«آیا می‌دانید که مفلس (ندار و ورشکسته) کیست

پیامبر صلی الله علیه وسلم، از آن صحابه‌ای که در پیرامونش هستند، سؤالی می‌کند و می‌فرماید:
«أَتَدْرُونَ مَا الْمُفْلِسُ»؟ «آیا می‌دانید که مفلس (ندار و ورشکسته) کیست»؟
و آنان عرض کردند که: «مستمند و مفلس و ندار در نظر ما کسی است که نه مالی دارد و نه کالایی»؛ البته مفهوم متعارف و مشهور مستمند و مفلس و ندار نیز همین است و از همین‌رو هم، پیامبر صلی الله علیه وسلم این معنا را رد نکرد، بلکه تنها به تصحیح رفتار دنیوی در مورد آن از خلال تبیین معنای نداری و بینوایی‌ای که در آن زندگی دنیوی به غایت و نتیجه‌ی جزایی در عالم آخرت مرتبط می‌شود، پرداخت و فرمود:

«إِنَّ الْمُفْلِسَ مِنْ أُمَّتِی یَأْتِی یَوْمَ الْقِیَامَهِ بِصَلَاهٍ، وَصِیَامٍ، وَزَکَاهٍ، وَیَأْتِی قَدْ شَتَمَ هَذَا، وَقَذَفَ هَذَا، وَأَکَلَ مَالَ هَذَا، وَسَفَکَ دَمَ هَذَا، وَضَرَبَ هَذَا، فَیُعْطَى هَذَا مِنْ حَسَنَاتِهِ، وَهَذَا مِنْ حَسَنَاتِهِ، فَإِنْ فَنِیَتْ حَسَنَاتُهُ قَبْلَ أَنْ یُقْضَى مَا عَلَیْهِ أُخِذَ مِنْ خَطَایَاهُمْ فَطُرِحَتْ عَلَیْهِ، ثُمَّ طُرِحَ فِی النَّارِ».  صحیح مسلم (۲۵۸۱).

«در واقع، شخص مفلس (ندار و ورشکسته) در میان امت من، کسی است که در روز قیامت با نماز و روزه و زکات زیادی می‌آید اما در مقابل آن، به این شخص، فحش و ناسزا گفته و آن شخص را متهم به زنا کرده است و مال آن دیگر را خورده است و خون دیگری را ریخته است و شخصی را کتک زده است؛ که آنگاه، نیکی‌ها و حسنه‌های او (برای جبران ستم‌هایی که کرده است) به این افراد داده می‌شود و اگر قبل از اینکه حساب او با طلبکارانش تصفیه شود، نیکی‌هایش به پایان برسد، از گناهان آنان گرفته و به حساب او نوشته می‌شود و سرانجام هم، در جهنم انداخته می‌شود».