ادامه زندگی و موفقیت نتیجه دعوت بر اصلاح فقه می باشد (۱)

چیزی که ما مسلمانان را به سوی آن می‌خوانیم. ای مسلمانان: دعوتی است که شامل مصلحت عمومی است همراه و متناسب با علم و دانش و انقلابی است که ما امروز به آن نیاز داریم. ما هیچگاه راضی نیستیم به اینکه زمان در گذرد و ما در خواب غفلت بمانیم، چرخه‌های زندگی و پیشرفت حرکت کنند و ما متوقف بمانیم و بر آنچه که پدارن و نیاکان ما برای ما بجا گذاشته‌اند، اکتفا کنیم، و امت‌ها و ملتهای دورو بر ما با تمام اشتیاق و فعالیّت قله‌های پیشرفت و ترقی را بدست بگیرند. ما می‌خواهیم کرامت و بزرگی جدیدی را برای امت خود به ارمغان بیاوریم و آن را به آنچه که آباء و اجداد گرامیمان برای ما بنا کرده‌اند، اضافه کنیم و شعار ما دراین رابطه گفته شاعر کوشا و بلند پروازی است که می‌گوید:

إنا وان أحسابنا کرمت		لسنا علی الاحساب نتکل
نسبی کما کانت أوائلنا		نبنی ونفعل مثلما فعلوا

همانا ما، اگرچه گذشتگان ما گرامی بودند و زحمت و تلاش و کوشش کردند ولی نباید بر گذشتگانمان توکل کنیم، می‌سازیم آنگونه که گذشگانمان ساختند و انجام می‌دهیم، کار می‌کنیم، تلاش می‌کنم همانگونه که‌ آنان تلاش کردند.

در حقیقت ما سلف صالح، علماء مخلص و امامان مجتهد خود را دوست داریم، و هر کسی را که برای عزت و بزرگی شریعت اسلامی و نصرت و یاری دین زحمت کشیده و فعالیت می‌کند، دوست داریم، آنان را بزرگ می‌دانیم و برای آنان ارزش و احترام قائل هستیم ولی به خود اجازه نمی‌دهیم که جانشین بدی برای آن بزرگان باشیم. ما می‌خواهیم که در بلند همتی و اراده قوی و راسخ مانند آنان باشیم، درهای مجدد و عظمت و بزرگی را با هر دودست خود می‌کوبیم. تلاش و کوشش می‌کنیم همانطور که آنان زحمت کشیدند، بحث می‌کنیم آنگونه که آنان بحث و گفتگو و تحقیق کردند، مجتهدین ما اجتهاد می‌کنند، همانطوریکه آنان اجتهاد کردند. به حققیت اگر ما فقط به آنچه که آنان برای ما باقی گذاشته‌اند، اکتفا و بسنده کنیم.

در حقیقت به سلف صالح و امت اصیل و ارجمند خود خیانت کرده‌ایم، بدون اینکه چیزی به کرامت و بزرگی و احترام این امت اضافه کرده باشیم، و یا به بناها و یا سازنده‌های آنان، ساخته‌های محکم دیگری اضافه کرده و یا سازنده‌های آنان را آراسته و درست و تکمیل کنیم، ویا برای کسانی که بعد از ما می‌آیند هدیه ای برای آنان و دلخوشی و تشویق برای عالمیان باشد. معتقد هستیم به اینکه علم دریای وسیعی است که تمام نشده و هرگز هم تمام نمی‌شود.

در هر جای این امت عالمانی باشند، آنجا مجال و میدان وسیعی برای بحث و گفتگو و تفکّر آنان است و شعار ما این جمله مشهور است که: «کم ترک الاول للاخر» [گذشته گان چقدر برای دیگران جا گذاشته‌اند] و آنگونه که جاهلان پست و تنبل تغییر و تبدیل کرده‌اند به اینکه:ما ترک الاول للاخر» گذشتگان چیزی را برای دیگران جا نگذاشته‌اند، لذا پس در خواب غفلت غوطه ور شدند حتی خود را به مردن زدند مثل اینکه به حقیقت مردند. ما معتقدیم نیستیم به اینکه نعمت‌های خداوندی، نبوغ‌ها، هوشمندی‌ها، ذکاوت و زیرکی و علم و اجتهاد محدود به کسانی بوده است که در گذشته زندگی کرده‌اند و مرده‌اند بلکه ما معتقدیم به اینکه خیر و نیکی و نعمت در هر زمان و مکانی و در بین تمامی ملتهای مسلمانان بوده وهست، همانطور که رسول الله صلی الله علیه وسلم در فرموده خود به این موضوع اشاره داشته‌اند: «مثل أمتی مثل المطر لایدری أوله خیر أم آخره»^[۱].

[مثل امت من بمانند باران است که نمی‌توان فهیمد اول آن خیر است یا آخرآن(یعنی در اول آن منفعت و خیر و خوبی وجود دارد ویا در آخر آن)].

 

۱- به روایت ترمذی و تصحیح البانی (فی تعلیقه علی المشکاه ۳/۲۹۳).