وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
آیا داخل شدن ذره‌بین مخصوص معاینه معده روزه را باطل می کند؟
الحمدلله،
مراد یک دستگاه پزشکی مخصوص است که از طریق دهان به حلق و از آنجا به مری و سپس به معده فرستاده می‌شود. و هدف از فرستادن آن، نشان دادن زخم و یا تباه شدن احتمالی بعضی از اعضای معده است و وسیله‌ای است برای معاینه معده و … .
علمای متقدم در مورد چیزی که با این دستگاه بی‌مشابهت نیست، بحث کرده‌اند و در بحث «دخول چیزی غیر مغذی مثل سنگ‌ریزه و یا یک تکه آهن و امثال آن به شکم» به آن پرداخته‌اند.
و ذره‌بین مخصوص معاینه معده نیز از همان قبیل است. پس آیا روزه را باطل می‌کند یا نه؟
جمهور علماء به جز حنفی‌ها می‌گویند: روزه را باطل می‌کند چون هر چیزی که وارد شکم شود، باطل کننده روزه است. و حنفی‌ها نیز گفته‌اند: به شرط استقرار آن چیز داخل شده در شکم، روزه باطل می‌شود ولی بقیه علماء این شرط را لازم نمی‌دانند.
جمهور علماء به فرموده پیغمبر صلی الله علیه وسلم استدلال می‌کنند که امر کرد که: (روزه‌دار) از سرمه (کشیدن) پرهیز کند.
بنابراین ذره‌بین مخصوص معاینه معده از دیدگاه جمهور باطل کننده روزه است و از دیدگاه حنفی‌ها چون استقرار ندارد، روزه را باطل نمی‌کند.
دیدگاه دیگری وجود دارد که شیخ الاسلام ابن تیمیه : و بعضی از مالکیه و حسن بن صالح آن را برگزیده‌اند که طبق آن، دخول اشیاء غیرمغذی مثل تکه آهن و یا سنگ‌ریزه به شکم روزه را باطل نمی‌کند. زیرا قرآن و احادیث بیان فرموده‌اند که اشیاء مغذی روزه را باطل می‌کنند و حدیث «امر به پرهیز از سرمه» نیز ضعیف می‌باشد. بنابراین داخل کردن دستگاه مخصوص معاینه معده به درون معده روزه را باطل نمی‌کند مگر اینکه پزشک برای تسهیل دخول این دستگاه ماده‌ای روغنی بر آن بمالد که در این صورت روزه باطل می‌شود.
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین
منبع: کتاب ” المفطرات المعاصره”؛ شیخ دکتر: خالد بن علی مشیقح.