احیاء شب قدر چگونه باشد؟

احیاء شب قدر چگونه باشد؟ بوسیله نماز یا قرائت قرآن یا (مرور) سیره نبوی و موعظه و سخنرانی و ارشاد، و برگزاری جشن و مراسم برای شب قدر در مسجد؟

 

الحمدلله،

اولا: رسول خدا صلی الله علیه وسلم در دهه آخر ماه رضمان تلاش بیشتری در نمازخواندن و قرئت قرآن و دعا خواندن می کردند که در دیگر روزهای سال چنین تلاشی نداشتند، چنانکه عایشه رضی الله عنها روایت کرده که پیامبر صلی الله علیه وسلم : « کان إذا دخل العشر الأواخر أحیا اللیل وأیقظ أهله وشد المئزر‏» (بخاری: ۲۰۲۴).

یعنی: هنگامیکه دهه آخر رمضان، فرا می رسید، رسول الله صلی الله علیه وسلم کمرش را محکم می بست (از همسران، دوری می گزید) و شب خود را با عبادت، زنده نگه می داشت و خانواده اش را نیز بیدار می کرد.

و در مسند امام احمد و صحیح مسلم آمده: «کان یجتهد فی العشر الأواخر مالا یجتهد فی غیرها».

یعنی: در دهه آخر ماه رمضان تلاش بیشتری را (در عبادت) می کردند که در دیگر روزهای سال چنین تلاشی نداشتند.

 

دوما: پیامبر صلی الله علیه وسلم بر قیام شب قدر از روی ایمان و نیت کسب ثواب، انگیزه و علاقه زیادی داشتند، چنانکه از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: ‏«من قام لیله القدر إیماناً واحتساباً غفر له ما تقدم من ذنبه». رواه الجماعه إلا ابن ماجه. ‏

‏یعنی: « کسی که ماه رمضان را با ایمان و به نیت کسب ثواب قیام (شب زنده داری) ‏کند؛ گناهان گذشته اش بخشیده می شود». ‏

 

سوما: از افضلترین دعاهایی که در شب قدر خوانده می شود، دعایی است که پیامبر صلی الله علیه وسلم به عایشه رضی الله عنها یاد دادند، چنانکه ترمذی از عایشه رضی الله عنها روایت کرده و حدیث را هم صحیح دانسته، که او گفت: گفتم: ای رسول خدا! اگر شب قدر را دانستم در آن چه (دعایی) بگویم؟ فرمود: « قُولی: اللهمَّ إنّک عفُوُّ تُحبُّ الْعَفْو فاعْف عَنی».‏ « بگو: خداوندا! تو بخشنده ای، عفو و بخشش را دوست داری؛ پس مرا مورد عفو و بخشش قرار بده».

 

چهارم: اما تخصیص شبی از رمضان به اینکه آن شب، شب قدر است! این (تعین و تخصیص) نیاز به دلیل دارد که چرا آن شب قدر است اما دیگر شبها نیست، اما شبهای فرد دهه آخر رمضان از دیگر شبها، و شب بیست و هفتم نیز از دیگر شبهای (فرد) احتمال اینکه شب قدر باشد بیشتر است؛ چنانچه احادیثی دلیل بر گفته هایی که ذکر کردیم وارد شده اند.

 

پنجم: اما بدعت نه در رمضان و نه در غیر آن جایز نیست، از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت شده که فرمودند: «من أحدث فی أمرنا ما لیس منه فهو ردّ». متفق علیه

«هر کس چیزی را در دین ما ایجاد کند که جزو آن نیست ، مردود است واز او پزیرفته نمی شود.

در روایت دیگر آمده است: «من عملَ عملاً لیس علیه أمرنا فهو ردّ».

«هرکس کاری کند که مطابق دین و سنت ما نباشد ،مردود است».

پس آنچه که در بعضی از شبهای رمضان بعنوان جشن و مراسم برگزار می شود، نمی دانیم که اصلی (در دین) داشته باشد، و بهترین هدایت، هدایت محمد صلی الله علیه وسلم است و بدترین اعمال بدعتها هستند.

وبالله التوفیق .

فتاوی اللجنه الدائمه (۱۰/۴۱۳) .

 

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین