اهل سنت معتقدند که فقط مومنان، الله را در روز قیامت حتما خواهند دید و او جل جلاله، در آنجا خود را بر مومنان می نمایاند و لذت دیدن الله بالاترین لذت از نعمت های بهشت است. سنی ها این آیه را شاهد میاورند:
« وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ نَّاضِرَهٌ * إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَهٌ» ﴿القیامه: ۲۳/۲۲﴾ «چهره های در آن روز مسرور و شادمانند و پرودگارشان را می نگرند! »
و احادیث درباب رویت الله در قیامت، در مهم ترین کتب ماست و در صحیح بودن آن روایت ها هیچ شکی و شبهه ای وجود ندارد و هیچ سنیی نیست که رویت الله در بهشت را باور نداشته باشد . البته کافران و منکران و متاسفانه شیعه ها بهره ای از لقآء الله ندارند .زیرا الله میفرماید: «وَمَنْ کَانَ فِی هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِی الْآَخِرَهِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِیلًا » (اسراء/۷۲) «و هر کس که در این دنیا کور ( دل ) باشد در آخرت نیز کور خواهد وگمراه تر خواهد بود»
حالا بیایید بیبینیم عقیده شیعه در این باره چیست؟ شیعه عقیده دارد که الله اصلا دیدنی نیست و نه در دنیا و نه در آخرت و نه هیچ جای دیگر! و علمای شیعه، این باور اهل سنت را از بزرگترین عیب های سنی ها میدانند, ببینیم دلایل شیعه ها چیست؟
شیعه میگوید:
علت اینکه مردم نمیتوانند خداوند را در روز قیامت بینند این است که خداوند جسم نیست زیرا هر چیزی که جسم باشد محتاج به جا و مکان است و در جایی که وارد میشود باید برای او جا به اندازه کافی باشد و او نیاز به این جا و مکان دارد و اگرنه نمیتواند آنجا باشد و این با اصل بی نیازی خداوند که بارها در نماز تکرار میکنیم (اللَّـهُ الصَّمَدُ)نمیسازد
اما تفسیر آیه « وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ نَّاضِرَهٌ * إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَهٌ»
معنایش میشود (چشم امید) در زبان امروزی خودمان که مثلا میگوییم خدایا چشم امیدم به تو است نه اینکه تو رو میبینم. پس معنای آیه در فرقه غنی شیعه میشود اینکه در روز قیامت تمام چشم امیدها به خداوند است که با عدالتش محاکمهشان نکند. و روایات شیعه روشنگر است:
صفوان ابن یحیی نقل کرده است: «ابو قره، نزد امام رضا آمد و از ایشان در موردیده شدن خداوند سوال کرد حضرت فرمود: چه کسی از جانب خداوند به جن و انس این حقایق را تبلیغ فرموده است « لَّا تُدْرِکُهُ الْأَبْصَارُ» «وَلَا یُحِیطُونَ بِهِ عِلْمًا» « لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ » آیا محمد صلی الله علیه و اله نبوده است، ابو قره گفت آری همو بوده است.
