در کشور ما رمضان را سی روز کامل گرفتند، اما در کشور عربستان سعودی بیست و نه روز روزه بودند، حال دوست من روز سی ام را افطار کرد و به من گفت: روزه گرفتن در امروز (سی ام) حرام است زیرا هلال ماه شوال در کشور سعودی دیده شده است. آیا من باید روز سی ام را (همراه مردم شهرم) روزه می بودم یا همراه کشور سعودی عید می گرفتم؟
الحمدلله،
اگر مسلمانی در کشوری ساکن باشد که در آنجا برای اثبات اول ماه رمضان و شوال، روئیت شرعی را معتبر می دانند، در اینصورت او باید با مردم کشور خود در روزه گرفتن و افطار (عید) موافقت کند و مخالفت با آنها جایز نیست، هرچند که در کشور دیگری (اول رمضان یا شوال) یک روز دیرتر یا زودتر باشد.
به دلیل فرموده پیامبر صلی الله علیه وسلم : «الصَّوْمُ یَوْمَ تَصُومُونَ، وَالْفِطْرُ یَوْمَ تُفْطِرُونَ، وَالْأَضْحَی یَوْمَ تُضَحُّونَ». ترمذی (۶۹۷) وألبانی در صحیح ترمذی.
یعنی: رمضان همان روزی است که روزه می گیرید و خوردن روزه (عید) روزی است که روزه را می خورید، و عید قربان روزی است که قربانی می کنید.
و نیز برای آنکه مخالفت (با مردم) شر است، پس بر تو واجب است که با مردم کشورت همراه باشی، و هرگاه مسلمانان در کشورت افطار کردند تو نیز با آنها عید بگیر، و هرگاه روزه بودند تو نیز با آنها روزه بگیر.
اما اگر مسلمانی در یک کشور کافر (مانند اروپا یا آمریکا) ساکن باشد، و یا آنکه در کشوری است که بر حسب تمایل و هوی و هوس خود روز اول ماه رمضان و شوال را اعلام می کنند و آنرا به بازی گرفته اند و یا مسائل سیاسی را در آن دخیل کرده اند، و روئیت شرعی را در اثبات ماه رمضان و شوال رعایت نمی کنند، پس در اینصورت ایرادی ندارد از کسانی که (در کشورهای دیگر) روئیت کرده اند اعتماد نمود و همراه آنها روزه و افطار(عید) گرفت.
و مسلمانانی که در کشورهای غیر اسلامی زندگی می کنند؛ اگر در آنجا هیئت شرعی یا مجلسی داشتند باید بر روئیت شرعی در اثبات ماه رمضان و شوال به آن هیئت رجوع و اعتماد کنند، چنانکه علمای هیئت دائمی افتای سعودی هم بر آن فتوا داده اند که: چنین هیئت و مجلس شرعیه حکم حکومت اسلامی را به نسبت مسلمانان ساکن کشورهای کفار را دارد، پس باید از آن مجلس شرعی تبعیت کنند.
و اما اگر در آن کشور هیئت شرعیه وجود نداشت، در اینصورت می توانند به نزدیکترین کشور اسلامی که بر اساس روئیت هلال حکم به رمضان و شوال می کنند، اعتماد و اقتدا کنند. و اگر هم به کشور سعودی اقتدا کردند ایرادی ندارد.
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین