابت رساندیم، و از آن اندوه نجاتش بخشیدیم، و این گونه مؤمنان را نجات مىدهیم».
و تعجب میکنم از انسان‌هاى مکار و نیرنگ‌باز که چگونه از این فرموده خداوند نمی‌ترسند:﴿وَأُفَوِّضُ أَمۡرِیٓ إِلَى ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ بَصِیرُۢ بِٱلۡعِبَادِ﴾ [غافر: ۴۴] «من کار خود را به خدا واگذار میکنم که خداوند نسبت به بندگانش بیناست!».
من شنیدم خداوند دنبال آن مى‌فرماید:﴿فَوَقَىٰهُ ٱللَّهُ سَیَِّٔاتِ مَا مَکَرُواْ﴾ [غافر: ۴۵] «خداوند او را از نقشههاى سوء آن‌ها نگه داشت».
و از دعاهای امام جعفر است که می‌گوید: (ای کسی که آسمان‌ها و زمین تو را نمی‌پوشانند و هیچ سینه‌ای تو را از قلب‌ها مخفی نمی‌کند و هیچ پناهگاهی تو را مخفی نمی‌کند و هیچ کوهی تو را در نهاد خود و هیچ دریایی تو را در عمق خود پنهان نمی‌کند. اى کسی که صداها بر تو مشتبه نیست و کثرت نیازها بر تو زیاد نیست و اصرار اصرارکنندگان تو را آزرده نمی‌کند)[۹].
و امثال این قبیل کارها فقط شایسته خداوند می‌باشد. اگر تمامی مخلوقات همگی پروردگارشان را بخوانند و از او مدد بجویند، صدای آن‌ها بر پروردگار بندگان مشتبه نمی‌شود. و فراوانی نیازها و اصرار اصرارکنندگان بر وی سنگینی نمی‌کند. پس آیا آن‌هایی که ائمه را می‌خوانند و از آن‌ها مدد می‌جویند این ویژگی‌ها را دارند؟
آیا امام علی و امام رضا در طول حیاتشان صدای میلیون‌ها انسان (در هند و پاکستان و عراق و بحرین و لبنان و ایران و کویت و غیره) را می‌شنوند یا حتّی بعد از مرگشان قادر به شنیدن آن هستند؟
[۱]– التبیان، ج ۱، ص ۵۰۹٫
[۲]– تفسیر بشر ج ۱، ص ۱۱۲٫
[۳]– تفسیر الجواهر الثمین ج ۲، ص ۱۷۰٫
[۴]– نهج البلاغه، ص ۱۶۳، شماره ۱۱۰٫
[۵]– صحیفه سجادیه، ص ۲۱۴٫
[۶]– همان، منبع، ص ۴۱۱٫
[۷]– همان، منبع، ص ۶۷٫
[۸]– همان، منبع، ص ۱۴۴٫
[۹]– قرب الاسناد از ابی عباس حمیری، ص ۶ حدیث ۱۸٫