آیا اعمش در مورد عثمان رضی الله عنه روایت جعل کرده است؟

آیا اعمش در مورد عثمان رضی الله عنه روایت جعل کرده است؟

 

شبهه شیعه:

 

جوزجانی عالم بزرگ اهلسنت در کتاب احوال الرجال اورده است:

۳۵۲ – حدثنی أحمد بن فضاله وإبراهیم بن خالد عن مسلم بن إبراهیم عن حماد بن زید قال قال الأعمش حین حضرته الوفاه أستغفر الله وأتوب إلیه من أحادیث وضعناها فی عثمان

اعمش در زمان وفاتش گفت استغفرالله و اتوب الیه درباره ی احادیثی که در مورد عثمان جعل کردیم.❗️

أحوال الرجال صفحه ۳۲۶٫

رجال روایت نیز تماما ثقه هستند.

 

پــــــــــاســـــــــــخ:

این روایت منکر است و از لحاظ سند نیز منقطع می باشد.

منکر است چون اعمش، معاویه رضی الله عنه را بر عمر بن عبد العزیز برتر می دانست و در مناقب و فضایل معاویه، روایت نقل کرده است؛ حال چگونه ممکن است از در نکوهش عثمان رضی الله عنه روایت جعل کند؟ پس از باب اولی درباره فضایل سیدنا عثمان  روایت نقل کرده است و اینکه در نکوهش او حدیث جعل کند، چنین چیزی محال است.

 

منقطع است چون حماد بن زید اهل بصره است و اعمش نیز اهل کوفه  و هر دو شیخ و عالم و بزرگ شهر خود بوده و در آنجا زندگی کرده و به آنجا ملزم بوده اند و اصلا ثابت نشده و نیز نمی توان ثابت کرد که در حین وفات اعمش، حماد بن زید بر بالینش بوده باشد. و اگر اعمش چنین چیزی می گفت باید بزرگان اهل کوفه و همه کسانی که بر بالین او حاضر بودند، این سخن مهم او را می شنیدند و حد اقلش یک نفر دیگر از اهل کوفه این سخن را نقل می کرد… اما نیست!!

و حماد بن زید از اعمش مستقیم روایت نکرده است!!! بلکه بین آنها یک راوی حذف شده باید وجود داشته باشد.

پس ثابت شد روایت منقطع نیز می باشد.

و ثابت هم کردیم که  روایت مذکور، منکر هم است و اعتباری ندارد.

همانطور که گفتیم، حماد از اعمش به طور مستقیم روایت نکرده و ندارد، بلکه وقتی در دیگر اسناد جستجو می کنیم، بین این دو راوی،  راوی دیگری باید واسطه وجود داشته باشد و این دو از هم سماع مستقیم نداشته اند

 

برای مثال:

حدَّثَنا عَبد الله بن الدورقی ، حَدَّثَنا الحسن بن عَمْرو الباهلی ، حَدَّثَنا حماد بن زید ، حَدَّثَنا أبان بن تعلب ، عَنِ الأَعْمَش…

الکامل فی ضعفاء الرجال ۳/۱۷۷

 

نا هِشَامٌ، نا مُحَمَّدُ بْنُ سُلَیْمَانَ الصُّبَاحِیُّ، مِنْ عَبْدِ الْقَیْسِ، نا حَمَّادُ بْنُ زَیْدٍ، عَنْ جَرِیرِ بْنِ حَازِمٍ، عَنِ الْأَعْمَشِ…

معجم ابن الأعرابی  (المتوفى: ۳۴۰هـ) رقم ۲۳۴۱

 

حمَّادِ بْنِ زَیْدٍ، ثنا الْحَسَنُ بْنُ عَرَفَهَ، ثنا أَبُو مُعَاوِیَهَ الضَّرِیرُ، عَنِ الْأَعْمَشِ…

شرح مذاهب أهل السنه ومعرفه شرائع الدین والتمسک بالسنن  ابن شاهین (المتوفى: ۳۸۵هـ)  رقم ۸۴

 

پس این روایت منکر و منقطع و غیر قابل احتجاج است.

والله تعالی اعلم

 

با تشکر: مجاهد دین