الحمد لله وحده والصلاه والسلام علی من لا نبی بعده و بعد…
وقتی که خواهران بزرگوار ما بر انجام دادن اعمال خیر و اجتهاد در اطاعت خداوند متعال و گرانبها دانستن فرصتها در راه رضایت او حریص هستند عده ای از آنان نسبت به بعضی از احکام در مورد دین خداوند و سنت پیامبرش صلى الله علیه و سلم خود را به جهالت می زنند.
به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان که ماه شتاب کردن و سبقت گرفتن در خیرات است صلاح دیدیم که این رساله را که گوشه ای از کتاب “اصناف النساء فی رمضان” و از شیخ محمد مسند است را تهیه کنیم تا اینکه خواهران مسلمان از این فایده برند و با علم و آگاهی در راه اطاعت الهی اجتهاد کنند و نمی خواهیم چنانچه که صحابی جلیل القدر عبدالله بن مسعود رضی الله عنه فرمودند صورت بگیرد:
” و چقدر کسانی هستند که اراده خیر دارند ولی به آنان دست نمی یابند”.
اصناف زنان در ماه مبارک رمضان:
عده ای از زنان هستند که بیشتر وقتشان را در آشپزخانه سپری می کنند و از ذکر خدا و قرآن غافل هستند مثل این است که ماه رمضان برای آنها ماه خوردن و نوشیدن است نه ماه روزه و عبادت و تلاوت قرآن.
زنانی هستند که به نماز و روزه رغبت دارند و در این ماه قرص جلوگیری می خورند بهتر است که این کار را انجام ندهند و به آنچه که خداوند برای آنها مقدر کرده راضی شوند چرا که این قرصها و وسایل به گفته پزشکان خالی از ضرر نیست و خداوند متعال به خاطر حکمتی که می دانسته این را برای دختران آدم مقدر نموده است پس در مانع شدن آن ضرری برای فطرت است.
زنی نیز هست که وقتی حیض یا نفاس می شود در مورد ذکر خداوند و تلاوت قرآن از خود سستی نشان می دهد در حالیکه این امکان برایش هست که کتابهای مفید را بخواند و به قرآن و دیگر ادعیه از طریق رسانه های نافع بلند گو یا رادیو گوش فرا دهد.
از میان آنان زنانی هستند که به نماز تراویح می روند ولی با حجاب کامل خارج نمی شوند و آنچه که برای آنان کشف آن جائز نیست را ظاهر می کنند در حالیکه همه زن عورت است و چه بسا تنها و یا با همراهی بیگانه ای به مسجد می آیند و در بین راه خلوت حرام صورت می گیرد اگر این زنان در خانه بنشینند بهتر است.
حافظ عبد المومن بن خلف دمیاطی رحمه الله در کتاب خود با عنوان (المتجر الرابح فی ثواب العمل الصالح) فصلی را به عنوان (ثواب نماز زن در خانه اش) قائم کردند که ما آنرا مختصرا نقل می کنیم :
ابن عمر رضی الله عنه از پیامبر صلى الله علیه و سلم روایت کردند که ایشان فرمودند:” زنانتان را از رفتن به مساجد منع نکنید هر چند که خانه برایشان بهتر است”. (رواه ابوداود).
و در جایی دیگر از پیامبر صلى الله علیه و سلم روایت می کنند :” زن عورت است و زمانیکه از خانه اش بیرون می رود شیطان در بین راه سرک می کشد و او را تعقیب می کند و زن هیچ زمانی به خدا نزدیکتر نمی شود از زمانی که در خانه اش است”.
و ابن مسعود رضی الله عنه از پیامبر صلى الله علیه و سلم روایت می کنند:
“نماز زن در خانه اش از نمازش در حجره اش بهتر است و نمازش در قسمتی خلوت از خانه بهتر از نمازش در خانه است”.
منظور اینکه زن هر چه خود را بپوشاند و خود را از دید مردم مخفی نگه دارد نمازش بهتر است.
ابن خزیمه و جماعتی از علماء به صراحت بیان کردند که نماز زن در خانه اش از نمازش در مسجد به مراتب بهتر است اگر چه که مسجد مکه یا مدینه یا بیت المقدس باشد.
و این مطلق بیان کردن در احادیث گذشته نیز بر همین دلالت می کند و پیامبر صلى الله علیه و سلم نیز این را در حدیث ام حمید به صراحت بیان کردند:
“زمانی که راه مردی دور باشد و گامهای او زیاد برداشته شود اجر و پاداشش زیادتر و نیکی هایش بیشتر می شود ولی زن اگر مسیرش طولانی باشد اجر و پاداشش کمتر و نیکی هایش نیز ناقص می شود”.
ام حمید زن ابن حمید ساعدی رضی الله عنه نقل می کند که نزد پیامبر صلى الله علیه و سلم آمدم و گفتم: ای رسول خداصلى الله علیه و سلم من دوست دارم با شما نماز بخوانم . پیامبر صلى الله علیه و سلم فرمودند:
” من می دانم که تو نماز خواندن با من را دوست داری ولی نمازت در خانه ات بهتر از نمازت در منزلت است و نمازت در منزلت بهتر از نمازت در مسجد قومت می باشد و نماز خواندن در مسجد قومت بهتر از نماز خواندن در مسجد من است”.
راوی می فرماید: ” ام حمید پس از شنیدن این گفته امر کرد که در گوشه خانه و تاریک ترین قسمت خانه اش برای او مسجدی بنا شود و در همانجا نماز بخواند تا اینکه خداوند متعال را ملاقات کرد”.
حضرت عایشه رضی الله عنها فرمودند:” اگر پیامبر صلى الله علیه و سلم می دانستند که زنان بعد از ایشان چه کارهایی انجام می دهند آنها را از رفتن به مساجد منع می کرد”
این گفته ایشان در مورد زنان صحابیه و زنان صدر اسلام بود شما فکر می کنید اگر زنان این زمانه را می دیدند چه می گفتند؟
و همچنین زنانی هستند که با فرزندان کوچکشان به مسجد می آیند نپرس که چه کارهایی صورت می گیرد این گریه می کند این فریاد می کشد دیگری به اینجا و آنجا می رود و گاهی بعضی از آنها جمع می شوند و مسجد را به میدانی برای بازی و دعوا تبدیل می کنند به قرآنها دست درازی می کنند و با آنها بازی می کنند یا نماز گزاران را اذیت می کنند و حواس آنها را در نماز پرت می کنند.
عدهای از زنان خود را عطر می زنند و به مسجد می روند و این نیز ممنوع است و از آنها نهی شده است پیامبر صلى الله علیه و سلم فرمودند:” هر زنی که عطر استعمال کند برای نماز عشاء در مسجد ما حاضر نشود” (روایت مسلم).
و از حضرت ابوهریره رضی الله عنه نقل شده است: که ایشان زنی رادیدند که عطر استعمال کرده بود فرمودند: “من از پیامبر صلى الله علیه و سلم شنیدم که فرمودند:” هر زنی که خوشبویی استعمال کند سپس به مسجد برود نمازش قبول نمی شود تا اینکه غسل کند” (البانی این حدیث را صحیح شمرده است).
و زنانی هستند که فقط به خاطر این می روند که وقتشان خارج از منزل سپری شود یا به خاطر اینکه فلان زن یا فلان زن را ببینند نه به خاطر نماز و بیشتر اوقات مسجد را به مجلسی برای صحبتهای خصوصی تبدیل می کنند و گاهی همخ صدایشان بالا می رود و مردان صدایشان را می شنوند.
و زنانی نیز هستند که احکام نماز جماعت را نمی دانند وقتی که دیر به مسجد می رسند و تعدادی رکعت از آنها فوت شده نمی دانند که باید چکار کنند گاهی اوقات به تنهایی تکبیر می گویند و چند رکعتی که نرسیده را می خوانند سپس در نماز امام داخل می شوند و گاهی اوقات نیز وسط مجلس خالی می ماند و این به سبب اختلاف فهم ایشان است نسبت به حدیث:” خیر صفوف النساء آخرها و شرها اولها”، “بهترین صفهای زنان آخر آن و بدترین آن اول آن است”.
در مورد این حدیث به گونه ای که علماء ما (حفظهم الله) ذکر کردند زمانی باید به این حدیث عمل کرد که هیچ مانع و حجابی در بین زنان و مردان نباشد اما زمانی که این مانع یافت شود و حجابی مابین آنها باشد مثل زنان در دوران علوی به طوری که مردان آنها را نبینند صفوف اول بهتر است به خاطر اینکه به امام و قبله نزدیکتر است .(و الله تعالی اعلم)
زنانی نیز هستند که بعد از نماز دیر از مسجد بیرون می آیند تا اینکه مردان خارج شوند و در بین راه با آنها مخلوط شوند بر زنان واجب است که به محض سلام برای بیرون شدن از مسجد شتاب کنند چنانچه که بر مردان واجب است که اندکی تاخیر کنند تا زنان برگردند.
و عده ای از دختران جوان که به سن بلوغ می رسند و برای اولین مرتبه حیض می شوند این را از خانواده اش مخفی می کند و در حالی که ناپاک است روزه اش را به طور کامل می گیرد- با وجود اینکه روزه حائض صحیح نمی باشد – سپس قضایی روزه هایی که گرفته را به جا نمی آورد یا واقعا نمی داند یا خجالت می کشد.
برای مادران واجب است که دخترانشان را نسبت به این مسئله آگاه کنند چنانچه که بر دختر واجب است که روزه های قضایی خود را به جا آورد اگر چه که مدت زیادی گذشته باشد اگر تعداد روزها را فراموش کرده بود فکر کند و بر غالب ظن خود عمل کند.
عده ای از زنان هستند که با خانواده شان به مکه می روند و با آنها برای عمره احرام می بندند سپس حیض می شوند و به خاطر حیا یا ترس به خانواده شان اطلاع نمی دهند و با آنها وارد محوطه حرم می شوند و با مردم نماز می خوانند و شاید خانه را هم در حالت ناپاکی طواف کنند آنها با این کارشان اشتباه بزرگی را مرتکب می شوند و عمره شان باطل می شود تا اینکه پاک شوند و با طهارت کامل خانه را طواف کنند و باید به خاطر کاری که انجام داده اند توبه کنند.
و عده ای از زنان نیز هستند که نقاب و دستکش یا یکی از اینها را می پوشند در حالی که زن محرم از این نهی شده است چرا که احرام زن در صورت و دو کف آن است پس آنها را نپوشد مگر زمانی که با مردی بیگانه رو به رو شود که در این زمان واجب است با چادرش آن را بپوشاند چنانچه حضرت عایشه رضی الله عنه فرمودند:” قافله ها بر ما می گذشتند و ما با رسول الله صلى الله علیه و سلم بودیم در حالت احرام وقتی که در مقابل ما قرار می گرفتند ما با چادر هایمان صورت هایمان را می پوشاندیم وقتی که رد می شدند آنرا بر می داشتیم.
باید بدانیم این نقابی که در سالهای اخیر در میان زنان رواج یافته (خدا آنها را هدایت کند) آن نقابی که در زمانه پیامبر صلى الله علیه و سلم پوشیده می شده نیست. در این زمانه زنان چشم هایشان را ظاهر می کنند و گاهی اوقات قسمتی از صورتشان را نیز ظاهر می کنند و چشم هایشان را زینت می دهند با وجود اینکه ایمان در این زمانه ضعیف است و رسانه های دینی کم است و زنان بدون حاجت و زیاد از خانه بیرون می شوند واقعا باید علماء گرانقدر ما مدح و ستایش شوند که به خاطر سد ذریعه و تخفیف و از بین رفتن فتنه پوشیدن این نوع نقابها را حرام اعلام کردند پس چرا بعضی از زنان بر پوشیدن آن اصرار دارند؟
و از میان زنان کسانی هستند که در شبهای رمضان – به خصوص ده شب آخر – در بازارها و جلوی خیاطی ها و در مکانهای دیگر پرسه می زنند و این شبهای گرانقدر را این طور سپری می کنند و این کارشان باعث غفلت و دوری از خداوند می باشد و چه بسا بدون محرم یا با آرایش از خانه خارج می شوند پس با کوله باری از گناه به خانه بر می گردند.
چه خوب است که این شبهای شریف را قدر بدانیم و وسیله ای برای نزدیکی خدا قرار دهیم کسی که از خیر و خوبی آن محروم باشد او محروم واقعی است.
و زمانی این درهای خیر وسیع و فراخ می شود که شخص در خانه اش به روزه داران خدمت کند چنانچه که در حدیث آمده است:”
امروز کسانی که افطار کردند اجر و ثواب بیشتری کردند”.
پس اگر زن در ایام حیضش به روزه داران خدمت کند خداوند متعال به اندازه اعمالی که در ایام طهرش انجام می داده به او اجر و پاداش می دهد .
پیامبر صلى الله علیه و سلم فرمودند:
” وقتی که شخص مریض شود یا مسافرت کند خداوند متعال برای او مثل اجر و پاداش کسی که در حال صحت و اقامت عمل می کند می نویسد”.
” و صلی الله علی نبینا محمد وعلی آله و صحبه و سلم “