قو انفسکم و اهلیکم ناراً

بسم الله الرحمن الرحیم
بر هر مکلفی واجب است که تقوای خدا را رعایت کند و در نجات خویش، خانواده و تمام مردم از عذاب خداوند بکوشد و هر شخص مکلفی بر آن مأمور است. اما این امر مخصوص اهل ایمان است و انجام این کار بزرگ بر آنها واجب می باشد. زیرا آنها به الله ایمان آورده اند و آنچه را بر ایشان واجب است را شناخته اند؛ بنابراین این دلیل است بر اینکه این کار بر آنها واجب است. الله تعالی می فرماید:*یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَهُ عَلَیْهَا مَلَائِکَهٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا یَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَیَفْعَلُونَ مَا یُؤْمَرُونَ*[۱] «ای کسانی که ایمان آورده اید خود و اهلتان را از آتش محفوظ دارید آتشی که هیزم آن مردم و سنگ است.» پس بترسید از هیزم آن، که شما باشید. سپس می فرماید:*عَلَیْهَا مَلَائِکَهٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا یَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَیَفْعَلُونَ مَا یُؤْمَرُونَ*[۲] «معنی آن این است که براستی ایشان آنچه را بدان امر شده اند را انجام می دهند. آنها مانند اهل دنیا نیستند که خیانت کنند و رشوه بگیرند و ممکن نیست آنچه را خداوند به آنها امر کرده ترک گویند بلکه آنچه را به آن از انداختن تو و دیگران به آن امر شده اند را انجام می دهند.» پس بترس از اینکه پروردگار را در حالی ملاقات کنی که از تو غضبناک است زیرا در این صورت آتش بر تو واجب می گردد. به همین دلیل باید همیشه و بطور مداوم به این امر توجه کنی و صداقت و اخلاص داشته باشی. از خداوند بخواه که تو را یاری کند و در زمان سختی و نارحتی تو را توفیق دهد و واجب است که پیشوای صالحی برای خانواده ات باشی تا شتاب و تلاش تو را به سوی خیر و همچنین ترس از گناه و دوری از آن را در تو ببینند تا در نیکی و ترک گناه به تو تأسی کنند. دنیا محل تلاش و کوشش، صبر، همکاری بر نیکی و تقوی و توصیه به حق و پایداری بر آن است. اما آخرت مکان جزاء و پاداش از آنچه از خیر و شر انجام داده ای می باشد. دنیا مکان عمل و توشه فراهم کردن است. برای این است که خداوند می فرماید:*وَالْعَصْرِ (۱) إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ (۲) إِلَّا الَّذِینَ آَمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ*[۳] «قسم به عصر. همانا انسانها در خسران می باشند مگر کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند و به حق و صبر توصیه می کنند.» و می فرماید:*وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ*[۴] «بر نیکی و تقوی همدیگر را یاری رسانید و در گناه و تعدی دستیار هم نباشید.» و پیامبر _صلی الله علیه و سلم _ سه بار فرمودند:**الدِّینُ النَّصِیحَهُ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ قَالَ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ لِمَنْ قَالَ لِلَّهِ وَلِکِتَابِهِ وَلِرَسُولِهِ وَلِأَئِمَّهِ الْمُسْلِمِینَ وَعَامَّتِهِمْ**[۵] (دین نصیحت است. گفته شد: برای چه کسی ای رسول خدا: فرمودند: برای خدا، کتاب و رسولش و برای ائمه مسلمانان و تمام مردم.) از توصیه های حق، پند و اندرز، راستی و صبر می باشد. تا پروردگارت را در حالی ملاقات کنی که صابر هستی و تلاش و زحمت خود را کشیده ای. الله جل و علا می فرماید:*وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ*[۶] «و کسانی که در راه ما کوشیدند راههای خویش را بر آنان می نماییم و همانا خداوند با نیکوکاران است.» پس مجاهد صادق در راه خدا را خداوند خودش هدایت می کند و یاری می رساند و به راستی و درستی رهنمون می گرداند. الله سبحانه می فرماید:*وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا* یعنی کسانی که با نفسهایشان، دشمنان خدا، شیطان و شهوات جهاد می کنند. و برای این است که خداوند در آیه ذکر شده جهاد را به صورت عام به کار برده تا تمام انواع جهاد در آن باشد. پس*وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا* یعنی در راه خدا*لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ*
پس در اطاعت پروردگارت بکوش و با نفست بجنگ تا بر آن ثابت قدم گردی و کسانی را که زیر دست تو هستند را نیز کمک کن تا آنان نیز به استقامت برسند و خداوند با توست*وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ*.
از خداوند می خواهیم ما و تمام مسلمانان را از مجاهدین فی سبیل الله قرار قرار دهد. و همچنین از او می خواهیم که همه ما را داعیان هدایت و یاران حق قرار دهد و در سختی ها ما را موفق گرداند و همچنین به سوی خیر شتاب داشته باشیم و از تمام بدهیها خود را دور گردانیم که براستی او سمیع و قریب است. [۷] وصلی الله وسلم علی نبینا محمد وعلی آله و اصحابه.
تألیف: شیخ عبدالعزیز بن باز _ رحمه الله _
مترجم: عبدالقهار

[۱] تحریم ۶
[۲] تحریم ۶
[۳] سوره عصر
[۴] مائده ۲
[۵] متفق علیه
[۶] عنکبوت ۶۹
[۷] کلمه ألقاها سماحته فی مسجد الإفتاء بالریاض یوم الأربعاء ۶/۶/۱۴۱۵هـ