انواع اختلافات و اختلاف‌کنندگان

انواع اختلاف
گفتیم که: اختلاف در میان افراد بشر مقتضای طبیعت بشری و فطرت اوست که در صورت مهیا شدن اسباب و شرایط آن، ایجاد می‌گردد و به همین دلیل هم، اگر اختلاف ایجاد شود، امر شگفت و عجیبی نیست و فقط باید دانست که این بدان معنی نیست که همه‌ی انواع اختلاف مذموم است و یا همه‌ی اختلاف‌کنندگان مورد نکوهش هستند؛ زیرا واقعیت این است که مسأله نیاز به شرح و تفصیل دارد، چون که استقرای نصوص شریعت و احوال اختلاف‌کنندگان بیانگر آن است که اختلاف بر سه نوع می‌باشد:
۱٫ اختلافی که مذموم بوده، اهلِ آن نیز مذموم هستند.
۲٫ اختلافی که مورد مدح و ستایش بوده، اهل آن نیز ممدوح هستند.
۳٫ اختلافی که قابل قبول بوده، اهل آن مأجور هستند