آیا حدیث: «خداوند متعال به صف کج و ناراست نگاه نمی کند» صحیح است؟

الحمدلله،
این عبارت « إن الله لا ینظر إلی الصف الأعوج» یعنی: براستی که خداوند متعال به صف کج و ناراست نگاه نمی کند.
حدیث مشهوری است که بر سر زبان بسیاری از خطبا و امامان جماعت مساجد افتاده و در بین آنها شهرت یافته است، که در مورد راست کردن صفوف نمازگزاران در هنگام ادای نماز جماعت است.
اما این حدیث هیچ اصل و سندی ندارد، یعنی نه صحیح است و نه ضعیف و در هیچیک از کتابهای حدیثی وارد نشده است!
علامه عبدالعزیز ابن باز رحمه الله در باره ی آن می گوید: «هیچ اصل و سندی برایش وجود ندارد».
و علامه ابن عثیمین نیز در “شرح الممتع” می گوید: «این حدیث مشهوری بین مردم است، اما اصلی برای آن وجود ندارد». و در مجموع فتاوی ابن عثیمین – ۵۶/۱۳٫
و شیخ مشهور حسن سلمان نیز در کتاب ” القول المبین فی أخطاء المصلین” می نویسد: «هیچ اصلی برای آن نیست».
و علامه البانی نیز در ” سلسله الهدی والنور در نوارهای ۲۰۱و۲۶۶و ۶۴۲‏” می گوید: «حدیث (إن الله لا ینظر إلی الصف الأعوج) هیچ اصلی برای آن وجود ندارد».

بنابراین حدیثی که هرچند مشهور است ولی هیچ اصل و اساسی ندارد، قابل اعتبار و حجت نیست و لذا نباید آنرا روایت کرد مگر آنکه برای مردم توضیح داده شود که حدیث اصلی ندارد.

با این وجود شکی نیست که صف کج و ناراست صف ناقصی است و اگر نمازگزاران در راست کردن صفوف خود همت نکنند، معاقب خواهند شد و احادیث صحیحی وجود دارند که بر راست کردن صفوف نمازگزاران تاکید داشته است و ما را از آن حدیث مشهور بی اساس بی نیاز می گردانند، چنانکه از انس رضی الله عنه روایت شده که گفت: « قال رسُولُ اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم: « سَوُّوا صُفُوفَکُم، فَإنَّ تَسْوِیهَ الصَّفِّ مِنْ تَمامِ الصَّلاهِ » متفقٌ علیه.

وفی روایه البخاری: « فإنَّ تَسوِیَهَ الصُّفُوفِ مِن إِقَامه الصَّلاهِ » .

یعنی: «رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: صفهای خود را برابر کنید، زیرا برابر کردن صفها از جمله ی کمال نماز است».

و در روایتی از بخاری آمده: «زیرا برابر کردن صفوف از جملهء اقامهء نماز است».

والله اعلم.

مقاله پیشنهادی

شبهه مخالفان حدیث و آیه «در کتاب هیچ چیز را فرو نگذاشته‌ایم»

یکی دیگر از شبه‌هایی که مطرح می‌کنند فهم آن‌ها از فرموده‌‌ی خداوند و این آیه …