اسباب متهم شدن راوی به کذب یکی از دو امر زیر است:

اولا؛ حدیث جز از طریق او روایت نمی‌شود، و از طرفی حدیث وی با قواعد معلوم و مسلم شرعی مخالف باشد. (قواعد معلوم شرعی عبارتند از قواعدی که علما از مجموع نصوص شرعی استنباط کرده‌اند، مانند قاعده ی: «اصل بر برائت ذمه است»).

دوما؛ راوی در کلام عادی خود به کذب شناخته می‌شود، اما کذب و دروغ او در احادیث نبوی ظاهر نشده است.

مثال برای حدیث متروک:

حدیث عمرو بن شَمِر الجُعفی کوفی از جابر از ابی طفیل از علی و عمارب که گفتند: «کان النبی صلی الله علیه وسلم یقنت فی الفجر ویکبر یوم عرفه من صلاه الغداه، ویقطع صلاه العصر آخر أیام التشریق».

یعنی: پیامبر ج (همواره) در نماز صبح قنوت می‌خواندند، و در روز عرفه از نماز صبح تکبیر می‌خواندند و تا نماز عصر آخرین روز ایام التشریق (سه روز بعد از عید قربان) ادامه می‌دادند. امام نسایی و دارقطنی و غیر آن‌ها نیز درباره‌‌ی عمرو بن شمر گفته‌اند که او متروک الحدیث است. (میزان الاعتدال، ج۳ص۲۶۸).

مقاله پیشنهادی

آنچه به هنگام بازگشت از حج یا عمره یا غیره گفته می‌‌شود

عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ رضی الله عنهما قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه …