آیا احادیثی در مورد کردها داریم؟ آیا پیامبر اصحاب کرد زبان هم داشت؟ در زمان دیگر خلفا چه به سر مردم کرد زبان آمد؟
الحمدلله،
نمی دانیم که احادیث ضعیف یا صحیحی در مورد کردها وارد شده باشد.
اما پیامبر صلی الله علیه وسلم صحابه ی کرد زبان داشت بنام “جابان” رضی الله عنه که می توانید در کتابهای (أسد الغابه) ابن الأثیر، و در (تجرید أسماء الصحابه) حافظ ذهبی، و در کتاب (الإصابه فی تمییز الصحابه) ابن حَجَر عَسْقلانی مختصری درباره ی ایشان بیابید.
گفته می شود که جابان رضی الله عنه قبل از هجرت پیامبر صلی الله علیه وسلم به مدینه وارد حجاز شدند و همانجا اسلام آوردند و با ایشان به مدینه هجرت نمودند، بنابراین جابان رضی الله عنه جزو مهاجرین بودند.
او فرزندی بنام میمون با کنیه (ابوبصیر) داشته که ایشان جزو تابعین هستند و گفته شده که او نیز صحابی بوده..
تابعی بزرگوار میمون بن جابان از پدرش روایت کرده که او (جابان) گفت: « سمعت رسول الله صلى الله علیه وسلم غیر مره، حتى بلغ عشراً، یقول: أیما رجل تزوج امرأه وهو ینوی أن لا یعطیها صداقها، لقی الله عز وجل زانیاً»
یعنی: چندین بار از پیامبر صلی الله علیه وسلم شنیدم حتی به ده بار هم رسید که می فرمود: هرگاه مردی زنی را به ازدواج خود درآورد ولی قصد ندادن مهریه اش را داشته باشد، بعنوان زانی خداوند متعال را ملاقات خواهد نمود.
این روایت را ابن مَنْـده، از أبی سعید مولى بنی هاشم، از أبی خالد از میمون کردی نقل کرده که در کتاب (الإصابه فی تمییز الصحابه) ذکر شده است.
نام جابان کُردی و پسرش ابوبصیر در مروج الذهب مسعودی ـ دایره المعارف اسلامی ـ طبقات الکبری سبکی ـ قاموس المحیط فیروزآبادی ـ مغازی ابن اسحاق و فتوح الشام واقدی آمده است.
ابن اسحاق و طبری می گویند که ابوبصیر فرزند جابان الکُردی در مکه توسط مشرکین زندانی و شکنجه شده و از هجرت او جلوگیری میکردند، پس این افراد در مکه و قبل از هجرت به حضور رسول خدا رسیده و مسلمان شدهاند.
اما منظور سوال کننده را از جمله (در زمان دیگر خلفا جه به سر مردم کرد زبان آمد) نمی دانیم؟! ملت کرد هم مانند دیگر ملتهای دیگر بر اثر مجاهدت و تلاشهای اصحاب بزرگوار رسول خدا صلی الله علیه وسلم بویژه در زمان خلافت عمر ابن خطاب رضی الله عنه به دین هدایت و سعات – اسلام- مشرف شدند، و از آنزمان بجای دین خرافات و شرک مجوسیت بعنوان مسلمانانی در ارتش اسلام قرار گرفتند و همراه سایر برادران خود در دیگر اقوام به اسلام و مسلمین خدمت کردند.
در ابتدا در سال ۱۸ هجری سپاهیان کرد به همراه سپاهیان ساسانی در منطقه احواز با مجاهدین روبرو شدند، ابن جریر به سند خود از سیف از اساتیدش مینویسد که کردها و گروهی از فارسها تجمع بزرگی برای رویارویی با مسلمانان تدارک دیده بودند. در نواحی اهواز ابو موسی با آنها برخورد کرد ولی قبل از فتح، راهی اصفهان شد و ربیع بن زیاد را به جای خود گذاشت و مسلمانان پس از نبرد سختی با کردها، آنها را شکست دادند و غنایم بیشماری به دست آوردند و خبر فتح با خمس غنایم را نزد عمر رضی الله عنه فرستادند. تهذیب وترتیب البدایه والنهایه ص۱۷۲ .
و بعدها در سال ۲۱ هجری به دستور عمر ابن خطاب رضی الله عنه ارتشی از مجاهدین صحابه عازم (شهرزور : ناحیه ای از کردستان) شدند که در آنجا مجاهدین شکست خوردند ولی بعدا با اعزام لشکر دیگری موفق به فتح آنجا شدند.
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلى آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلى یوم الدین