آیا امامان اربعه از همه ی احادیث پیامبر مطلع بودند؟

در بحث با اهل بدعت وقتی که دلیل از قرآن و سنت بیاوریم میگویند که مگر امامان ما (امام اعظم شافعی….) این را نمی دانستند؟ در حالیکه آنها از جمله تابعین هم بودند؟ در جوابشان چه بگوییم؟

الحمدلله،

در جواب بگویید: شاید واقعا آن حدیث به این امامان نرسیده باشد، زیرا تمامی احادیث در زمان آنها جمع نشده بود که همه ی آنها را بدانند، بلکه بعد از وفات امام ابوحنیفه و مالک و شافعی تمامی احادیث جمع آوری شدند، هرچند در زمان آنها هم احادیثی زیادی جمع آوری شده بودند ولی شامل تمامی احادیث نمی شدند.

حتی بعضی از اصحاب پیامبر صلی الله علیه وسلم بودند که بعضی از احادیث را نشنیده بودند، مثلا در ماجرای تحریم ازدواج موقت، بعضی از صحابه گمان می کردند که صیغه جایز است و خبر نداشتند که پیامبر صلی الله علیه وسلم در جنگ خیبر آنرا حرام اعلام نمود بودند و لذا هنگامی که بعضی از صحابه حکم به تحریم آن دادند، بعضی از صحابه آنرا نمی دانستند..

مثلا به نظر ابن عباس رخصت آن (متعه) در زمان اضطرار باقی بود ولی اصحاب بزرگ مانند علی بن ابی‌طالب با او مخالفت کرده و فتوایش را ابطال نمودند علی رضی الله عنه  به او گفت: «إنک رجل تائه نهانا رسول الله صلى الله علیه و سلم عن متعه النساء یوم خیبر». (مسلم با شرح نووی ۹/۱۸۹).

«شما مرد پریشان‌حالی هستی، پیامبر صلی الله علیه وسلم در روز خیبر ما را از نکاح متعه منع کرد».

پس اگر صحابه ی رسول خدا صلی الله علیه وسلم بعضی از احادیث را نشنیده باشند، چرا باید مطمئن باشیم که امام ابوحنیفه و یا شافعی و دیگران تمامی احادیث را شنیده بودند؟!!

و شاید حدیثی را شنیده باشند ولی نزد ایشان مورد اعتماد و صحیح نبوده باشد، و لذا به آن عمل نکرده باشند.

از سویی باید بدانیم که گاهی آنها (امامان اربعه) احادیثی را دیده و شنیده اند اما برداشت آنها از حدیث کاملا صحیح نیست، و یا تفسیر آنها از آیات قرآن ممکن است اشتباه باشد، زیرا آنها معصوم نیستند که هرگز دچار اشتباه در دین نشوند، فقط پیامبر صلی الله علیه وسلم است که در ابلاغ دین معصوم است، و لذا امام مالک رحمه الله بر سر قبر رسول خدا صلی الله علیه وسلم حاضر شدند و فرمودند: «ما منا من أحد إلا رد ورد علیه إلا صاحب هذا القبر وأشار إلی قبره صلی الله علیه وسلم» یعنی: «سخن هر کس از ما، قابل پذیرفتن و رد کردن است مگر سخنان صاحب این قبر (یعنی پیامبر‌صلی الله علیه وسلم)»

پس اگر امام مالک خود اقرار می کنند که سخن هیچکس بجز پیامبر صلی الله علیه وسلم صد درصد درست نیست، چرا ما باید فکر کنیم که امام ابوحنیفه یا مالک و دیگران همه ی اینها را می دانستند.

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلى آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلى یوم الدین