ابوبکر صدیق رضی الله عنه (۱۲)

«حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ مُوسَى الأَنْصَارِىُّ حَدَّثَنَا مَعْنٌ حَدَّثَنَا مَالِکُ بْنُ أَنَسٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ حُمَیْدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِى هُرَیْرَهَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم قَالَ: «مَنْ أَنْفَقَ زَوْجَیْنِ فِى سَبِیلِ اللَّهِ نُودِىَ فِى الْجَنَّهِ یَا عَبْدَ اللَّهِ هَذَا خَیْرٌ فَمَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الصَّلاَهِ دُعِىَ مِنْ بَابِ الصَّلاَهِ وَمَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الْجِهَادِ دُعِىَ مِنْ بَابِ الْجِهَادِ وَمَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الصَّدَقَهِ دُعِىَ مِنْ بَابِ الصَّدَقَهِ وَمَنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الصِّیَامِ دُعِىَ مِنْ بَابِ الرَّیَّانِ». فَقَالَ أَبُو بَکْرٍ: بِأَبِى أَنْتَ وَأُمِّى مَا عَلَى مَنْ دُعِىَ مِنْ هَذِهِ الأَبْوَابِ مِنْ ضَرُورَهٍ فَهَلْ یُدْعَى أَحَدٌ مِنْ تِلْکَ الأَبْوَابِ کُلِّهَا قَالَ: نَعَمْ وَأَرْجُو أَنْ تَکُونَ مِنْهُمْ».[سنن الترمذی لمحمد بن عیسى الترمذی، کتاب الـمَنَاقِبِ عَنْ رَسُولِ الله  صلی الله علیه و سلم باب مناقب أبی بکر الصدیق رضی الله عنه وَاسْمُهُ عَبْدُ اللّهِ بنُ عُثْمَانَ وَلَقَبُهُ عَتِیقٌ].

«از ابی هریره رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: هرکس که از دو صنف در راه الله انفاق نماید در جنت ندا داده می‌شود که این است عملی نیکو. پس هرکس که اهل نماز باشد از باب نماز خوانده می‌شود و هرکس که اهل جهاد باشد از باب جهاد و هرکس که اهل صدقه باشد از باب صدقه و هرکس که اهل صیام (روزه) باشد از باب ریان (اسم بابی که اهل صیام از آن دعوت به جنت می‌شوند) خوانده خواهد شد. ابوبکر گفت: پدر و مادرم فدایتان باد! آیا ضرورتی دارد که کسی حتما از یک باب دعوت شود و آیا ممکن است که کسی از همه ابواب خوانده شود؟ ایشان فرمودند: بله و آرزو دارم که تو یکی از آن‌ها باشی».

منظور از اهل نماز یا اهل صیام و جهاد و غیره این است که شخصی علاوه بر فرضیات، به مستحبات نیز زیاد پرداخته باشد و مثلا نمازهای نافله زیاد خوانده یا روزه غیر واجب زیاد گرفته یا بسیار در جهاد شرکت کرده باشد زیرا اگر منظور از اهل نماز کسانی باشند که فقط نمازهای یومیه خود را بجا آورند در آن صورت اهل نماز شامل همه مسلمین خواهد شد و تمایزی وجود نخواهد داشت.

از آنجا که ابوبکر صدیق رضی الله عنه در انجام اعمال نیکو بسی پیشی گیرنده و ساعی بود رسول الله صلی الله علیه و سلم آرزو می‌کند که او از همه ابواب فرا خوانده شود.

«حَدَّثَنَا هَارُونُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْبَزَّازُ الْبَغْدَادِىُّ حَدَّثَنَا الْفَضْلُ بْنُ دُکَیْنٍ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ زَیْدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ أَبِیهِ قَالَ سَمِعْتُ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ یَقُولُ أَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم أَنْ نَتَصَدَّقَ فَوَافَقَ ذَلِکَ عِنْدِى مَالاً فَقُلْتُ الْیَوْمَ أَسْبِقُ أَبَا بَکْرٍ إِنْ سَبَقْتُهُ یَوْمًا قَالَ: فَجِئْتُ بِنِصْفِ مَالِى فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم «مَا أَبْقَیْتَ لأَهْلِکَ». قُلْتُ مِثْلَهُ وَأَتَى أَبُو بَکْرٍ بِکُلِّ مَا عِنْدَهُ فَقَالَ: «یَا أَبَا بَکْرٍ مَا أَبْقَیْتَ لأَهْلِکَ». قَالَ: أَبْقَیْتُ لَهُمُ اللَّهَ وَرَسُولَهُ قُلْتُ: وَاللَّهِ لاَ أَسْبِقُهُ إِلَى شَىْءٍ أَبَدًا».[سنن الترمذی لـمحمد بن عیسى الترمذی، کتاب الـمَنَاقِبِ عَنْ رَسُولِ الله  صلی الله علیه و سلم باب فی مناقب أبی بکر وعمر رضی الله عنهما].

«از عمر بن الخطاب رضی الله عنه روایت شده که گفت: رسول الله صلی الله علیه و سلم ما را به دادن صدقه امر نمودند و اتفاقا نزد من در آن هنگام مالی بود پس با خود گفتم: امروز از ابوبکر سبقت می‌گیرم و اگر قرار باشد سبقت بگیرم امروز همان روز است و با نصف مال خود آمدم که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: چقدر برای اهلت باقی گذاشتی؟ گفتم: به همین مقدار. و ابوبکر با همه مالش آمد و رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: ‌ای ابابکر! چقدر برای اهلت باقی گذاشتی؟ او گفت: الله و رسولش را نزد آن‌ها باقی گذاشتم. با خود گفتم: والله دیگر نخواهم توانست ابداً در چیزی از ابوبکر سبقت گیرم».

مقاله پیشنهادی

فضیلت مهاجران و انصار

الله متعال می‌فرماید: ﴿لِلۡفُقَرَآءِ ٱلۡمُهَٰجِرِینَ ٱلَّذِینَ أُخۡرِجُواْ مِن دِیَٰرِهِمۡ وَأَمۡوَٰلِهِمۡ یَبۡتَغُونَ فَضۡلٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٗا …