آیا استعمال مواد مخدر در حکم شراب خواری است؟

الحمدلله

بدون تردید استعمال مواد مخدر حرام است، حال چه
حشیش باشد
یا تریاک
یا هروئین
یا سایر انواع مخدرات، استعمال مواد مخدر باعث خماری و زایل شدن عقل و هوش انسان می گردد، و پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود :
🏻«کُلُّ شَرَابٍ أَسْکَرَ فَهُوَ حَرَامٌ».
(بخاری:۵۵۸۶).
یعنی : «هر شرابی که انسان را مست کند، حرام است».
و فرمود :
«کُلُّ مُسْکِرٍ خَمْرٌ، وَکُلُّ خَمْرٍ حَرَامٌ».

مسلم (۲۰۰۳) و “الإرواء” (۸/ ۴۱).

یعنی : «هر مست کننده ای خمر است، و هر خمری حرام است».
و فرمود:
«وَالخَمْرُ مَا خَامَرَ العَقْلَ»

بخاری (۴۳۴۳) ومسلم (۳۰۳۲).

یعنی : «خمر آنست که عقل را خمار و مختل کند».
و بدون تردید مخدرات عقل را مختل کرده و آنرا زایل می کند.

حافظ ابن حجر در ” فتح الباری ” می فرماید:
« علما از فرموده پیامبر صلی الله علیه وسلم (هرنشه آوری حرام است) استنباط نموده اند که هرآنچه نشه آور است، اگر چه شراب (نوشیدنی) هم نباشد، حرام است، پس حشیش و غیر آن نیز در این حکم داخل است».

“فتح الباری” (۱۰/۴۵).

بنابراین مجازات کسانی که مواد مخدر استعمال می کنند، آنست که بر آنها حد شرابخواری اجراء شود، چرا که مخدرات لفظاً و معناً جزو خمر و مسکراتی می شوند که الله و رسول آنرا تحریم کرده اند، و بر علماء لازمست این مسئله را برای مردم بیان و روشن کنند.

شیخ الاسلام ابن تیمیه در “السیاسه الشرعیه” (ص۹۲) می گوید:
«و حشیش که از برگ گیاه قِنَّب تهیه می شود حرام است، و کسی که آنرا استعمال کند بمانند شارب خمر شلاق زده می شود، و حشیش از خمر پلیدتر است از این جهت که عقل و مزاج آدمی را فاسد می کند، تا جائیکه انسان را به دیوثی و بی غیرتی و مخنثی و دیگر فسادها سوق می دهد، و خمر از این جهت پلیدتر از (حشیش) است که انسان را به خصومت و درگیری می کشاند، و هر دوی آنها (حشیش و خمر) انسان را از ذکر خدا و همینطور نماز بازمی دارند. و بعضی از فقهای متاخر در مورد حد آن (یعنی حشیش) توقف کردند و کعتقدند که استعمال کننده آن تعزیر می شود و حد بر او جاری نمی شود، چون گمان دارد که تغییر عقل بدون سرخوش شدن بمنزله بنج (نوعی گیاه بیهوشی) است، اما در این مورد اظهار نظر علمای متقدم را ندیدم. با این وجود این سخن درست نیست، چرا که استعمال کننده حشیش با تناول آن نشه و سرمست می شوند و همانند شراب و خمر بدان علاقه دارند و حتی بیشتر، و آنها را از ذکر خدا و نماز هم باز می دارد، علاوه بر این مفاسد دیگری از جمله دیوثی و مخنثی و فاسد شدن مزاج و عقل و غیره را در پی دارد».

و هیئت علمای کبار سعودی چنین فتوا داده اند که: «کسی که مواد مخدر را استعمال نماید در حق وی حکم شرعی شراب خواری جاری میشود،‌ اما اگر معتاد به این مواد شده باشد و قاضی جزای شلاق را بروی کافی نبیند، پس میتواند در مورد این چنین اشخاص اجتهاد نماید و تلاش به خرج دهد تا جزا و سرزنش مناسب برآنها تعین نماید، اگر چه قتل هم باشد».

“مجله البحوث الإسلامیه” (۱۲/۷۸).

همچنین کسی که مواد مخدر استعمال می کند، مانند شارب خمر نمازهایش تا چهل روز قبول نمی شود، زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«الخمر أم الخبائث، فمن شربها لم تقبل صلاته أربعین یوما فإن مات و هی فی بطنه ما میته جاهلیه».
” صحیح الجامع ” (۳۳۴۴).

یعنی : «شراب ام الخبائث (اساس پلیدیها) است، پس هر کس آنرا بنوشد تا چهل روز نمازش قبول نمی‌شود و اگر بمیرد در حالیکه شراب در شکمش باشد، به مرگ جاهلیت مرده است».

البته باید توجه داشت این حدیث بدان معنا نیست که شارب خمر نماز نخواند، بلکه نماز بر او فرض است تنها به دلیل استعمال خمر نمازش بدون اجر و ثواب می ماند، مگر آنکه توبه کند و از آن دست بکشد.

والله اعلم.