ارتباط مسلمان با سلف صالح و علمای ربانی (۱)

ارتباط مسلمان با سلف صالح و علمای ربانی، چه کسانی که در گذشته بودند و چه کسانی از آنها که معاصرند. و این ارتباط با پایبندی به منهج آنها در علم و عمل می باشد. خداوند متعال می فرماید: «وَالَّذِینَ جَاؤُوا مِن بَعْدِهِمْ یَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونَا بِالْإِیمَانِ» (حشر: ۱۰) « (نیز) کسانی‌که بعد از آن‌ها (مهاجران و انصار) آمدند، می‌گویند: «پروردگارا! ما را و برادران‌مان را که در ایمان بر ما پیشی گرفتند بیامرز». علامه عبدالرحمن بن ناصر السعدی در تفسیر این آیه می گوید:[۱] «و برای کسانی که بعد از آنها می آیند همین فضیلت کافی است که در مسیر آنها حرکت کنند و به رهنمود آنها اقتدا نمایند. بنابراین خداوند پیشینیان را که به آنها اقتدا نموده اند بیان کرد و فرمود: «وَالَّذِینَ جَاؤُوا مِن بَعْدِهِمْ» یعنی کسانی که بعد از مهاجران و انصار به دنیا می آیند «یَقُولُونَ» در قالب خیر خواهی برای خود و همه مومنان می گویند: «رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونَا بِالْإِیمَانِ» پروردگارا، ما و برادران ما را که در ایمان آوردن از ما پیشی گرفته اند، بیامرز».

«و این دعایی است که همه مومنان گذشته از جمله اصحاب و کسانی که پیش از آنها و بعد از آنها بوده اند، شامل می شود و این از فضایل ایمان است که مومنان از یکدیگر بهره می برند و برای یکدیگر دعا می کنند. چون همه در ایمان مشترک بوده و ایمان است که میان مومنان پیوند برادری ایجاد می کند و به سبب این پیوند برای یکدیگر دعا می کنند و یکدیگر را دوست می دارند.»[۲]

در شریعت اسلامی، علما از جایگاه و منزلت و ایمانی برخوردارند که دیگر مردم از آن محرومند؛ هرکس در نصوص کتاب و سنت تامل کند می داند که خداوند متعال منزلت و جایگاه علما را بلند و رفیع معرفی می کند و بلکه به اطاعت از آنها و سوال نمودن از آنها به هنگام اشکال و اختلاف دستور می دهد. و آنها را راهنمایان مردم در احکام شرعی قرار داده است.

از این رو بر امت اسلامی رعایت حقوق علما و شناخت حقوق آنها واجب است. چرا که از بزرگ ترین اسباب انحراف خوارج در گذشته، عدم رعایت حقوق آنها و بی توجهی به منزلت و جایگاه آنها بود.

[۱] – تیسیر الکریم الرحمن

[۲] – نگا: الثبات علی دین الله، دکتر امین صادق امین