وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
الحمدلله
زیارت قبور والدین و یا هر مسلمان دیگری واجب نیست بلکه مستحب است.
البته در اوایل ، یعنی در صدر اسلام پیامبر صلی الله علیه وسلم برای اینکه مسلمانان بتازگی از دام شرک خلاص می شدند ، زیارت قبور را حرام کرده بود ولی بعدها با شکل گرفتن توحید در قلب اصحابش آنها را از زیارت قبر منع نکردبخاطر این فرموده پیامبر که فرمودند:
« نهیتکم عن زیاره القبور فزوروها …»مسلم ۲/۶۷۲ . یعنی :« قبلا شما را از زیارت قبور نهی می کردم ولی الان آنها را زیارت کنید …».
و همینطور بدلیل اینکه شخص رسول الله صلی الله علیه وسلم قبر مادرشان و قبر شهدا و بقیع را زیارت کرده اند.بنابراین زیارت قبر برای مردها ( و زنان به شرطی که در رفتن به قبرستان زیاده روی نکنند) مستحب است.
اما نکته مهمی که مسلمانان باید رعایت کنند آنست که ، مسافرت کرده به قصد زیارت قبور حرام است.
فرض کنید شخصی قصد می کند برای زیارت قبروالدینش در شهر دیگری بار سفر را ببندد و به قبرستان آن شهر برود تا آنها را زیارت کند، این امر حرام است.
دلیل آن این فرموده پیامبر صلی الله علیه وسلم می باشد که :
عن أبی سعید الخدری قال سمعت رسول الله صلى الله علیه وسلم یقول :« لا تشد الرحال إلا إلى ثلاثه مساجد : مسجدی هذا ، والمسجد الحرام ، والمسجد الاقصى». بخاری و مسلم
یعنی :« مسافرت نکنید مگر به سوی سه مسجد: مسجد من (مسجدالنبی)،و مسجدالحرام (خانه خدا) و مسجدالاقصی (در بیت المقدس فلسطین)».
یعنی سفر کردن به “قصد زیارت” جز برای سه مسجد مذکور در حدیث جایز نیست.
اما اگر مثلا شخصی به قصد دیدار آشنایان و فامیلهایش به شهر محل دفن والدینش سفر می کند، یا اصلا به قصد معامله بدانجا می رود، در اینصورت برای او جایز است که همراه انجام سایر کارهایش، سری هم به قبرستان بزند و آنها را زیارت کند.
زیرا هدف وی از مسافرت ، قصد زیارت نبوده است بلکه قصد دیدار با آشنایان یا معامله یا هر نیتی غیر از زیارت بوده است.
حال با رعایت شرایط فوق زیارت کردن آنها ایرادی ندارد.
اما اگر هنگام نماز فرا رسید و کسی در میان قبور قرار داشت، او باید از میان قبور خارج شود و در جایی نماز بخواند که قبری وجود ندارد زیرا نماز خواندن در میان قبور یا رو به سوی آنها یا در مقبره به هیچ وجه جایز نیست، بدلیل این احادیث که می فرماید:
عن أبی سعید الخدری رضی الله عنه قال : قال رسول الله صلى الله علیه وسلم : «الارض کلها مسجد إلا المقبره والحمام ».(ترمذی و ابوداوود در کتاب الجنایز، صحیح على شرط الشیخین)
یعنی:« تمامی زمین مسجد است بجز مقبره و حمام».
اما در مورد زیارت قبور برای زنان ما بین علما اختلاف است؛ جمهور علما زیارت برای زنان را حرام می دانند ولی برخی از علما زیارت برای زنان را مادامیکه مرتکب اعمال خلاف شرع نشوند مستحب دانسته اند.
پاسخ بخش دوم سؤال :
دعای زیارت قبور:
(السلام علیکم أهل الدیار، من المؤمنین والمسلمین، وإنا إن شاء الله بکم لاحقون، [ویرحم الله المستقدمین منا والمستأخرین] أسال الله لنا ولکم العافیه).
«سلام بر شما اى اهل این منزل، که مؤمن و مسلمان هستید، همانا ما نیز إن شاءالله به شما ملحق خواهیم شد، و خداوند بر گذشتگان و آیندگان ما رحم کند، از خدا براى خودمان و شما عافیت می‌طلبیم».