آیات الهی

تفـســـــیر آیه ۱۶۴ ســـــوره الانعام

أعوذ بالله من الشیطان الرجیــــم
بِسْـــــمِ اللهِ الـرَّحـْمـــنِ الـرَّحِـیــمِ

{قُلْ أَغَیْرَ اللّهِ أَبْغِی رَبّاً وَهُوَ رَبُّ کُلِّ شَیْءٍ وَلاَ تَکْسِبُ کُلُّ نَفْسٍ إِلاَّ عَلَیْهَا وَلاَ تَزِرُ وَازِرَهٌ وِزْرَ أُخْرَى ثُمَّ إِلَى رَبِّکُم مَّرْجِعُکُمْ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ}. ‏(۱۶۴)

«بگو» ای‌ پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم «آیا غیر از الله پروردگاری‌ بجویم‌» یعنی: چگونه‌ جز الله جلّ جلاله پروردگاری‌ دیگر جسته‌ و پرستش‌ الله جلّ جلاله را رها کنم‌؟ یا چگونه‌ برای‌ الله جلّ جلاله شریکی‌ قرارداده‌ و آن ‌دو را باهم‌ پرستش‌ کنم‌؟ «و» حال‌ آن‌ که‌ «اوست ‌پروردگار همه‌چیز» پس‌ آنچه‌ که‌ مرا به‌ عبادتش‌ فرامی‌خوانید، پرورده‌ او و مخلوقی ‌همانند من‌ است‌ و بر رساندن‌ نفع‌ یا ضرری‌ قادر نیست‌ پس‌ چگونه‌ جز حق‌ تعالی ‌پروردگاری‌ دیگر بجویم‌؟ «و هیچ‌کس‌ جز بر زیان‌ خود گناهی‌ انجام‌ نمی‌دهد» یعنی: هیچ‌کس‌ قادر نیست‌ که‌ گناهی‌ به‌ زیان‌ غیر خود انجام‌ دهد پس‌ اگر گناهی‌ انجام‌دهد، این‌ گناه‌ به‌ زیان‌ خود اوست‌ «و هیچ‌ باربرداری‌، بار گناه‌ دیگری‌ را برنمی‌دارد» بنابراین‌، هیچ‌ انسان‌ پاک‌ و بی‌گناهی‌، گناه‌ شخص‌ ناپاک‌ و گنهکاری‌ را برنمی‌دارد و به‌ گناه‌ او مؤاخذه‌ نمی‌شود «سپس‌ بازگشتتان‌ به‌سوی‌ پروردگارتان ‌است‌، آن‌گاه‌ شما را از حقیقت‌ آنچه‌ در آن‌ اختلاف‌ داشتید» در امر ادیانی‌ که‌ در آنها متفرق‌ گشته‌ بودید «آگاه‌ می‌سازد» و تفرقه‌سازان‌ را به‌ کیفر می‌رساند.

در این‌ آیه‌، روش‌ اهل‌ جاهلیت‌ که‌ با گناه‌ یک‌ شخص‌، کسی‌ از نزدیکانش‌ را، یا با گناه‌ عضوی‌ از یک‌ قبیله‌، عضو دیگری‌ از آن‌ قبیله‌ را مورد مؤاخذه‌ قرار می‌دادند، مردود اعلام‌ شده‌ است‌. یادآورمی‌شویم‌ که‌ فرموده‌ حق‌ تعالی‌ در آیه ‌(۲۵) از سوره‌ «نحل‌»: (لِیَحْمِلُواْ أَوْزَارَهُمْ…) : (تا روز قیامت‌، بار گناهان‌ خود را تمام‌ بردارند و نیز بخشی‌ از بار گناهان‌ کسانی‌ را که‌ ندانسته‌ آنان‌ را گمراه‌ می‌کنند. آگاه‌ باشید؛ چه‌ بدباری‌ را می‌کشند!)، بدین‌ معنی‌ است‌ که: شخص‌ گمراه‌گر، بخشی‌ از بار گناه‌ گمراهی‌ پیروانش‌ را نیز در روز قیامت‌ بر دوش‌ می‌کشد، بی‌آن‌ که‌ از گناه‌ آن‌ شخص‌ گمراه‌ چیزی‌ کم‌ شود.

مقاله پیشنهادی

فضیلت سفارش به قرآن

عَنْ طَلْحَهَ ابْنِ مُصَرِّفٍ قَالَ: سَأَلْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِی أَوْفَى: آوْصَى النَّبِیُّ صلی الله …