آندره مورو میگوید: «هر آنچه که موافق و مطابق میل و علاقه ما باشد، درست و واقعی مینماید و هر آنچه بر خلاف میلمان باشد، ما را خشمگین میکند».
من میگویم: نقد و نصیحت نیز همین گونه است. ما، اغلب از تعریف و تمجید دیگران نسبت به خود شادمان میشویم؛ گرچه تعریف بیهوده و بیجایی باشد، اما انتقاد و نکوهش را گرچه بحق باشد، دوست نداریم و این، عیب بزرگ و اشتباه خطرناکی است. ﴿وَإِذَا دُعُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ لِیَحۡکُمَ بَیۡنَهُمۡ إِذَا فَرِیقٞ مِّنۡهُم مُّعۡرِضُونَ ۴٨ وَإِن یَکُن لَّهُمُ ٱلۡحَقُّ یَأۡتُوٓاْ إِلَیۡهِ مُذۡعِنِینَ ۴٩﴾ [النور: ۴۸- ۴۹] «وقتی به سوی خدا و پیامبرش فرا خوانده شوند تا میان آنها داوری نمایند، ناگهان گروهی از آنان روی میگردانند و اگر حق به آنها برسد، کرنش کنان به سوی او میآیند».
ویلیام جیمز میگوید: «وقتی تصمیمی قابل اجرا بگیری، از همه ناراحتیهای ناشی از فکر کردن به نتیجه، آزاد خواهی شد. یعنی هرگاه تصمیمی عاقلانه بر اساس واقعیتها اتخاذ نمودی، هرچه زودتر آن را عملی کن و متردد و پریشان مباش و عقب نشینی مکن و خودت را در شک و تردیدگرفتار نساز و پیوسته به پشت سرت نگاه مکن. در این باره چنین سرودهاند:
ومشتت العزمات ینفق عمره | حیران لا ظفـر ولا إخفاق |
«کسی که در تصمیم گیری قاطعیت ندارد و اراده هایش، آشفته میباشد، در حقیقت، عمر خود را در حیرت سپری میکند؛ نه موفق میشود و نه شکست میخورد».
شاعری دیگر میگوید:
إذا کنت ذا رأی فکن ذاعزیمه | فإن فســاد الرأی أن تترددا |
«اگر دارای فکر و اندیشه هستی، پس قاطعیت هم داشته باش. چون تباهی فکر و اندیشه، در اثر تردد و دودلی است».
شجاعت در تصمیم گیری، تو را از پریشانی و اضطراب نجات میدهد: ﴿فَإِذَا عَزَمَ ٱلۡأَمۡرُ فَلَوۡ صَدَقُواْ ٱللَّهَ لَکَانَ خَیۡرٗا لَّهُمۡ ٢١﴾ [محمد: ۲۱] «وقتی کار، جدی میشود، اگر آنان با خدا راست باشند، برایشان بهتر خواهد بود».