اگر مریض و مسافر روزه گرفتند، روزه آنها صحیح است، چو ن روزه نگرفتن برای آنها اجازه و رخصت است و اگر به دستور ثابت خدا عمل کنند، بهتر است.
برای بیمار و مسافر روزه گرفتن بهتر است یا نگرفتن؟
اگر بیمار و مسافر با گرفتن روزه دچار مشقت نشوند، روزه گرفتن بهتر است و اگر دچارمشقت شوند بهتر آن است که روزه نگیرند :
از ابوسعید خدری رضی الله عنه روایت است : (کنا نغزو مع رسول الله صلی الله علیه وسلم فی رمضان، فمنا الصائم و منا المفطر، فلایجد الصائم علی المفطر و لا المفطر علی الصائم، و یرون أن من وجد قوه فصام فإن ذلک حسن، ویرون أن من وجد ضعفا فأفطر فإن ذلک حسن)[۳]
«با پیامبر صلی الله علیه وسلم در ماه رمضان به جنگ با کفار رفتیم بعضی از ما روزه بودند و بعضی دیگر روزه نبودند بدون اینکه از همدیگر ایراد بگیرند و معتقد بودند کسی که توانایی روزه دارد اگر روزه بگیرد بهتر است و کسی که توانایی روزه ندارد بهتر آن است که روزه نگیرد».
اما عدم وجوب روزه بر زنی که در حیض و نفاس است به دلیل حدیث ابوسعید رضی الله عنه از پیامبر صلی الله علیه وسلم است : (ألیس إذا حاضت لم تصل و لم تصم؟ فذلک نقصان دینها)[۴]
«آیا این طور نیست که زن وقتی در حیض میافتد نماز نمیخواند و روزه نمیگیرد؟ پس این نقصان دینش است» و اگر زن حائض و زنی که در نفاس است روزه بگیرند، روزه آنها صحیح نیست؛ چون یکی از شروط صحت روزه، پاکی از حیض و نفاس است و بر آنها قضا واجب است :
از عایشه روایت است : (کنا نحیض علی عهد رسول الله صلی الله علیه وسلم فنؤمر بقضاء الصوم و لانؤمر بقضاء الصلاه)[۵]
«ما در زمان پیامبر صلی الله علیه وسلم به حیض میافتادیم، به ما دستور داده میشد که تنها روزه را قضا کنیم نه نماز را».
[۳]) صحیح : [ص. ت ۵۷۴]، م (۱۱۱۶ – ۶۹/۷۸۷/۲)، ت (۷۰۸/۱۰۸/۲).
[۴]) صحیح : [مختصر خ ۹۵۱]، خ (۱۹۵۱/۱۹۱/۴).
[۵]) صحیح : [ص. ت ۶۳۰]، م (۳۳۵/۲۶۵/۱)، د.