انگیزه‌ی کفر بنی‌آدم و ترک دینشان، افراط در گرامی‌داشت صالحان است

الله تعالی می‌فرماید:﴿یَٰٓأَهۡلَ ٱلۡکِتَٰبِ لَا تَغۡلُواْ فِی دِینِکُمۡ﴾[النساء: ۱۷۱]. «ای اهل کتاب! در دینتان غُلو و زیاده‌روی نکنید».

الله متعال می‌فرماید:﴿وَقَالُواْ لَا تَذَرُنَّ ءَالِهَتَکُمۡ وَلَا تَذَرُنَّ وَدّٗا وَلَا سُوَاعٗا وَلَا یَغُوثَ وَیَعُوقَ وَنَسۡرٗا ٢٣﴾[نوح: ۲۳]. «و گفتند: از معبودانتان دست برندارید و هرگز (بت‌های) «وَد»، «سُواع»، «یغوث» و «نسر» را رها نکنید». در صحیح بخاری، از ابن‌عباس آمده است که “وَد”، “سواع”، “یغوث”، “یعوق” و “نسر” نامِ انسان‌های صالحی از قوم نوح بود که پس از وفاتشان، شیطان به قومشان چنین القا کرد که مجسمه‌هایی بسازند و نام اینها را روی مجسمه‌ها بگذارند. قومشان مجسمه‌های این صالحان را ساختند، ولی آنها را نمی‌پرستیدند تا اینکه نسل‌های نخست از بین رفتند و جهل فراگیر شد؛ آن‌گاه نسل‌های بعدی به عبادت مجسمه‌ها روی آوردند.

ابن‌القیم رحمه الله در این‌باره می‌گوید: «بسیاری از علمای سلف گفته‌اند که وقتی بزرگان اهل کتاب وفات می‌یافتند، آنها در کنار قبرهایشان می‌ایستادند و سپس مجسمه‌هایشان را می‌ساختند و پس از مدتی طولانی به عبادت آنان روی می‌آوردند.

عمر می‌گوید: رسول‌الله صلى الله علیه و آله و سلم فرمود: «لاَ تُطْرُونِی کَمَا أَطْرَتِ النَّصَارَى ابْنَ مَرْیَمَ، فَإِنَّمَا أَنَا عَبْدُهُ فَقُولُوا: عَبْدُ اللَّهِ وَرَسُولُهُ»؛ [روایت بخاری و مسلم]:«درباره‌ی من افراط و زیاده‌روی نکنید؛ آن‌گونه که نصارا درباره‌ی عیسی پسر مریم، غلو و زیاده‌روی کردند. جز این نیست که من، بنده‌ی الله هستم؛ پس درباره‌ام بگویید: بنده و فرستاده‌ی الله».

همچنین رسول‌الله صلى الله علیه و آله و سلم فرموده است: «إِیَّاکُمْ وَالْغُلُوَّ، فَإِنَّمَا أَهْلَکَ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمُ الْغُلُوُّ»؛ «از زیاده‌روی و افراط پرهیز نمایید، زیرا افراط و زیاده‌روی، امت‌های گذشته را به هلاکت رساند».

و در صحیح مسلم از ابن مسعود آمده است که رسول‌الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «هَلَکَ الْمُتَنَطِّعُونَ»؛ «کسانی که در کارهای دینی و دنیوی زیاده‌روی می‌کنند و از حدّ حق و اعتدال می‌گذرند هلاک می‌شوند». و این جمله را سه بار تکرار نمود.

مقاله پیشنهادی

نشانه‌های مرگ

مرگ انسان با افتادن و شل شدن دو طرف گیج‌گاه، کج شدن بینی، افتادن دست‌ها، …