وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
شخصی در سفر است و او در مدت سفر از رخصت شرعی استفاده کرده و روزه نگرفته است، حال او قصد دارد که بازگردد و می داند که انشاءالله فردا ظهر بازگشته و در بین خانواده اش خواهد بود، آیا برای او جایز است در آن روزی که می داند نزد خانواده اش باز می گردد، روزه نگیرد؟ باتوجه به اینکه تا ظهر به خانه نمی رسد، و اگر به خانه رسید آیا امساک بر او واجب است یا خیر؟
الحمدلله،
اهل علم در مورد جایز بودن روزه نگرفتن برای مسافری که می داند فردا باز می گردد اختلاف نظر دارند: جمهور علمای مذاهب از جمله امام ابوحنیفه و مالک و شافعی گفته اند که او می تواند روزه نگیرد، زیرا او هنوز مسافر تلقی می شود و مشمول حکم آیه زیر می شود:
« فَمَنْ کَانَ مِنْکُمْ مَرِیضًا أَوْ عَلَی سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ» البقره/ ۱۸۴٫
یعنی: پس هرکسی از شما بیمار یا در سفر باشد، تعدادی از روزهای دیگر را روزه بگیرد».
اما امام احمد رحمه الله گفته که او باید روزه بگیرد. چنانکه ابن مفلح (از علمای حنابله) می گوید: «و اگر مسافر بداند که فردا باز می گردد بر او لازمست روزه بگیرد… و گفته شده که: به دلیل وجود سبب رخصت روزه گرفتن برای او مستحب است چنانکه ائمه ثلاثه بر آن هستند».”الفروع” (۳/۲۴).
و نگاه کنید به کتاب: ”الإنصاف” للمرداوی (۷/۳۶۲) .
اما بر اساس قول جمهور علما این شخص که قرار است بازگردد و می داند که فردا ظهر در وطن خود و در بین خانواده خواهد بود، می تواند روزه نگیرد.
علامه ابن عثیمین رحمه الله گفته: «هرگاه مسافر بداند که فردا باز می گردد بر طبق مذهب امام احمد باید امساک کند.. ولی صحیح آنست که امساک بر او لازم نیست». ”الشرح الممتع” (۶/۲۱۰).
اما اگر کسی خواست روزه بگیرد و در هنگام رسیدن به مقصد روزه بود، در این حالت بر او واجب است تا روزه اش را کامل کند و دیگر نمی تواند روزه اش را بخورد، زیرا او با رسیدن به مقصد دیگر مسافر نیست، پس خوردن روزه در آن حالت بر او حرام است.
ولی اگر درحالی به وطن و مقصد رسید که روزه اش را (در مسیر) خورده بود، در این حالت لازم نیست تا ادامه روز را امساک کند، هرچند بعضی از علما فرموده اند که با بازگشت به منزل تا وقت افطار چیزی نخورد و نیاشامد.
نگاه کنید به کتاب: “المجموع” (۶/۱۷۳) .
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین