آداب قضای حاجت (۲)

۲- باید از ادرار کردن در آب ایستاده و راکد دوری کرد. چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفت:
«لَا یَبُولَنَّ أَحَدُکُم فِی المَاءِ الرّاکِدِ».
«هیچکس از شما در آب راکد و ایستاده ادرار نکند».
و چون جابر روایت کرده است:
«أَن النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم نَهَی أَن یُبالَ فِی الماءِ الرّاکِدِ» (رواه مسلم).
«پیامبر صلی الله علیه وسلم از ادرار کردن در آب ایستاده نهی کرد».
این نهی از قضای حاجت در آب ایستاده اندک و بسیار را شامل می‌شود چون طبع انسان از آن نفرت دارد و آن را پلید می‌شمارد، و نهی برای آب اندک ایستاده شدت بیشتری هم دارد. چون گفته‌اند: مأوی و مسکن جنّیان در شب آب راکد است، و اطمینان نیست که از قضای حاجت در آن به آن‌ها آسیب نرسد. و اما آب روان اگر اندک باشد ادرار کردن در آن حرام است چون آن را بر خویش و دیگران تلف می‌کند، اگر آب روان بسیار باشد ادرار کردن در آن مکروه و ناپسند است. بعضی برای آب راکد نیز چنین گفته‌اند: (یعنی بین اندک و بسیار فرق قایل شده‌اند).
۳- قضای حاجت نباید در زیر درختان میوه صورت گیرد بویژه مدفوع. چون این عمل موجب تباه شدن میوه می‌شود یا در آن صورت طبیعت انسان از آن میوه دوری می‌کند.
۴- قضای حاجت نباید در راه صورت گیرد بویژه مدفوع. چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفت:
«اتَّقُوا اللاَّعِنَیْنِ» قَالُوا: وَمَا اللاَّعِنَانِ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «الَّذِى یَتَخَلَّى فِى طَرِیقِ النَّاسِ أَوْ ظِلِّهِمْ». (رواه مسلم).
«از دو چیز که سبب می‌شود مردم شما را لعنت و نفرین کنند پرهیز نمایید، گفتند: آن دو چیز که مایه نفرین دیگران می‌گردد چیست؟ فرمود: کسیکه در سر راه مردم یا سایه ای که در آن تجمع می‌کنند قضای حاجت کند».
معنی حدیث آنست که از قضای حاجت در راه مردم یا سایه آن‌ها که سبب لعن و نفرین می‌شود دوری کنید.
۵- از ادرار کردن در سوراخ‌های زمین باید پرهیز کرد چون پیامبر صلی الله علیه وسلم نهی کرده‌اند:
«نَهی أَن یُبالَ فِی الجُحْرِ لِأَنَّها مَساکِنُ الجِنِّ». (رواه النسائی وأبو داود وقال الحاکم: علی شرط الشیخین).
«ازاین که در سوراخ‌های زمین ادرار کرده شود نهی فرمود، چون این سوراخ‌ها مسکن جنّیان است».
۶- قضای حاجت بویژه مدفوع کردن نباید در سایه ای که محل تجمع مردم است صورت گیرد، چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفت:
«اتَّقُوا الْـمَلاعِنَ الثَّلاثَ: الْبَرَازَ فِی الْـمَوَارِدِ، وَقَارِعَهِ الطَّرِیقِ، وَالظِّلِّ». (رواه أبوداود).
«از سه چیز که موجب لعنت و نفرین مردم است پرهیز کنید: نشستن برای قضای حاجت در محل آبشخورها، و در راسته راه‌های همگانی، و درجای سایه داری که مردم آنجا جمع می‌شوند».
مقصود مواضعی است که مردم بدانجا رفت و آمد دارند یا راه‌های ورود به آبشخورها و راسته کوه‌ها که محل تردد است. محل‌های آفتابخور در زمستان که مردم آنجاها جمع می‌شوند مانند محل‌های سایه دار در تابستان است، و ادرار کردن بر گور نیز حرام است و همچنین در مساجد حتی اگر در ظرف هم باشد.