وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
هر انسانی در روز قیامت از اقوال و اعمال و اعضا و اموال و از تمامی احوالش سوال می‌شود سپس بر حسب آن مجازات خواهد شد.
الله متعال می‌فرماید: ﴿وَلَا تَقۡفُ مَا لَیۡسَ لَکَ بِهِۦ عِلۡمٌۚ إِنَّ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡبَصَرَ وَٱلۡفُؤَادَ کُلُّ أُوْلَٰٓئِکَ کَانَ عَنۡهُ مَسُۡٔولٗا٣۶﴾ [الإسراء: ۳۶].
«و از آنچه دانشی دربارۀ آن نداری پیروی نکن. بی‌تردید [در قیامت،] گوش و چشم و دل، از همۀ این‌ها بازخواست خواهد شد».
و الله متعال می‌فرماید: ﴿وَیَوۡمَ یُنَادِیهِمۡ فَیَقُولُ أَیۡنَ شُرَکَآءِیَ ٱلَّذِینَ کُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ۶٢﴾ [القصص: ۶۲].
«و [یاد کن از] روزى که الله به آنان ندا مىدهد و مى‌فرماید: افرادى که شریکانِ من [در عبادت] می‌پنداشتید کجا هستند؟».
و الله متعال می‌فرماید: ﴿وَیَوۡمَ یُنَادِیهِمۡ فَیَقُولُ مَاذَآ أَجَبۡتُمُ ٱلۡمُرۡسَلِینَ۶۵﴾ [القصص: ۶۵].
«و روزی که [الله] به آنان ندا می‌دهد و می‌فرماید: به [دعوتِ] پیامبران چه پاسخی دادید؟».
و الله متعال می‌فرماید: ﴿فَوَرَبِّکَ لَنَسَۡٔلَنَّهُمۡ أَجۡمَعِینَ٩٢ عَمَّا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ٩٣﴾ [الحجر: ۹۲-۹۳].
«سوگند به پروردگارت، قطعاً [در قیامت] از همۀ آنان سؤال خواهیم کرد. از آنچه می‌کردند».
و الله متعال می‌فرماید: ﴿وَلَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡیَتِیمِ إِلَّا بِٱلَّتِی هِیَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ یَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥۚ وَأَوۡفُواْ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ کَانَ مَسُۡٔولٗا٣۴﴾ [الإسراء: ۳۴].
«و به مال یتیم – جز به شیوه‌ای که نیکوتر است- نزدیک نشوید تا آنگاه که به حدِ [رشد و] بلوغش برسد و به پیمان [خویش] وفا کنید؛ زیرا[از شما] دربارۀ پیمان پرسیده خواهد شد».
و الله متعال می‌فرماید: ﴿ثُمَّ لَتُسَۡٔلُنَّ یَوۡمَئِذٍ عَنِ ٱلنَّعِیمِ٨﴾ [التکاثر: ۸].
«آنگاه قطعاً در آن روز، از [تمام] نعمت‌ها بازخواست خواهید شد».
و الله متعال می‌فرماید: ﴿فَلَنَسَۡٔلَنَّ ٱلَّذِینَ أُرۡسِلَ إِلَیۡهِمۡ وَلَنَسَۡٔلَنَّ ٱلۡمُرۡسَلِینَ۶ فَلَنَقُصَّنَّ عَلَیۡهِم بِعِلۡمٖۖ وَمَا کُنَّا غَآئِبِینَ٧﴾ [الأعراف: ۶-۷].
«مسلّماً ما از کسانی که [پیامبرانمان] به سویشان فرستاده شدند، [دربارۀ پذیرش پیام حق] سؤال خواهیم کرد؛ و قطعاً از پیامبران [نیز دربارۀ پاسخ امت‌هایشان به دعوت آنان] خواهیم پرسید. یقیناً [کردار بندگان را] با علم [خود] برایشان بیان می‌کنیم؛ و ما هرگز غایب [و غافل از احوال آنان] نبوده‌ایم«.
عَنْ أَبِی بَرْزَهَ الأَسْلَمِىِّ س قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «لاَ تَزُولُ قَدَمَا عَبْدٍ یَوْمَ الْقِیَامَهِ حَتَّى یُسْأَلَ عَنْ عُمْرِهِ فِیمَا أَفْنَاهُ وَعَنْ عِلْمِهِ فِیمَا فَعَلَ وَعَنْ مَالِهِ مِنْ أَیْنَ اکْتَسَبَهُ وَفِیمَا أَنْفَقَهُ وَعَنْ جِسْمِهِ فِیمَا أَبْلاَهُ»[۱]
ابوبرزه اسلمی س روایت کرده که رسول الله ج می‌فرماید: «روز قیامت هیچ فردی نمی‌تواند قدم از قدم بردارد، تا به این سؤالات پاسخ دهد؛ عمرش را در چه راهی گذرانده است؟ با علم و دانش خود چه نموده است؟ مالش را از چه راهی به دست آورده و در چه راهی خرج کرده است؟ از نیرو و توان جسمی‌اش در چه راهی استفاده کرده است؟».
[۱]– صحیح؛ ترمذی حدیث شماره ۲۴۱۷ و دارمی حدیث شماره ۵۴۳ با لفظ ترمذی. السلسله الصحیحه آلبانی: ۹۴۶