مردی قبل از اذان آخرین روز شعبان احرام عمره می بندد، و بعد از مغرب اعلام ماه مبارک رمضان شد، آیا عمره رمضان برای این مرد حساب می شود؟ او نیت کرده بود که قبل از مغرب احرام ببندد و عمره را از شب رمضان اداء کند.
الحمدلله،
نخست لازم به یادآوری است که انجام عمره در ماه رمضان اجر و ثواب فراوانی دارد، چنانکه از ابن عباس رضی الله عنه روایت شده که گفت: رسول خدا صلی الله علیه وسلم به زنی از انصار فرمود: «مَا مَنَعَکِ أَنْ تَحُجِّی مَعَنَا؟» چرا با ما حج نکردی؟ آن زن گفت: ما بیشتر از دو شتر نداشتیم که شوهرم با یکی به حج رفت و دیگری را برای ما جاگذاشت که پسرم با آن برای ما آب حمل می کرد، پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «فَإِذَا جَاءَ رَمَضَانُ فَاعْتَمِرِی، فَإِنَّ عُمْرَهً فِیهِ تَعْدِلُ حَجَّهً» هرگاه رمضان فرا رسید به عمره برو، چراکه ثواب عمره در آن ماه معادل یم حج است. بخاری (۱۷۸۲) ومسلم (۱۲۵۶).
برای توضیحات بیشتر درباره حکم عمره در رمضان به فتوای (۶۸۶۶) مراجعه کنید.
باتوجه به این اجر بزرگ؛ شایسته است که یک مسلمان هم احرام و هم ادای مناسک عمره اش را در ماه رمضان قرار دهد؛ نه آنکه در شعبان احرام ببندد و در رمضان مناسکش را بجای آورد، و یا در رمضان احرام ببندد و در شوال مناسکش را بجای آورد.
در دو حالت زیر کسی که عمره انجام می دهد اجر و ثواب حج را بدست نمی آورد:
حالت اول: کسی که در آخر ماه شعبان احرام عمره ببندد ولی مناسک آنرا بعد از داخل شدن به ماه رمضان انجام دهد.
حالت دوم: کسی که قبل از غروب روز آخر ماه رمضان احرام ببندد ولی مناسک آنرا در شب عید (و بعد از آن) بجا آورد.
علامه ابن عثیمین رحمه الله می گوید: « کسی که در رمضان عمره بجا می آورد باید عمره وی از ابتدای احرام تا انتهای آن در ماه رمضان باشد؛ و بر این مبناء مثالی ذکر می کنیم:
اگر شخصی در آخر وقت ماه شعبان به میقات برسد و احرام عمره ببندد و سپس خورشید غروب کند و با غروب خورشید ماه رمضان فرا برسد، و آنگاه وارد مکه شود و طواف نماید و سعی (بین صفا و مروه) انجام دهد، آیا می توان گفت که او در رمضان عمره بجا آورده است؟
جواب: خیر؛ زیرا او عمره را قبل از داخل شدن به ماه رمضان شروع کرده است.
مثال سوم: مردی قل از غروب خورشید در آخر وقت رمضان احرام عمره می بندد و سپس طواف نموده و سعی (صفا و مروه) عمره را در شب عید انجام می دهد، آیا می توان گفت که او در رمضان عمره کرده؟
جواب: خیر؛ زیرا او قسمتی از عمره را در رمضان بجا نیاورده، و عمره در رمضان باید از ابتداء تا انتهاء (در همان ماه) بجا آورده شود».
“مجموع فتاوی الشیخ العثیمین” ( ۲۱ / ۳۵۲ ، ۳۵۳ ).