آیا بشر حارث و سفیان ثوری از صوفیه به شمار می روند؟

الحمدلله،

بشر بن حارث بن عبد الرحمن بن عطاء امام محدث زاهد شیخ الاسلام ابونصر مروزی سپس بغدادی، مشهور به حافی در سال ۱۵۲ هجری متولد شد. او نزد امام مالک و شریک و حماد بن زید و ابراهیم بن سعد و خالد بن عبدالله طحان و فضیل بن عیاض و معافی بن عمران و ابن مبارک و عبدالرحمن بن زید ابن اسلم کسب علم آموخت.

و سفیان بن سعید بن مسروق ثوری، از بنی ثور بن عبد مناه، از مُضَر، أبو عبد الله أمیر المؤمنین در حدیث، سید أهل زمانش در علوم دین و تقوى بود. در کوفه (سال ۹۵ یا ۹۶ یا ۹۷ ه . ق ) تولد یافت و در آنجا بزرگ شد، منصور عباسی او را منصب قضاوت پیشنهاد کرد، اما او قبول نکرد و از کوفه خارج شد (سال ۱۴۴هـ) و در مکه و مدینه سکونت کرد. سپس مهدی خلیفه عباسی او را  خواست و او متوارى شد و به بصره رفت و در حالی که در آنجا مخفی بود، وفات یافت.

ابن خلکان گوید: او یکی ازائمه مجتهدین است و ابوالقاسم جنید بروایتی (در فقه) برمذهب او میرفت و سفیان از ابی اسحاق سبیعی و اعمش و همسان این طبقه حدیث شنید و اوزاعی و ابن جریح ومحمدبن اسحاق و مالک و طبقه ٔ آنان از سفیان حدیث شنیدند.

از کتابهای اوست: “الجامع الکبیر” و “الجامع الصغیر” در حدیث، و کتابی در “الفرائض”… . ابن جوزی کتابی در مناقب او دارد.

برای آشنایی بیشتر با امام سفیان ثوری به مقاله ” رنج های امام سفیان ثوری” از سایت نوار اسلام مراجعه کنید.

اما واضح و مبرهن است که این دو شخصیت برجسته یعنی : امام سفیان ثوری و امام بشر بن حارث بغدادی هیچیک جزو فرقه ضاله صوفیه نبودند و آن تصوفی که امروزه آنرا با بدعتهای مشهورش می شناسیم هیچیک از آن دو شخصیت بر آن نبوده اند، هرچند که آنها افرادی زاهد و پارسا بوده اند، چنانکه در مورد سفیان ثوری گفته اند که مجلس درس و وعظ او سرشار از ربانیت و یادآوری آخرت بود، و آرامش خاصی بر حاضران نازل می شد، و شاید همین زهد و تقوای او بوده که صوفیان ادعا می کنند که ایشان صوفی بوده اند! ولی آنها جزو این فرقه نبوده اند، و بلکه تابع منهج سلف صالح بودند.

البته صوفیان ادعاهای دیگری هم دارند مثلا اینکه ادعا دارند حسن بصری و اویس قرنی نیز صوفی بوده اند؟! به چه دلیل؟ تنها به این دلیل که آنها اهل زهد و تقوا بوده اند!

ولی قرار نیست که هر مسلمان زاهدی را صوفی و آنهم با آن تعریفی که امروزه از تصوف می شود بنامیم، و اگر ملاک صوفی گری را تقوا و زهد بنامیم، طبیعتا بسیاری از علمای بزرگوار اهل سنت را باید صوفی خواند، ولی اگر ملاک آن اعتقادات باطل و فاسد امروزی صوفیه باشد، قطعا تمامی علمای اهل سنت و جماعت از این افکار و عقاید باطل بریء و بدور بوده اند.

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلى آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلى یوم الدین