ارکان اسلام یعنی پایه هایی که اسلام بر آنها قرار دارد و پنج رکن هستند:
- گواهی اینکه تنها معبود بر حق و شایستۀ اطاعت، الله تعالی است؛
- برپاداشتن نماز؛
- پرداخت زکات؛
- روزۀ ماه رمضان؛
- حجّ بیت الله برای کسی که توان [مالی و بدنی و…] داشته باشد.
ارکان فوق، در روایت ابن عمر که از قول پیامبر rنقل نموده، بیان شده است: «بُنِیَ الإِسْلامُ عَلَى خَمْسٍ: شَهَادَهِ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ، وَإِقَامِ الصَّلاهِ، وَإِیتَاءِ الزَّکَاهِ، وَالْحَجِّ، وَصَوْمِ رَمَضَانَ»[۱]؛ «اسلام بر پنج [رکن] بنا شده است: گواهی به اینکه فقط الله متعال معبود [بر حق و شایستۀ اطاعت] بوده و محمّد rفرستادۀ اوست، برپاداشتن نماز، پرداخت زکات، حجّ و روزۀ ماه رمضان».
ارکان اسلام به طور مختصر همین است که بیان شد؛ ارکانی که امّت را امّتی اسلامی و متّقی و پیرو دین حق میگرداند و باعث میشود که با مخلوقات، بر اساس عدالت و صداقت رفتار کنند، زیرا سایر احکام و شرایع اسلام با صحّت این پایهها، اصلاح میشوند و امّت با تصحیح امور دینیاش به رستگاری و صلاح میرسد و هر اندازه که این امور فاسد و تباه شود، به همان اندازه احوال امّت نابود و فاسد میگردد.[۲]
[۱]– صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۸؛ صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۱۶٫
[۲]– نک: رسائل فی العقیده، شیخ محمّد بن عثیمین، ص ۱۰٫