سیاق و سباق آیه نیز به هیچ وجه نمیگوید در اینجا مدح و ثنا و تعریف اهل بیت بیان میشود، بلکه در اینجا نصیحتهایی به اهل بیت میشود. که چنین کنید و چنین نکنید. چرا که خداوند میخواهد شما را پاک گرداند. به عبارت دیگر یعنی اینکه: اگر شما فلان روش را اختیار کنید از نعمت پاکیزگی برخوردار خواهید شد در غیر اینصورت نه!
تازه اگر ما از « إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّـهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا» این را برداشت کنیم که خداوند آنها را معصوم قرار داده، پس هیچ دلیلی نیست که تمام مسلمانانی که وضو، یا غسل، و یا تیمم میکنند را معصوم تصور نکنیم!! چرا که خداوند متعال درباره آنها نیز در آیه/۶ سوره المائده میفرمایند: «… وَلَـٰکِن یُرِیدُ لِیُطَهِّرَکُمْ وَلِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ…» {… و لیکن میخواهد تا شما را پاکیزه گرداند و نعمت خود را بر شما تمام کند…}!!! (تفهیم القرآن، سید أبوالأعلی مودودی، اداره ترجمان القرآن، لاهور، چاپ/۴۰، جلد/۴، صفحه/۹۲-۹۴).
(۲)
آیه دیگری که شیعیان با تحریف معنای آن اسلام را از دینی جهانی برای تمام بشریت جدا ساخته آنرا دینی برای کسب جاه و مکانت تعداد معدودی از افراد خانواده پیامبر قلمداد کردهاند آیه / ۲۳ سوره مبارکه شوری است.
آنها با کج کردن گردن آیه بطرف مذهب ساختگی خود استنتاج کردهاند که پیامبر در مقابل رساندن پیام الهی از مسلمانان هیچ اجر و پاداشی نخواسته مگر اینکه به خانواده یا خاندان او محبت ورزند! این هدف رسالت نزد شیعیان صفوی است!
خداوند پیامبر میفرستد تا بشریت را به دینش بخواند، و پس از هدایت از آنها مزدی طلب می کند و آن این است که در مقابل این خدمتی که به آنها کرده افرادی که شیعیان معین میکنند را دوست بگیرند! با دیدی گزرا به جامعه ایران و عراق امروز و بازار گرم امام زادهها و درآمد سرشار قبرپرستی در این کشورها هدف از بافتن این مفکوره را باید بدرستی درک کرده باشید!..
بهر حال؛ برای روشن شدن مفهوم درست آیه، بیائید آیه را با هم بخوانیم:
« ذَٰلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّـهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ۗ قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبَىٰ ۗ وَمَن یَقْتَرِفْ حَسَنَهً نَّزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا ۚ إِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ شَکُورٌ »﴿الشوری/٢٣﴾
{این است آنچه خدا به بندگان خود بشارت میدهد آنان را که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، بگو من از شما برای رسالتم مزدی نمیخواهم مگر دوستی کردن در امری که موجب قرب به سوی خداست و آنکه کار نیکی کند برای او در آن کار نیک بیافزائیم (یعنی مضاعف کنیم) زیرا خدا آمرزنده شکر گزار است}. (ترجمه از تفسیر تابش علامه ابوالفضل برقعی است).
امام ابوالاعلی مودودی در تفسیر این نقطه میآورد:
{ مفسران در تفسیر کلمه “قربی” اختلاف نمایانی دارند:
- گروهی آنرا به معنای “قرابت ـ رشته داری” دانسته آیه را چنین فهمیدهاند: من در مقابل این کارم از شما هیچ اجر و مزدی نمیخواهم، البته از شما (یعنی قریش) این انتظار را دارم که حداقل رابطه خویشاوندی که بین من و شماست را مراعات کنید. لازم بود شما دعوت و حرف مرا قبول میکردید، ولی اگر حرفم را قبول ندارید این ظلم و ستم را روا ندارید که قبل از همه عربها شما به دشمنی با من برخیزید!
این تفسیر حضرت ابن عباس از این آیه است که امام احمد، بخاری، مسلم، ترمذی، ابن جریر، طبرانی، بیهقی، وابن سعد و غیره از راویان متعددی آنرا از ایشان نقل کردهاند. و این تفسیر بسیاری دیگر از مفسران شاخص امثال: مجاهد، عکرمه، قتاده، سدی، ابو مالک، عبدالرحمن بن زید بن اسلم، ضحاک، عطاء بن دینار و غیره است.
- گروهی دیگر “قربی” را از قرب و نزدیکی گرفتهاند و از آیه چنین فهمیدهاند: من از شما در مقابل این کار هیچ اجر و مزدی نمیخواهم مگر اینکه در شما محبت نزدیکی به پروردگارتان پیدا شود. یعنی اینکه: شما درست شوید، این تنها مزد من است.
این تفسیر از حضرت حسن بصری نقل شده، و یک رأیی از قتاده نیز در تأیید آن آمده. طبرانی در یک روایتی این تفسیر را به ابن عباس نیز منسوب کرده است. در خود قرآن کریم نیز از این معنا به الفاظی دیگر بیان شده است. «قُلْ مَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ أَجْرٍ إِلَّا مَن شَاءَ أَن یَتَّخِذَ إِلَىٰ رَبِّهِ سَبِیلًا »﴿الفرقان/۵٧﴾.{بگو: من از شما امّت مزد رسالت نمیخواهم، اجر من همین بس که هر که بخواهد (از پی من) راهی به سوی خدای خود پیش گیرد}.
- گروه سوم “قربی” را در “اقارب ـ خویشاوندان” معنی کردهاند. و معنای آیه را چنین بیان کردهاند: من از شما در مقابل این کار هیچ مزدی نمیخواهم مگر اینکه شما با خویشاوندان من محبت کنید!!
برخی از این گروه خویشاوندان پیامبر را همه فرزندان عبدالمطلب دانستهاند. وبرخی دیگر آنرا تنها در علی و فاطمه و فرزندان آنها محدود کردهاند.
این تفسیر از سعید بن جبیر و عمرو بن شعیب نقل شده است. و در برخی روایات نیز این تفسیر به ابن عباس و علی بن حسین ـ زین العابدین ـ نیز منسوب گردیده.
ولی بنا به دلایل متعددی این تفسیر بهیچ وجه نمیتواند قابل قبول باشد:
- اول اینکه وقتی سوره شوری در مکه نازل شد در آن زمان حضرت علی و فاطمه هنوز ازدواج نکرده بودند چه رسد که آنها را فرزندانی باشد!!
و فرزندان عبدالمطلب همه نیز با پیامبر خدا صلی الله علیه وسلم همراه نبودند، بلکه برخی از آنها به صراحت با دشمنان پیامبر همراه بودند. همه دنیا از دشمنی ابولهب اطلاع دارند.
- دوم اینکه خویشاوندان یا رشته داران پیامبر تنها فرزندان عبدالمطلب نبودند. ایشان از طرف مادر بزرگوار، و پدر بزرگوارشان و همسر گرامیشان با همه خانوادههای قریش خویشاوند یا رشتهدار بودند. و در همه این خانوادهها همانطور که بهترین یاران ایشان بودند بدترین دشمنانشان نیز بودند. حال برای پیامبر چطور امکان داشت از میان همه آن خویشاوندانش تنها فرزندان عبدالمطلب را برای خویشاوندی خود انتخاب کرده، از مردم بخواهد تنها با آنها محبت ورزند!!
- مسأله سوم که از همه اینها مهمتر است این است که؛ بنگریم پیامبر در چه مقام و منزلت بسیار بالایی ایستاده، بسوی دعوت پروردگارش مردم را میخواند، در آن مقام والای دعوت الهی، و بر بلندای آن کار بزرگ درخواست اینکه در برابر آنچه برایتان میکنم از شما تنها میخواهم با خانواده من محبت ورزید آنچنان سخن بیهوده و افتادهای است که صاحب هیچ ذوق و سلیقه درست و سلیمی آنرا نمیتواند تصور کند که خداوند پیامبرش را چنین حرفی بیاموزد و او در مقابل قریشیان ایستاده از آنها چنین درخواستی کند!!
در همه قصههای پیامبران که در قرآن مجید آمده است میبینیم پیامبری پس از پیامبری دیگر آمده تا به مردم بگوید: من از شما هیچ مزدی نمی خواهم، اجر و مزد من نزد پروردگار من است. ( نگا: سوره یونس آیه/۱۲، سوره هود آیه/۲۹ و ۵۱، سوره الشعراء آیات/ ۱۰۹ ، ۱۲۷ ،۱۴۵ ، ۱۶۴ ، ۱۸۰).
سوره مبارکه یس معیار صداقت پیامبر و شناخت او را چنین معرفی میکند که؛ او در مقابل دعوتش هیچ نمیخواهد ( آیه /۲۱ سوره یس).
قرآن کریم نیز از زبان پیامبر خدا صلی الله علیه وسلم بارها این جمله را میگوید که: من از شما هیچ مزدی نمیخواهم. ( آیه/۹۰ سوره الأنعام، آیه/۱۰۴ سوره یوسف، آیه/۷۲ سوره المؤمنون، آیه/۵۷ سوره الفرقان، آیه/۴۷ سوره سبأ، آیه /۸۶ سوره ص، آیه/۴۰ سوره الطور، آیه/۴۶ سوره القلم).
پس از همه اینها چه جایی میماند برای این گفته که: من در مزد کار دعوت به سوی پروردگار از شما میخواهم با خویشاوندانم محبت کنید!!
این سخن وقتی بسیار پوچ و بیمایه تر جلوه میکند، که بدانیم مخاطبان این سخن مؤمنان نیستند، و سخن خطاب به کافران بیان میشود!!
آیات پیشین و آیات بعد و سیاق و سباق آیات، و خطاب و روی سخن تنها متوجه کافران است! در این سلسله سخنان جای درخواست هیچگونه اجر و پاداش و مزد و مقابلی از چنین مخاطبانی نیست. اجر و پاداش را میتوان از آن افرادی درخواست کرد که در نگاه آنها آن کاری را که شخصی برایشان انجام میدهد قابل ارزش باشد. برای کافران این کار پیامبر چه ارزشی داشت تا او به آنها بگوید در مقابل خدمتی که برایتان انجام میدهم شما با خویشان من محبت کنید؟!
بر عکس در تصور آنها این کار پیامبر یک جنایت و جرم محسوب میشد که آنها در پی مجازات و کشتن پیامبر خدا صلی الله علیه وسلم بودند…} ( تفهیم القرآن، ج/۴، ص/ ۵۰۱-۵۰۲)
آری!
این است امام ابو الأعلی مودودی.. مرد آهنینی که در مقابل باطل و اندیشههای پوچ و بیاساس نه تنها مدارا نمیکند، بلکه با دلیل و برهان و علم حق را به حقدار میدهد و باطل را سرنگون میکند.
رحمت و رضوان الهی بر او و بر همه عالمان و دعوتگران نیکو سرشت و پارسا بادا …