حضرت فرمود پس چگونه میشود بگوید دیدگان او را نمی بینند و او دیدگان را درک می کند و « علم خلق به او احاطه پیدا نمی کند »و« چیزی مانند او نیست »، آنگاه همو بگوید : صورت خداوند مانند صورت انسان است و خداوند دیده می شود. زنادقه نتوانسته اند چنین افترا و تهمتی به پیامبر بزنند و بگویند که پیامبر از طرفی از جانب خدا سخنی را تبلیغ کرده ، و از طرف دیگر خود او خلاف آن را گفته است آیا شرم و حیا نمی کنید»
« توحید صدوق، باب ما جا ء فی الرویه ۱۱۰–۱۱۲ حدیث ۹»
حضرت رضا علیه السلام فرموده:« روئیت شدن خاص اجسام مادی است و موجوداتی که جسم نیستند – مانند روح و نیروی برق- دیده نمی شوند، بلکه آثار آن دیده میشود – مانند اثر برق که در چراق برق، به صورت رو شنایی می باشد – و درجایی دیگر به حرکت در آوردن ماشینهاست-همینطور اثر روح در انسان و حیوان، وجود حرکت در آنهاست خداوند جسم مادی نیست که باچشم دیده شود بلکه آثار او از قدرت و علم و حکمت و سایر آثا ر صفات ربوبی ، در معرض دید ماست »«توحید صدوق، باب ما جا ء فی الرویه ۱۰۹ حدیث ۷»
رویت یا به کل تعلق می گیرد یا به جزء، اگر به کل تعلق گیرد بر خداوند احاطه پیدا میشود و وجود خدا را محدود کرده ایم و اگر به جزء تعلق گیرد پس خداوند مرکب دارای اجزا میشود که اثبات شد در این صورت خداوند نیازمند میشود .برگرفته از نوشته های علامه عسگری
پاسخ اهل سنت:
دلایل عقلی شیعه به این خاطر مردود است که نهایت سخن شیعه ما را به اینجا میکشاند که بگوییم : الله نمیتواند به انسان چشمی بدهد که با آن الله را ببینند!! و الله قادر مطلق نیست!!!!!
بنابراین حرفهایشان خیلی بیخردانه است
الله ی که قادر بوده در جهان چشمی بما بدهد که با آن اجسام را ببینیم، حتما قادر است در آخرت چشمی بما بدهد که با آن چیزی که جسم نیست را نیز ببینیم ! این جواب ساده و کوتاه و گویا است.
پس نیازی نیست که آیات را تاویل کنیم تا در مقیاس های مادی ما بگنجند! (و بگوییم چشم امید!)
و اما جواب روایات شیعه این است که ما نیز میگوییم« لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ »و ما نیز میگوییم« لَّا تُدْرِکُهُ الْأَبْصَارُ» اینها منافاتی با رویت الله در روز قیامت ندارد!
شما بگویید کجای عقیده ما با این این آیات در تصادم است؟ ما در عین حالی که معتقدیم هیچ چیز مثل الله نیست، در همان حال عقیده داریم که او را خواهیم دید. آیا نمیتوان چیزی را دیدکه شبیه به هیچ چیز نیست؟!!
« لَّا تُدْرِکُهُ الْأَبْصَارُ» هم با عقیده ما منافاتی ندارد ما الله را در روز قیامت میبینم اما دیدن تنها برای درک کامل الله کافی نیست
بلکه آیه « لَّا تُدْرِکُهُ الْأَبْصَارُ» دلیل بر حقانیت باور اهل سنت است زیرا درک بالاترین درجه دیدن است یکی دیدن سطحی و سرسریست یکی دیدن با غور و توجه و یکی درک چیزی با دیدنش…….. و الله فرموده که درک من بوسیله چشم ها ناممکن است ولی از این میفهمییم که دیده میشود ولی درک نمیشود اگر مطلقا دیدن ممکن نمیبود الله باید میفرمود : (لا تراه الأبصار)
یعنی: چشم ها او را نمیبنند
پس دیدید ای علمای شیعه که روایات شما با عقل سلیم و با آیات قران در تضاد و در تصادم است؟! بلکه دیدید که این آیه عقیده ما را ثابت میکند.
و آیه دیگری که شیعه در رد عقیده ما آورده یعنی آیه «وَلَا یُحِیطُونَ بِهِ عِلْمًا» اصلا ربطی موضوع ندارد آری علم ما به الله احاطه ندارد اما این چه منافاتی با فعل دیدن دارد؟!! دیدن مراحل دارد و لزوما هر دیدنی به این معنی نیست که که ما به چیز دیده شده علم کامل یافته ایم!
