اسلام بزرگترین نعمتی است که الله آن را بر بشریت ارزانی داشته است. و قرآن کریم بزرگترین کتابی است که الله بندهای از مخلوقاتش را انتخاب نمود و این کتاب را به او عنایت فرموده است، همانطور که میفرماید: ﴿ثُمَّ أَوۡرَثۡنَا ٱلۡکِتَٰبَ ٱلَّذِینَ ٱصۡطَفَیۡنَا مِنۡ عِبَادِنَاۖ فَمِنۡهُمۡ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ وَمِنۡهُم مُّقۡتَصِدٞ وَمِنۡهُمۡ سَابِقُۢ بِٱلۡخَیۡرَٰتِ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِکَ هُوَ ٱلۡفَضۡلُ ٱلۡکَبِیرُ٣٢﴾ [فاطر: ۳۲].
«آنگاه این کتاب [= قرآن] را به گروهى از بندگانمان که برگزیدیم [= امت محمد] به میراث دادیم؛ [برخی] از آنان در حق خویش ستمکارند و [برخی دیگر] از آنان میانهرو هستند و [برخی] از آنان به فرمان الله در نیکیها پیشتازند. این [مسلمانی و بهرهمندی از قرآن، فضیلت و] بخشایش بزرگ است».
الله این امت را که این کتاب بزرگ را به ارث بردند، به سه قسمت تقسیم کرده است:
کسیکه بر خودش ستم مینماید و کسیکه میانهرو است و شخصی که در خوبیها و نیکیها از دیگران سبقت میگیرد.
کسیکه به نفس خویش ظلم مینماید، فردی است که یک مرتبه از پروردگارش اطاعت میکند و یک مرتبه نیز از او نافرمانی مینماید و عمل نیک و بد مرتکب میشود و آنها را با یکدیگر مخلوط مینماید. و در آیه به آن اشاره شده تا اینکه ناامید نگردد و فضل و بخشش الهی، آشکار گردد، برای اینکه بیشترین گروه بهشتیان از این افراد هستند.
میانهرو، کسی است که واجبات را ادا مینماید و حرامها را ترک میکند.
سبقت گیرنده در نیکی و خوبیها: شخصی است که واجبات را ادا مینماید و از حرامها دوری مینماید و به وسیلهی هر آنچه که از فرایض و نوافل به او امر فرموده است به الله تقرب جسته و نزدیک میشود و در آیه ذکر آن را به تأخیر انداخته است تا به خاطر عملش دچار تکبر و غرور نشود، و عملش از بین رود، و برای اینکه آنها نخستین گروهی هستند که وارد بهشت میشوند. به همین خاطر در مرحلهی بعد ذکر شدند. و بیشترین بهشتیان کسانیاند که به خودشان ظلم نمودند و کمترین آنها کسانی هستند که از دیگران در امور خیر و نیک سبقت میگیرند.
و هرسه گروه را الله به آنها وعدهی دخول بهشت دادند همانطور که میفرماید: ﴿جَنَّٰتُ عَدۡنٖ یَدۡخُلُونَهَا یُحَلَّوۡنَ فِیهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَلُؤۡلُؤٗاۖ وَلِبَاسُهُمۡ فِیهَا حَرِیرٞ٣٣﴾ [فاطر: ۳۳].
«[پاداششان] باغهای جاودان [بهشتی] است که به آن وارد میشوند. در آنجا به دستبندهایی از طلا و مروارید آراسته میگردند و لباسشان از حریر است».