امام احمد تقلید کردن را انکار می‌کند

امام احمد نیز طبق منهج اصحاب کرام عمل کرده است او نیز از تقلید کردن از خود و از غیر خود و التزام به یک مذهب معین نهی کرده است بطوری که او دوست نداشت کتابی را که شامل نظرات و رأی‌های متفاوت است بنویسد، فقط تمسک جستن به آثار صحابه و علماء سلف را می‌پسندیدند ⁽[۱]⁾.

الحافظ ابن الجوزی با اسناد خود از امام احمد روایت کرده که او گفته است: «به کتاب‌ها یا نوشته‌های ابو عبید و به آنچه که اسحاق و سفیان وشافعی و مالک وضع کرده و نوشته‌اند نگاه نکنید بلکه بر تو واجب است که همیشه دنبال رو و تابع آثار صحابه کرام یا علمای سلف باشی». دوباره حافظ ابن الجوزی با اسناد خود از پسر حاقان روایت کرده که او از امام احمد سوال کرد که کدام نزد شما محبوب تر است؟ آیا موطّای امام مالک یا جامع سفیان؟ امام احمد جواب داد، نه موطای امام مالک نه جامع سفیان، بر تو واجب است، دنبال رو آثار، اقوال و افعال صحابه و علماء سلف باشی ودر روایتی دیگر آمده است که مردی از احمد پسرحنبل سوال کرد که آیا کتابی در رابطه با نظریات خود نمی‌نویسی؟ جواب داد: “نه” آن مرد گفت: «ابن المبارک نوشته است؟» امام احمد ابن حنبل گفت: »ابن المبارک که از آسمان پایین نیامده است به ما دستور داده شده که علم را از بالا یعنی (از قرآن و سنت) بگیریم⁽[۲]⁾. مام احمد اضافه بر مطالب گذشته صراحتاً از تقلید و التزام به امام معین و مشخصی در بسیاری ازسخنان خود، نهی کرده و فرموده: «لا تقلدنی ولا تقلد مالکا ولا الشافعی ولا الأوزاعی ولا الثوری وخذ من حیث أخذوا».» [از من و مالک و شافعی و اوزاعی و ثوری تقلید نکنید، و از جایی که آنان بدست آورده‌اند، بگیرید].

همچنین می‌فرماید: «رأی الاوزاعی ورأی مالک ورأی أبی حنیفه رأی وهو عندی سواء وإنما الحجه فی الآثار» [رای اوزاعی و مالک و رای ابوحنیفه رای و نظر من هستند، و به حقیقت حجّت تمام شده در پیروی و اطاعت ازآثار اصحاب و علماء سلف است ⁽[۳]⁾.] آیا از این واضح‌تر و روشن تر در رابطه با نهی از التزام و تعهد وتقیّد به مذهب معین، چیز دیگری است؟

[۱]– مناقب الإمام احمد لابن الجوزی،ص ۱۹۲و۱۹۳و۱۹۴٫

[۲]– مناقب الإمام احمد لابن الجوزی ،ص ۱۹۲و۱۹۳و۱۹۴٫

[۳]– صفه صلاه  النبی لشیخنا.ص۳۴٫