مثال: ما یک هواپیما را ببینیم، آیا معنیش این است که ما به خاطر این دیدن عالم به همه امورمربوط به ساخت و پرواز هواپیما شده ایم؟!! شیعه گویی معنی آیات را نمیداند زیرا این آیات اصلا کمکی به آنها نمیکند البته آیه (لاتدرکه ابصار) حجتی بر علیه آنهاست
شیعه میگوید:
از نظر ما آیه زیر نیز دلات دارد بر ناممکن بودن رویت الله:
﴿وَلَمَّا جَاءَ مُوسَىٰ لِمِیقَاتِنَا وَکَلَّمَهُ رَبُّهُ قَالَ رَبِّ أَرِنِی أَنظُرْ إِلَیْکَ ۚ قَالَ لَن تَرَانِی وَلَـٰکِنِ انظُرْ إِلَى الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَکَانَهُ فَسَوْفَ تَرَانِی ۚ فَلَمَّا تَجَلَّىٰ رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَکًّا وَخَرَّ مُوسَىٰ صَعِقًا ۚ فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَکَ تُبْتُ إِلَیْکَ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِینَ﴾[ اعراف/۱۴۳] «و هنگامی که موسی به میعاد¬گاه ما آمد و پروردگارش با او سخن گفت، عرض کرد: پروردگارا! خودت را به من نشان بده تا تو را ببینم. فرمود: مرا هرگز (در دنیا) نخواهی دید؛ ولی به کوه نگاه کن؛ اگر در جایش ثابت ماند، تو نیز مرا خواهی دید. و چون برای کوه جلوه کرد، آن کوه را با زمین هموار نمود و موسی بیهوش (به زمین) افتاد و هنگامی که به هوش آمد، گفت: تو پاک و منزهی؛ به سوی تو بازگشتم و من نخستین کسی هستم که باور کردم هیچکس در دنیا تو را نمی¬بیند».
(دقت کنید که هر گاه لن بر سر فعلی بیاید معنی نفی ابدی و موکد می دهد یعنی هرگز مرا نخواهید دید)
پاسخ اهل سنت :
این ادعا به چند دلیل درست نیست اولا در همین دنیا بشر با گذاشتن وسایلی بر چشم خود به چشمانش قدرتی حیرت انگیز میدهد مثلا حالا قرار است که دوربینی در لندن نصب کنند که توسط آن نیویورک را مستقیما ببینند!!
خودم شبی در صحرا برای اولین بار در تاریکی مطلق هنگامی که دوربین دید در شب را بر روی چشمم گذاشتم ناگهان دنیای تاریک روشن شد و گرگی را دیدم که بروی صخره ای بلند ایستاده و بسوی روستا نگاه میکند و وقتی دوربین را از چشم دور کردم غیر از تاریکی هیچ چیز نبود نه ده بود نه گرگ …
وقتی بشر چنین قدرتی به چشم خود بتواند بدهد،آیا خالق بشر قادر نیست به چشم قدرتی بدهد که خالقش را ببیند؟ چرا نتواند مگر الله قادر مطلق نیست؟! این مقایسه اصلا باطل است.
اما اینکه میگوید (درآیه آمده لن ترانی و لن یعنی ابدآ ممکن نیست….. )
این ادعا درست نیست
زیرا در قران آمده: وَأُوحِیَ إِلَى نُوحٍ أَنَّهُ لَنْ یُؤْمِنَ مِنْ قَوْمِکَ إِلَّا مَنْ قَدْ آَمَنَ …(۳۶) هود «و به نوح وحى شد که از قوم تو جز کسانى که [تاکنون] ایمان آوردهاند هرگز [کسى] ایمان نخواهد آورد … ».(۳۶)
اما واضح است که قوم نوح در آخرت به حقانیت نوح ایمان خواهند آورد پس وقتی که الله به موسی میگوید لن ترانی این بر وزن لن یومن در این آیه است یعنی در دنیا هرگز ایمان نمیاوردند یعنی در دنیا هرگز مرا نخواهی دید پس مساله روشن شد و الحمدلله رب العالمین
پس ای دوست شیعه اگر میخواهی الله را در جنت ببینی (که این بالاترین نعمت و لذت متصور در عالم هستی است) پس این عقیده مذهب شیعه را رها کن و دیدن الله را منکر مشو که این انکار، خطرناک و خلاف قرآن، و خلاف عقل سلیم است! و روز واپسین افسوس خواهی خورد.
محمد باقرسجودی