آیا رفتن به دانشگاه های امروزی و نشستن در کلاس هایی که زن و مرد در آنجا با هم هستند جایز است؟

الحمدلله

کسب علم و فنون دنیایی که مسلمانان به آن نیاز دارند مانند علوم فیزیک و شیمی و ریاضی و سایر رشته های دیگر بر مسلمان لازم است تا با استفاده از این فنون بتوانند هم نیازهای روزانه ی خود را برآورده و سهل کنند و هم احیانا بتوانند با آن فنون در برابر کفار به دفاع و جنگ بپردازند. از این رو علما کسب این فنون را بر مسلمانان واجب کفایی دانسته اند، و گفته اند که لازمست تا عده ای از مسلمانان جهت کسب آن همت کنند تا مسلمانان نیازمند کفار نباشند، و اگر کل امت همگی با هم کسب این فنون را ترک کنند، همگی مسئول خواهند بود.

علی الخصوص برای مردها، ولی زنان هم می توانند در رشته های ضروری و مورد نیاز به تحصیل بپردازند؛

شیخ ابن عثیمین می گوید:” از نظر اسلام زن می تواند در رشته هایی که نیاز جامعه ی اسلامی است مانند: پزشکی تحصیلات عالی داشته باشد، اما تحصیلات زنان در رشته هایی که جامعه بدان نیاز ندارد، وجود فارغ التحصیلان مرد کفایت می کند. این از مواردی است که باید بررسی شود، از دیدگاه من وقتی که زن مقطع ابتدایی را پشت سر گذاشت و با خواندن و نوشتن آشنا شد به گونه ای که توانست تفاسیر و احادیث را به راحتی مطالعه کند و بفهمد کفایت می کند. البته در رشته های تحصیلی که چاره ای جز این نیست که دختران مسلمان بنا به نیاز جامعه تحصیلات عالی داشته باشند، مانند: رشته ی پزشکی و برخی رشته های دیگر، زنان تحصیلات خود را ادامه دهند و تکمیل کنند مشروط بر این که مسائل شرعی رعایت شود و از اختلاط بین زن و مرد جلوگیری شود.”( رساله: اسئله مهمه (۲۷،۲۶)).

در کل تحصیل علم برای دختران برای رشته های ضروری نه غیر لازم از نظر شرعی ایرادی ندارد و البته این به شرطی است که تحصیل آنها موجبات افشای فساد و فتنه را فراهم نسازد یعنی اگر تحصیل زنان باعث اختلاط آنها با مردان نامحرم شود و یا زنان با بدحجابی وارد جامعه گردند، در اینصورت چنین چیزی مطلوب نیست ولی با رعایت شرایط اصولی که منجر به این مشکلات نشود تحصیل زنان از نظر شرع هیچ اشکالی ندارد.

بنابراین شرع مانع تحصیل پسرها و دخترها در دانشگاهها نیست، البته لازمست که اصول و ضوابط شرعی را در این دانشگاهها رعایت نمود، مثلا بر مسئولان دانشگاه واجب است که مانع اختلاط دختران و پسران محصل شوند تا از ایجاد فتنه جلوگیری کنند.

اما پیشنهاد ما برای جوانان ایسنت که اگر احتمال می دهند که با رفتن آنها به دانشگاه، ممکن است ایمان و اخلاقشان تضعیف گردد و یا حتی از دست بدهند، در اینصورت بهتر است از رفتن به دانشگاه صرفنظر کنند و در عوض در علوم شرعی یا سایر حرفه هایی که این خطر وجود ندارد تحصیل کنند، زیرا حفظ دین و اخلاق بر گرفتن مدرک دانشگاهی یا هر چیز دیگری بالاتر از آن اولویت دارد، چرا که در سرای قیامت از مدرک یا میزان تحصیلات سوال نمی کنند بلکه از دین و اخلاق سوال پرسیده می شود و رستگار آنکسی است که با وجود نداشتن مدرک دانشگاهی، خشنودی خداوند را کسب کرده است.

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین.

سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت.