از جمله احسان بی نهایت الله متعال بر انسان این است که، قبل از چشاندن شیرینی پیروزی، تلخی شکست را به او میچشاند.
همانگونه که الله سبحان وتعالی هنگامی که اراده کرد که نعمات بهشت را برای آدم به حد کمال برساند، تلخی خروج از بهشت رو به او چشانید و سختی این دنیا را که لذت هایش با سختی هایش مخلوط است به او نشان داد.
پس بدان، انسان مومن را شکست نمی دهد جز برای آن که او را پیروز گرداند.و او را از چیزی منع نمی کند مگر برای آن که آن را به او بدهد.
و او را دچار سختی و مریضی نمی گرداند مگر برای آن که عافیتش دهد. و او را نمی میراند مگر برای آن که او را زنده گرداند.
و دنیا را بر او تنگ نمی گرداند مگر برای آن که او را به آخرت راغب تر کند. و او را به جفا و نادرستی مردمان مبتلا نمی گرداند مگر برای آن که به سمت خودش نزدیکش گرداند.
من کَمَالِ إحسَانِ الرَبِّ تعَالى = أن یُذِیقَ عَبْدَهُ مَرَارَه الکَسرِ ، قَبلَ حَلاوهِ الجَبرِ ،
کمَا أنَّهُ سُبحَانَّهُ وتعَالى لَمَّا أرَادَ أن یُکْمِّلَ لآدَم نَعِیمَ الجنَّه = أذَاقَهُ مرَارَهَ خرُوجِه مِنهَا ، ومُقَاسَاهِ هَذه الدَّارِ المَّمزُوجِ رَخَاؤهَا بِشدَّتِهَا.
فَمَا کَسَرَ عَبْدَهُ المُؤمِن إلا لِیَجبُرَهُ ، ولا مَنعَـهُ إلا لِـیُعطِیـهِ ،ولا ابتَلاهُ إلا لِیُعَافِیهِ ، ولا أمَـاتَـهُ إلا لِیُحییـهِ ،
ولا نَّغَصَ عَلیهِ الدُّنیَا إلا لِیُرغِّبَهُ فِی الآخرَهِ ، ولا ابتَلاهُ بِجفَاءِ النَّاسِ إلا لِیَرُدَّهُ إلَیهِ !
مختَصَر الصوَاعِق المُرسَله لــــ ابْنُ الْقَیِّمِ ُالجَوزِیه || صـ ٧۴۴