وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
ترجمه: برای ما حدیث گفت علی از عیسی بن یزید از صالح بن کیسان که او گفت: … عمروبن الحمق بر عثمان پرید و روی سینه او نشست، نُه ضربه نیزه به او زد و گفت: دانستم که او در ضربه سوم مرد اما من به او نُه ضربه زدم به خاطر آنچه در قلبم نسبت به او داشتم.
در این روایت صالح بن کیسان وجود دارد که در حافظ عسقلانی در تهذیب التهذیب جلد ۴ صفحه ۳۹۹ در ترجمه وی تاریخ وفات او را چنین ذکر کرده است:
الوفاه : بعد ۱۳۰ هـ أو بعد ۱۴۰ هـ
اگر بگوییم ۹۰ سال عمر کرده است، پس تاریخ تولد او می‌شود سال های بعد از ۴۰ هجری یا بعد از ۵۰ هجری.
و زمان شهادت سیدنا عثمان نیز سال ۳۵ هجری بوده است. پس در نتیجه صالح بن کیسان در آن زمان اصلا به دنیا نیامده بود. پس سند منقطع و در نتیجه ضعیف است.
روایتی دیگر به این شکل وجود دارد:
حدثنا علی بن محمد، عن عثمان بن عبد الرحمن، عن محمد بنِ شهاب قال: لما انتصف النهار من یوم الجمعه لم یَبْقَ فی دار عثمان رضی اللّه عنه إلا نَفرٌ یسیرٌ وقیل ذلک فأقبل المغیره بن الأخنس بن شُرَیق… ودخل عمرو بن الحَمِق، وکِنَانَهُ بن بِشْر، وابن رومان، وعبد الرحمن بن عُدَیْس فمالوا علیه بأسیافهم حتى قتلوه…
تاریخ المدینه جلد ۴ صفحه ۱۳۰۳
در سند این روایت عثمان بن عبد الرحمن الوقاصی وجود دارد که متروک الحدیث است. معلومات درباره این راوی و اقوال علما را در ضعیف بودن این شخص در لینک زیر مشاهده کنید:
http://library.islamweb.net/hadith/RawyDetails.php?RawyID=5529
همچنین در سند این روایت محمد بن مسلم بن عبید الله بن عبد الله بن شهاب وجود دارد که سال ۵۸ هجری به دنیا آمده و متوفای سال ۱۲۵ هجری می باشد.
پس او نیز شاهد آن واقعه نبوده، بلکه با فاصله بسیار زیادی با سال وفات سیدنا عثمان به دنیا آمده است. پس علاوه بر ضعیف بودن عثمان بن عبد الرحمن، به علت انقطاع سند به آن زمان نیز، این روایت معتبر نمی باشد.
همچنین بعضی دیگر از روایات که در آنها راویانی مانند محمد بن عمر واقدی کذاب و عبد الرحمن بن محمد مجهول و عیسی بن یزید منکر الحدیث و وضع کننده حدیث غیره وجود دارند که باعث تضعیف این روایات می شوند و من به خاطر اینکه کلام طولانی نشود روایات هر کدام از آنها را ذکر نمی کنم، تنها به شما می گویم که در سند این روایات چنین افرادی وجود دارند که قابل اعتماد نیستند؛ لذا تهمت همکاری عمرو بن الحمق رضی الله عنه در قتل سیدنا عثمان رضی الله عنه صحت ندارد و نه تنها او بلکه هیچ یک از اصحاب در قتل او همکاری