بدعت در لغت عبارت است از هر چیز نوظهور و بی سابقه ای که در گذشته مانند آن وجود نداشته است.
برخی از بدعت ها (نوآوری ها) متعلق به معاملات و مسائل دنیوی از قبیل اختراع دستگاه های حمل و نقل مانند: هواپیماها و ماشین ها و قطارها و تجهیزات برقی، وسایل پخت و پز، دستگاه های تهویه سردکننده و گرم کننده و تجهیزات جنگی از قبیل بمب و زیردریایی ها و تانک ها هستند که جهت بهبود بخشی به زندگی دنیوی بندگان ایجاد شده اند و موارد مذکور خودشان مانعی ندارند و گناهی در اختراع آنها نیست اما در مورد استفاده از آنها باید گفت:اگر در راستای اهداف خیر به کار گرفته شوند خوب هستتد ولی اگر در راستای شر و ویران کردن و نشر فساد در زمین مورد استفاده قرار بگیرند شر تلقی می شوند.
در برخی موارد بدعت ها در دین یا عقیده و یا عبادت ها اعم از عبادت های قولی یا عملی رخ می دهد از قبیل بدعت: انکار قضاء و قدر، ساخت مساجد برروی قبرها، قراردادن گنبدها بر روی قبور، تلاوت قرآن در قبرستان برای مردگان، برگزاری مراسم مولودی- برای پیامبر صلی الله علیه و سلم و سایر اشخاص- و برگزاری مراسم یادبود برای صالحان و مشاهیر و مدد خواستن از غیرالله و طواف مزارها و زیارت گاه ها و…که موارد مذکور و امثال آنها همگی گمراهی می باشند زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم فرموده است: (إیاکم و محدثات الأمور فإن کل محدثه بدعه و کل بدعه ضلاله)یعنی: ( از امور نوظهور- در دین- فاصله بگیرید زیرا هر امر نوظهور-در دین- بدعت است و هر بدعت گمراهی می باشد) اما برخی از بدعت های مذکور شرک اکبر بوده و انسان را از دایره اسلام خارج می سازد مانند: مدد خواستن از غیر الله در مواردی که فوق اسباب عادی است، قربانی کردن و نذر دادن برای غیرالله و …سایر عبادت هایی که مخصوص خداوند متعال هستند.
و برخی از بدعت ها راه های مواصلاتی بسوی شرک هستند مانند: توسل جستن به جاه و مقام پیامبران و صالحان و سوگند خوردن به غیرالله و این که انسان بگوید: ” هر چه الله بخواهد و شما بخواهید همان می شود” و امثال آن.
برخی با استناد به حدیث: ( هر بدعتی گمراهی است) می پندارند که بدعت ها هم مانند عبادت ها به پنج حکم ( فرض و سنت و مستحب و مکروه و حرام) تقسیم می شوند و برخی نیز بدعت ها را به دو گروه بدعت حسنه ( بدعت نیکو) و بدعت سیئه (بدعت بد) تقسیم نموده اند- که این تقسیم بندی نادرست است و هیچ یک از سلف صالح امت چنین تقسیم بندی ای را در دین قائل نشده اند- زیرا طبق فرمایش رسول الله صلى الله علیه وسلم همه بدعت ها (امور نوظهور در دین) گمراهی می باشند).
توفیق انجام خیر به دست خداوند است و صلی الله علی نبینا محمد و آله و صحبه و سلم.
(کمیته دائمی پژوهش های علمی و فتوای عربستان سعودی).
وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین