اسلام برنامهای کامل و تأمینکننده هدف حیات انسانیت میباشد که شامل عقل و معرفت و استقلال فکری است و هر انسانی را آگاه به وظایف و مقام و شخصیت خودش مینماید که در سایۀ آن هر فردی سیادت خود را مییابد و هیچ زورگویی و سلطانی بر او حق ندارد، الاّ سلطان حق نباشد که «الإِسْلاَمُ یَعْلُو وَلاَ یُعْلَى عَلَیْهِ» و عقل و معرفتی به انسان میدهد تا قدرت خداوند را در خلقت کائنات و حکمت طبیعت بشناسد.
﴿أَوَلَمۡ یَنظُرُواْ فِی مَلَکُوتِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا خَلَقَ ٱللَّهُ مِن شَیۡءٖ﴾ [الأعراف: ۱۸۵].
«آیا در ملکوت آسمانها و زمین و هرچیزی که خداوند آفریده است ننگریستهاند».
اگر انسان در خلقت کائنات فکر نکند و درک و فهم خود را در بارۀ آن به کار نیاندازد، از نظر اسلام جرمی دارد که در بارۀ آن سؤال و محاسبۀ سخت خواهد شد.
﴿إِنَّ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡبَصَرَ وَٱلۡفُؤَادَ کُلُّ أُوْلَٰٓئِکَ کَانَ عَنۡهُ مَسُۡٔولٗا ٣۶﴾ [الاسراء: ۳۶]. «قطعاً گوش و چشم و قلب همه مورد پرسش قرار خواهند گرفت».
اسلام با عقاید پاک و عبادات و با مَثَل و قصه و داستان قرآنی، به عاطفههای خشک شده، حیات تازهای بخشیده و بیداری را به دلهای خوابیده و بیحرکت داده و محرک انگیزههای مثبت در انسان شده تا این که برای ارتباط شایسته و معاشرت اسلامی آماده باشد.
و از طرف دیگر کوبندۀ ظلم و ستم و بیدادگری، حافظ کرامات و شخصیت هر فرد است، هتک حرمت هیچ فردی را جایز نمیداند، ضعیفان را دستکم نمیگیرد و مال مردم را به ناحق نمیخورد.
اسلامخواهان آن است که مردم پاکترین و بهترین شیوه زندگی را در روی زمین داشته باشند. زندگی که شرک و بتپرستی در آن نباشد و در آن عبادات را تنها برای قصد رضای خدا انجام دهند.
زندگی بدون ظلم و ستم و بدون استبداد که در آن عدالت و آزادی و برادری رعایت شود.
زندگی دور از جهل و بیسوادی، بلکه دارای علم و معرفت و حکمت.
زندگی عاری از گناه و جدل و سراسر طهارت و پاکی و پاکدامنی.
زندگی بدون حسادت و کینه و بغض و پر از محبت و همکاری و همبستگی.
حیاتی بدون اسراف و تبذیر، بلکه دارای بخشش و کَرَم و ایثار.
مقصود اسلام، پاکی فرد، همکاری جمعی و تأسیس حکومتی که اساس آن شورای و غایت و هدف نهایی آن محافظت دین و سیاست دنیاست، میباشد.
اولین وظیفه حکومت اسلامی دعوت و راهنمایی به سوی دین مبین اسلام است تا اخوت و برادری انسانی در جامعه برقرار باشد و مردم با سلامتی و امن و امان در سایۀ آن زندگی کنند. و در حقیقت اسلام با این اوصاف را در این عصر که عصر اکتشاف اتم و تمدن و علم است شاید بتوانیم به مردم ارائه دهیم.